Skip to main content

Oι τράπεζες υπό το βάρος της ποίησης

Από την έντυπη έκδοση

Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]

Ένας σπουδαγμένος στιχουργός, ο Κώστας Βίρβος -απεβίωσε το 2015 έχοντας ζήσει σχεδόν έναν αιώνα τέχνης-, έντυσε έμμετρα τον πόνο και τη συντριβή σε πολλά ρεμπέτικα τραγούδια, υμνώντας κατά κάποιο τρόπο την πραγματικότητα. Αν δεν θεωρηθεί ιεροσυλία η εν λόγω αλληγορία, το Χρηματιστήριο καταγράφει στην παρούσα φάση πιο ανάγλυφα παρά ποτέ το «κουρασμένο βήμα» των ελληνικών τραπεζών που δεν είχε υπ’ όψιν του ο Βίρβος όταν δημιουργούσε τους παραπάνω στίχους το 1951. Η δυστυχία του πιστωτικού συστήματος της χώρας κορυφώνεται, καθώς ο κλάδος δεν ήταν εκείνος που δημιούργησε την κρίση. Την υφίσταται ωστόσο με τρόπο δραματικό.

Τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων δεν οδήγησαν στην εξυγίανση. Πέρα από την απώλεια των κεφαλαίων τους λόγω του κουρέματος των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, οι τράπεζες προσπαθούν να διαχειριστούν τον ίδιο τον Καιάδα… ή αλλιώς έναν σωρό κόκκινων δανείων. Και δεν είναι εύκολη τούτη η διαχείριση, καθώς κάθε δάνειο ή εν πάση περιπτώσει τα περισσότερα κρύβουν πίσω τους μια ανθρώπινη ιστορία, τη στέγη που κινδυνεύει να χαθεί, την επιχείρηση που έκλεισε και οδήγησε στην ανεργία ένα σεβαστό πλήθος ανθρώπων, ή κάποιους επιτήδειους που «καταχράστηκαν» την εποχή, τον τόπο, και τον χρόνο και πάντως προσπαθούν να εντάξουν εαυτούς στις δύο προηγούμενες κατηγορίες, ώστε να επωφεληθούν ακόμη και τώρα μέσα στην κρίση από τη συγκυρία.

Και όλα τα παραπάνω δεν διαχωρίζονται μεμιάς. Και όταν τελικώς αυτό συμβαίνει, ενδέχεται να καταγράφονται και αδικίες. Από την άλλη, η οικονομία ζητά καύσιμα, ρευστά διαθέσιμα, δάνεια για να κινηθεί. Και οι τράπεζες δύσκολα μπορούν να ικανοποιήσουν το αίτημα αυτό, παρά μόνον σε περιπτώσεις επιχειρήσεων που ούτως ή άλλως θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν και εκτός ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Έτσι η απόσταση από την πραγματική ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας μεγεθύνεται απειλητικά.

Οι τράπεζες θέλουν κεφάλαια και οι επιχειρήσεις δάνεια. Όλο αυτό διαμορφώνει ένα εξαιρετικά σύνθετο σκηνικό που επιζητεί λύση. Κι έτσι από τους στίχους του Βίρβου οδηγούμαστε στον έμμετρο λόγο της αρχαίας τραγωδίας, όπου οι θεατές αναμένουν έναν από μηχανής Θεό. Και μιας και η οικονομία της ποίησης σφόδρα διαφέρει από την οικονομία της αγοράς, η λύση για τις τράπεζες είναι γνωστή και δεδομένη και καθόλου θεόσταλτη: μείωση των κόκκινων δανείων με κάθε τρόπο. Είναι το μόνο φάρμακο, ο μόνος δρόμος προς τη θεραπεία και την εξυγίανση. Δρόμος επώδυνος και σκληρός για όλους. Δεν αποτελεί όμως μια κάποια λύση, αλλά τη μόνη λύση.