Από την έντυπη έκδοση
Του Βασίλη Κωστούλα
[email protected]
H νέα κυβέρνηση ζητεί από την Ευρωζώνη να μειώσει τους στόχους στα πρωτογενή πλεονάσματα, προκειμένου εκείνη με τη σειρά της να παραδώσει υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης, και έτσι να βελτιώσει την ικανότητα της χώρας να αποπληρώνει το εξωτερικό της χρέος.
Ο επικεφαλής του Euro Working Group Χανς Φάιλμπριφ, ο άνθρωπος ο οποίος φροντίζει να βρίσκονται όλα τα πράγματα στη θέση τους πριν από κάθε Eurogroup που καθορίζει τις εξελίξεις στο ελληνικό ζήτημα, ζητεί πρώτα τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης, ώστε να αποκτήσουν τη δυνατότητα οι πιστωτές να μειώσουν τους στόχους στα πρωτογενή πλεονάσματα, χωρίς να διακινδυνεύσουν την υλοποίηση της συμφωνίας για την αποπληρωμή του ελληνικού χρέους.
Πίσω στο βάθος στέκονται οι αγορές, παρακολουθώντας τις εξελίξεις. Ο διεθνής οίκος αξιολόγησης Moody’s ζητεί επίσης υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης, προτού προβεί σε αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας του ελληνικού κράτους σε επενδυτική βαθμίδα, η οποία με τη σειρά της «ξεκλειδώνει» την ένταξη της Ελλάδας σε ένα επόμενο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Ποια είναι λοιπόν η λογική σειρά των πραγμάτων;
Η επιχειρηματολογία της κυβέρνησης, η οποία θέλει χαμηλότερα πλεονάσματα για να παραδώσει υψηλότερη ανάπτυξη, έχει βάση. Οι υψηλοί δημοσιονομικοί στόχοι περιορίζουν τον χώρο για τις μειώσεις των φόρων οι οποίοι λειτουργούν ως τροχοπέδη για υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης.
Η λογική των πιστωτών, οι οποίοι θέλουν υψηλότερη ανάπτυξη για να συναινέσουν σε χαμηλότερα πλεονάσματα, δεν βγάζει νόημα με οικονομικούς όρους, αλλά εξηγείται με πολιτικούς όρους. Πρώτον, έχουν ως απόλυτη προτεραιότητα την απρόσκοπτη εξυπηρέτηση του ελληνικού χρέους που κρατούν στα χέρια τους. Δεύτερον, μένουν πιστοί στη στρατηγική τους λόγω των αλλεπάλληλων κρουσμάτων αναξιοπιστίας του πολιτικού συστήματος στην Ελλάδα: Βάζουν ψηλά τον πήχη στην αρχή, για να τον κατεβάσουν στη συνέχεια. Με ασφάλεια. Ως «επιβράβευση». Το είδαμε με τον Αλέξη Τσίπρα και τις συντάξεις. Θα το δούμε και με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τα πλεονάσματα.
Η ιεράρχηση των αγορών, οι οποίες με τη σειρά τους θέλουν να προηγηθεί η υψηλότερη ανάπτυξη για να μειώσουν το κόστος δανεισμού της κυβέρνησης, είναι μάλλον κατανοητή, δεδομένου ότι κανείς δεν επιθυμεί να βάζει τα λεφτά του σε χώρες που εγκυμονούν ρίσκο. Δεν διευκολύνουν με τη στάση τους. Όμως δεν έχουν ανάλογη υποχρέωση.
Τελικά, η κότα κάνει το αυγό ή το αυγό την κότα; Το ερώτημα θα τεθεί πολλές φορές ακόμη και η απάντηση θα είναι μάλλον σχετική, όσο η Ελλάδα και ο ESM θα πορεύονται μαζί σε μια δανειακή σχέση απόλυτης εξάρτησης, με χρονικό ορίζοντα 40 ετών.
