Skip to main content

Γρίφος χωρίς απάντηση

Από την έντυπη έκδοση

Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]

‘Eχει περάσει σχεδόν μία δεκαετία από την εποχή της πιστωτικής κρίσης και ακόμη δεν έχει δοθεί απάντηση στον γρίφο του χρέους. Αυτός ο γρίφος παρέσυρε στη δίνη του και την Ευρωζώνη, οδηγώντας στην εποχή των μνημονίων για τις αδύναμες χώρες του Νότου. Η λιτότητα και τα επώδυνα μέτρα δημοσιονομικής πειθαρχίας είχαν κριθεί ως η καλύτερη «συνταγή» για την έξοδο αυτών των χωρών από την κρίση, ένα πικρό μάθημα προς την κατεύθυνση των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών και μακριά από αλόγιστες δαπάνες και υπέρμετρο δανεισμό.

Μερικά χρόνια αργότερα, η Ευρωζώνη φαίνεται να γυρίζει σελίδα. Ιρλανδία, Πορτογαλία και Κύπρος εξήλθαν των μνημονίων και της ύφεσης και έχουν επιστρέψει στην ανάπτυξη. Χάρη στις γενναίες «ενέσεις» ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης των 2,3 τρισ. ευρώ, ανοίγεται νέο κεφάλαιο και για την ευρύτερη οικονομία της Ευρωζώνης. Στο δεύτερο τρίμηνο, το ΑΕΠ αναπτύχθηκε με ρυθμούς 0,6%, ενώ η ανεργία έχει υποχωρήσει στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2009.

Και έπειτα από τόσα χρόνια σφιχτής δημοσιονομικής πολιτικής, η ΕΚΤ ζητεί τη συνδρομή των κυβερνήσεων ώστε να παραμείνει η οικονομία σε αναπτυξιακή τροχιά. Αυτή τη φορά, δεν ζητάει περισσότερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. 

Το αντίθετο, σε πρόσφατη μελέτη η ΕΚΤ προτρέπει τις κυβερνήσεις για αύξηση των δαπανών σε φιλο-αναπτυξιακούς τομείς όπως η παιδεία. «Οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης πρέπει να αυξήσουν τις δαπάνες σε παιδεία, υγεία και υποδομές εάν θέλουν να ξεφύγουν από το τέλμα του χρέους», υπογραμμίζεται στη μελέτη, κρίνοντας ότι οι επενδύσεις αποτελούν το κλειδί για τη συνέχιση της ανάπτυξης.

Δρέποντας τις δάφνες για την ανάκαμψη της ζώνης του ευρώ, η ΕΚΤ στέλνει ηχηρό μήνυμα στις κυβερνήσεις, που έχουν βολευτεί από τις συνθήκες υπερ-χαλαρής νομισματικής πολιτικής και χαμηλού κόστους δανεισμού. Με την εποχή του φθηνού χρήματος να οδεύει στο τέλος της, είναι καιρός η ανάκαμψη να πάψει να στηρίζεται μόνο στις προσπάθειες των κεντρικών τραπεζών. Μεταξύ των συστάσεων της ΕΚΤ και η χαλάρωση του φορολογικού βάρους σε εργαζομένους και επιχειρήσεις.

Η Ελλάδα του τρίτου μνημονίου, της υπερφορολόγησης και του δυσβάσταχτου χρέους δεν χωράει ακόμη στο παραπάνω «κάδρο». Και αγωνίζεται να επιβιβαστεί στο τρένο της ανάπτυξης, στο οποίο επιβάτες είναι ήδη όλα τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας του ευρώ…