Λίγες ώρες απομένουν μέχρι το μετρό Θεσσαλονίκης να τεθεί σε λειτουργία, ανοίγοντας τις πόρτες του για το επιβατικό κοινό.
Ωστόσο, από τις πρώτες ενέργειες για την κατασκευή μετρό στη Θεσσαλονίκη μέχρι τα εγκαίνια του πολυαναμενόμενου έργου, έχουν μεσολαβήσει σχεδόν 50 χρόνια. Το μετρό Θεσσαλονίκης κόστισε 3 δισ. ευρώ, μαζί με την επέκταση στην Καλαμαριά που αναμένεται να δοθεί για χρήση μέχρι το τέλος του 2025, ενώ η κατασκευή της βασικής γραμμής, έφερε στην επιφάνεια περισσότερα από 300.000 αρχαιολογικά ευρήματα.
Ήταν το 1976, όταν ξεκίνησε η πρώτη πρωτοβουλία για την κατασκευή του μετρό από τον τότε νομάρχη Κωνσταντίνο Πυλαρινό. Μάλιστα, εκείνη τη χρονιά είχε περιληφθεί στον προϋπολογισμό κωδικός «μετρό Θεσσαλονίκης». Η τότε πρόταση του συγκοινωνιολόγου Προφυλλίδη προέβλεπε δύο γραμμές, με δύο διακλαδώσεις η καθεμιά.
Μεσολάβησαν 10 χρόνια μέχρι το 1986 να ξεκινήσει ουσιαστικά η πρώτη απόπειρα κατασκευής του μετρό, όταν δήμαρχος Θεσσαλονίκης ήταν ο Σωτήρης Κούβελας και με προοπτικής ολοκλήρωσης το 1995. Τα πρώτα έργα ξεκίνησαν το 1988 στο τμήμα μεταξύ Πλατείας Σιντριβανίου και της Στρατιωτικής Σχολής Αξιωματικών Σωμάτων –η λεγόμενη «τρύπα του Κούβελα»- με την κυκλοφορία στην οδό Εγνατία να περιορίζεται σε δύο λωρίδες ανά κατεύθυνση.
Ωστόσο, τα έργα πάγωσαν το 1989 λόγω δυσκολίας χρηματοδότησης και ξαναπήραν μπρος με την υπογραφή συμβάσεων το 2006, συναντώντας ωστόσο εμπόδια εκ νέου, με αποτέλεσμα το έργο να ολοκληρωθεί 18 χρόνια αργότερα, το 2024.
Μία από τις αιτίες των καθυστερήσεων ήταν ο σταθμός Βενιζέλου, όπου τα έργα ανεστάλησαν για πολλά χρόνια, λόγω του εντοπισμού αρχαιοτήτων και τις σχετικές προσφυγές στο ΣτΕ. Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, πρόκειται για έναν σταθμό «μουσείο» – έναν από τους εντυπωσιακότερους στον κόσμο.
Ο ίδιος ο 88χρονος Σωτήρης Κούβελας, με την ιστορική φωτογραφία στα χέρια, καθώς και ο 85χρονος Γιώργος Πενέλης, πολιτικός μηχανικός που είχε αναλάβει το έργο, μίλησαν συγκινημένοι στην ΕΡΤ, βλέποντας το όραμά τους να γίνεται πραγματικότητα. «Ήταν από τα πρώτα μελήματα μόλις ξεκινήσαμε» ανέφερε ο κ. Κούβελας στη δημόσια τηλεόραση, ενώ επεσήμανε πως «είδαμε σε άλλες χώρες της Ευρώπης που είχαν μετρό και εξασφαλίσαμε τεχνική βοήθεια από το δημοτικό μετρό της Μασσαλίας, του Ντίσελντροφ και του δυτικού Βερολίνου».
Από την πλευρά του, ο κ. Πενέλης ανέφερε ότι το μετρό επιλέχθηκε να έχει αυτή τη διέλευση για να εξυπηρετεί τον μεγαλύτερο αριθμό πολιτών. Μαζί τους, ο Δημήτρης Δημητριάδης, τότε αντιδήμαρχος και μετέπειτα δήμαρχος, είπε πως η αποφασιστικότητά τους για το έργο έφερε έστω και πολλά χρόνια μετά την ολοκλήρωσή του.
Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Στέλιος Αγγελούδης, επεσήμανε στην ΕΡΤ ότι η Θεσσαλονίκη αλλάζει μεταφορικό επίπεδο, ενώ σημείωσε ότι ο σταθμός Βενιζέλου «είναι μια παγκόσμια πρωτοτυπία».
Τα χαρακτηριστικά
Σε λειτουργία θα δοθούν από το Σάββατο 13 σταθμοί και 9,6 χλμ. γραμμής, με δύο ανεξάρτητες σήραγγες μονής τροχιάς. Η απόσταση θα διανύεται σε 17 λεπτά, ενώ εκτιμάται ότι θα εξυπηρετούνται καθημερινά 254.000 επιβάτες.
Οι 18 συρμοί θα είναι πλήρως αυτοματοποιημένοι και κλιματιζόμενοι, 4 οχημάτων, χωρίς οδηγό. Η μεταφορική ικανότητα, βάσει του σχεδιασμού, φτάνει τους 18.000 επιβάτες/ώρα/κατεύθυνση ή 465 άτομα ανά συρμό.
Η κατασκευή της βασικής γραμμής κόστισε μαζί με την επέκταση της Καλαμαριάς περίπου 3 δισ. ευρώ, σύμφωνα με δηλώσεις της ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Β. Οικονόμου στο Naftemporiki TV: Εντός 2025 η επέκταση προς Καλαμαριά
Ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Βασίλης Οικονόμου, μιλώντας χθες Πέμπτη στο κανάλι της Ναυτεμπορικής, δήλωσε ότι ο σταθμός Βενιζέλου «είναι ουσιαστικά ένα μουσείο», επισημαίνοντας πως ο κόσμος θα εντυπωσιαστεί. «Οι ειδικοί κατατάσσουν αυτό το μετρό μέσα στα πρώτα τρία της Ευρώπης» τόνισε.
Ερωτηθείς ποια είναι τα στοιχεία βάσει των οποίων θεωρείται αναβαθμισμένο το μετρό της Θεσσαλονίκης, σε σύγκριση με το μετρό της Αθήνας και άλλες γραμμές της Ευρώπης, ο κ. Οικονόμου επεσήμανε οι συρμοί κινούνται χωρίς οδηγό, όλες οι διαδικασίες γίνονται ψηφιακά και ο βαθμός ασφαλείας είναι ύψιστος.
«Είναι ένα κόσμημα για τις μεταφορές και θα αλλάξει τον τρόπο ζωής και την καθημερινότητα των Θεσσαλονικέων» επεσήμανε ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών και υπενθύμισε πως αναπροσαρμόζεται ο συγκοινωνιακός χάρτης της Θεσσαλονίκης, με τα δρομολόγια των λεωφορείων να προσαρμόζονται πάνω στους σταθμούς του μετρό. Είπε επίσης ότι η επέκταση του μετρό προς την Καλαμαριά θα παραδοθεί μέσα στο 2025.
Μιλώντας στο κανάλι της Ναυτεμπορικής, η περιφερειακή σύμβουλος Κεντρικής Μακεδονίας Βούλα Πατουλίδου επεσήμανε ότι το μετρό πρέπει να φτάσει στο αεροδρόμιο και στις δυτικές συνοικίες της Θεσσαλονίκης.