Από την έντυπη έκδοση
Της Ζωρζέτ Ζολώτα
[email protected]
Ένα από τα διδάγματα που προκύπτουν από την υγειονομική κρίση του Covid-19 είναι πως το δημόσιο σύστημα υγείας είναι αναντικατάστατο. Εκτός του ότι η υγεία είναι δημόσιο αγαθό στον πολιτισμένο κόσμο, η πρόσβαση στην περίθαλψη όλων των κοινωνικών στρωμάτων δίνει τη δυνατότητα στους κυβερνώντες να έχουν πλήρη εικόνα της εξέλιξης μιας κατάστασης τόσο σοβαρής όπως είναι αυτή η πανδημία, που έχει καταβαραθρώσει τον σύγχρονο κόσμο. Ένα αυτοδύναμο δημόσιο σύστημα υγείας είναι βασικός πυλώνας του σύγχρονου πολιτισμού στη Δύση. Κατακτήθηκε με αγώνες και συντηρείται από τις φορολογικές εισφορές της μεσαίας τάξης, η οποία γεφυρώνει το χάσμα ανάμεσα σε αυτούς που κάθονται στην κορυφή του παγκόσμιου πλούτου και εκείνους που βρίσκονται στον πάτο. Οι αντοχές ενός τέτοιου συστήματος εξαρτώνται από το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων. Και όταν τα πραγματικά εισοδήματα των πολιτών και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού δεν έχουν ανακάμψει στα προ χρηματοπιστωτικής κρίσης επίπεδα, τότε υπάρχει λόγος ανησυχίας.
Οι κεντρικοί τραπεζίτες στις οικονομίες του ανεπτυγμένου κόσμου προβληματίζονται από τον χαμηλό πληθωρισμό όχι επειδή δεν γνωρίζουν τον λόγο. Αντίθετα έχουν συστηματικά τονίσει πως οι μισθοί δεν αυξάνονται όσο θα έπρεπε σε μια εποχή που διευρύνεται η εισοδηματική ανισότητα. Προ διετίας, όταν η ανεργία ήταν χαμηλή στις ΗΠΑ, η αύξηση των μισθών δεν ξεπερνούσε το 3% που ίσχυε πριν από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2009. Βάσει έρευνας που δημοσιοποίησε ο ΟΟΣΑ τον Απρίλιο του 2019, πάνω από ένας στους τρεις είναι οικονομικά ευάλωτος στα κράτη-μέλη του οργανισμού. Εκεί τονίζεται πως μια ισχυρή και ευκατάστατη μεσαία τάξη παίζει κρίσιμο ρόλο σε μια επιτυχημένη οικονομία και μια συντονισμένη κοινωνία. Είναι, επίσης, αδιαμφισβήτητο πως χωρίς μια εύρωστη μεσαία τάξη, η κατανάλωση δεν θα μοιράζεται σε όλη τη διαστρωμάτωση του λιανικού εμπορίου, περιορίζοντας την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών σε συγκεκριμένους τομείς.
Για να διατηρηθεί αυτός ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς και να λειτουργεί ορθά ένα κράτος πρόνοιας και υγείας, η συζήτηση για το ύψος των μισθών θα πρέπει να αναβαθμιστεί στην πολιτική ατζέντα. Ανάλογη παραδοχή είχαν κάνει τα μέλη του Business Roundtable των ΗΠΑ, δηλαδή οι διευθύνοντες σύμβουλοι των μεγαλύτερων εταιρειών της χώρας, έναν χρόνο πριν, μιλώντας για ίση μεταχείριση των μετόχων με τους εργαζομένους, τους προμηθευτές και την ευρύτερη κοινωνία.
