Από την έντυπη έκδοση
Του Α.Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Τρεις είναι οι εχθροί που καραδοκούν για τον Κυριάκο Μητσοτάκη στη φετινή ΔΕΘ, έστω και ψηφιακή/διαδικτυακά διεξαγόμενη και «ελαφρότερη» κατά τις συναντήσεις με τους τοπικούς, επαγγελματικούς και άλλους φορείς που φρόντισε να βγάλει προκαταβολικά από το Πρόγραμμά του ανεβαίνοντας ήδη την περασμένη εβδομάδα. Και όχι, δεν εννοούμε εχθρούς ούτε την αντιπολίτευση (αξιωματική και ελάσσονα), ούτε την ίδια την κρίση του κορονοϊού που βρίσκεται εν εξελίξει.
Για μας, οι τρεις εχθροί που θα μετρήσουν για την κατάθεση πλαισίου οικονομικής πολιτικής -που παραδοσιακά γίνεται στα πλαίσια της ΔΕΘ- είναι οι ακόλουθοι: Πρώτον, ένας εχθρός από τα παλιά, δηλαδή η παράδοση να αναμένονται στη ΔΕΘ (και εδώ ο μιντιακός μας κόσμος έχει σημαντική ευθύνη για τις νοοτροπίες) εξαγγελίες για «παροχές». Τα μνημονικά χρόνια έβαλαν ένα φρένο, όχι ιδιαίτερα αποτελεσματικό. Πέρσι, μολονότι η Ελλάδα κινείται εκτός Μνημονίου, ο Κ. Μητσοτάκης επιχείρησε να κρατήσει την μπάλα χαμηλά, παρά τις πολλαπλές προεκλογικές δεσμεύσεις για φοροελαφρύνσεις και τα συναφή. (Το γεγονός ότι προ δεκαετιών ο έτερος Μητσοτάκης -Κωνσταντίνος- είχε μιλήσει απαξιωτικά για την ίδια την έννοια «παροχές», έννοια που θυμίζει άρχοντα που μοιράζει πουγκιά στους υπηκόους και όχι συνειδητές επιλογές πολιτικής, δεν ήρκεσε ώστε να κρατηθεί και ο ίδιος μακράν παροχολογίας ΔΕΘ.)
Ο δεύτερος εχθρός είναι πιο πρόσφατος: έγκειται στο «νέο Ευρωπαϊκό Πακέτο», τα διαθέσιμα 31,5 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάπτυξης, που μαζί με τις προτάσεις/μεταρρυθμιστικές προβολές της Έκθεσης Πισσαρίδη έχουν ανοίξει έναν νέο κύκλο προσδοκιών απ’ όλο και περισσότερες κατευθύνσεις. «Τι έχει για μένα/για μας/για τις δίκαιες απαιτήσεις μας το Εθνικό Σχέδιο;». Όπως άριστα γνωρίζει (και) ο Κ. Μητσοτάκης, στην Ελλάδα οι προσδοκίες γρήγορα μετατρέπονται σε απαιτήσεις…
Ο τρίτος εχθρός -πάντως η παγίδα που υπάρχει- είναι η διαδικασία έγκρισης του Εθνικού Σχεδίου που καταρτίζεται βάσει των προτάσεων Πισσαρίδη αλλά και με βάση τις προγραμματικές θέσεις (2019) της κυβέρνησης. Η προσδοκία για χρηματοδότηση μόνιμων φοροελαφρύνσεων (και μειώσεων ασφαλιστικών εισφορών) από κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης -δηλαδή, για να το θέσουμε αλλιώς, η άσκηση φορολογικής και κοινωνικοασφαλιστικής πολιτικής με ένδυμα μεταρρυθμίσεων λόγω της κρίσης κορονοϊού- κινδυνεύει να δημιουργήσει διπλό πρόβλημα. Πρώτα κατά την αξιολόγηση του Εθνικού Σχεδίου που θα κριθεί με βάση τις κατευθύνσεις που χάραξε μεν η Κορυφή του Ιουλίου, εξειδικεύει δε τώρα σε εφαρμοστικούς κανονισμούς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (αφού ολοκλήρωσε τις αυγουστιάτικες διακοπές της, βέβαια). δεύτερον κατά την κυλιόμενη συζήτηση για την ενισχυμένη παρακολούθηση (ή, κατ’ άλλους, εποπτεία) της ελληνικής οικονομίας, η οποία μπορεί μεν να απηλλάγη από τον στενό κορσέ του πρωτογενούς πλεονάσματος (αφού οι περιορισμοί του Συμφώνου Σταθερότητας έχουν αρθεί για το 2020 και θα δούμε συντόμως για το 2021), πλην όμως δεν λειτουργεί χωρίς μια κάποια ματιά Βρυξελλών.
Μπορεί λοιπόν η κυβέρνηση -και οι προσωρινές προτάσεις της Ενδιάμεσης Έκθεσης Πισσαρίδη- να «βλέπει» με θετικό μάτι μια υποχώρηση των συντελεστών της εισφοράς αλληλεγγύης, ή και μείωση του «συμπληρωματικού φόρου» που συνοδεύει τον ΕΝΦΙΑ. Μπορεί επίσης να σκέφτεται μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και θέσπιση λογικότερου ανώτατου ορίου ασφαλιστέων αποδοχών (γιατί; για να υποχωρήσει η αναντιστοιχία εισφορών με την αυριανή σύνταξη όσων έχουν υψηλούς μισθούς. εκείνων δηλαδή που σήμερα παίρνουν «σήμα» να βρουν διαφορετικό τρόπο παρουσίασης των εισοδημάτων τους…). Όμως δεν είναι καθόλου απλό, η άρση αυτή του αντιαναπτυξιακού χαρακτήρα της φορολογίας και του Ασφαλιστικού που μας έχουν κληροδοτήσει οι προηγούμενες εποχές και έχουν υπερεπιβαρύνει οι διαδοχικές μνημονιακές διαρρυθμίσεις, να θεωρηθεί προσαρμογή καλυπτόμενη από το Ταμείο Ανάκαμψης. Βέβαια, αν για παράδειγμα -όπως πρότεινε η Μιράντα Ξαφά στην «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» προ ημερών αλλά και αναφέρει η Έκθεση Πισσαρίδη- ερχόταν ένα πλέγμα ρυθμίσεων π.χ. με εισαγωγή περιβαλλοντικών φόρων/τελών ή με «εκλογίκευση των συντάξεων», κάτι τέτοιο θα ήταν υποστηρίξιμο και διαπραγματεύσιμο για ένταξη. Όμως η εμπειρία Μακρόν/ «Κίτρινων Γιλέκων» από το τι μπορεί να πάθει όποιος παίζει εύκολα με τους περιβαλλοντικούς φάρους, καθώς και η πάγια αδυναμία διαδοχικών ελληνικών κυβερνήσεων να αντιμετωπίσουν οτιδήποτε ριζικό στο Ασφαλιστικό, ακόμη και υπό την πίεση τρόικας/θεσμών, δείχνουν πόσο στενά είναι τα περιθώρια παρόμοιων χειρισμών.
Αυτά έχει να σταθμίσει ο Κ. Μητσοτάκης στις ανακοινώσεις του στη ΔΕΘ.
