Η περίοδος της πανδημίας και των σκληρών lockdown (2020 -2021) ήταν μία εποχή υποχώρησης για τη Δημοκρατία παγκοσμίως. Τι συνέβη όμως το 2022 – το έτος που στιγματίστηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση; Σύμφωνα με την έρευνα του Economist Intelligence Unit, του ερευνητικού βραχίονα του Economist, περισσότερες χώρες βελτίωσαν τη βαθμολογία τους πέρυσι σε σχέση με τις δύο προηγούμενες χρονιές. Στις περισσότερες όμως είχαμε μία στασιμότητα και όχι την ανάκαμψη που θα περίμενε κανείς.
Η επίδοση της Ελλάδας
Η Ελλάδα είναι μεταξύ των χωρών που βελτίωσαν τη βαθμολογία τους κατά 0,41 μονάδα στον δείκτη Δημοκρατίας, ανεβαίνοντας στο 7,97. Σκαρφάλωσε έτσι 9 θέσεις (25η σε σύνολο 167 χωρών). Η χώρα μας παραμένει στην ομάδα των «προβληματικών δημοκρατιών» (flawed democracies) σύμφωνα με τον Economist, αλλά είναι πλέον πιο κοντά στο να ενταχθεί στην κατηγορία των πλήρως δημοκρατικών κρατών (full democracies).
Βαθμολογείται με 10 στην εκλογική διαδικασία, αλλά με 7,14 στη λειτουργία της κυβέρνησης και 6,67 στην πολιτική συμμετοχή. 7,50 είναι ο βαθμός που μας δίνει ο EIU στην πολιτική κουλτούρα, ενώ αρκετά υψηλότερη βαθμολογία – 8,53- εξασφαλίζουμε στις ατομικές ελευθερίες.
Θα πρέπει πάντως να σημειώσουμε ότι εξακολουθούμε να έχουμε χαμηλότερο σκορ σε σχέση με το 2008 – την τελευταία χρονιά πριν από τις αλλεπάλληλες κρίσεις που βιώσαμε.
Η εικόνα ανά τον κόσμο
Σύμφωνα με τον EIU σχεδόν το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε κάποιου είδους δημοκρατία (45,3%). Μόνο το 8% μένουν σε πλήρεις δημοκρατίες, έναντι 8,9% το 2015, πριν δηλαδή πέσουν οι ΗΠΑ από την κατηγορία της πλήρους δημοκρατίας σε εκείνη της προβληματικής. Περισσότερο από το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού (36,9%) ζει σε αυταρχικά καθεστώτα.
Σύμφωνα με τον δείκτη Δημοκρατίας 2022, 72 από τις 167 χώρες και εδάφη, που καλύπτονται στην έρευνα, ή το 43,1% του συνόλου μπορούν να θεωρηθούν δημοκρατίες. Έχουμε 24 πλήρεις δημοκρατίες έναντι 21 το 2021 (ανέβηκαν στην κατηγορία η Γαλλία, η Ισπανία και η Χιλή). Πρόκειται για χώρες που εξασφαλίζουν βαθμολογία υψηλότερη 8.
Ο αριθμός των προβληματικών δημοκρατιών μειώθηκε κατά 5 στις 48. Από τις υπόλοιπες 95 χώρες, οι 59 είναι αυταρχικά καθεστώτα (όσες και το 2021) και 36 είναι υβριδικά καθεστώτα (έναντι 34 το 2021). Η μέση παγκόσμια βαθμολογία έμεινε εν πολλοίς αμετάβλητη στο 5,29 (από 5,28 ένα χρόνο νωρίτερα).
