Από την έντυπη έκδοση
Του Α.Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Μερικές μέρες μένουν, κανονικά, μέχρι να αρχίσει να λειτουργεί η πολυαναμενόμενη ηλεκτρονική πλατφόρμα της Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, βάσει της οποίας θα λειτουργήσει (από τον Αύγουστο, εντάξει;) ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών Επιχειρήσεων.
Ακόμη κι αν δεν ισχύσουν ακριβώς οι χρονικές διαβεβαιώσεις του -απρόσμενα πειστικού στη δημόσια συζήτηση- Ειδικού Γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους Φώτη Κουρμούση, αλλά και π.χ. της Γ.Γ. της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών Χαρούλας Απαλαγάκη κι αν το πράγμα τραβήξει κάπως, η στιγμή της αλήθειας βρίσκεται μπροστά μας. Σε απλά ελληνικά τίθεται το τριπλό ερώτημα:
(α) μπορεί να λειτουργήσει, δηλαδή να οδηγήσει σε ρυθμίσεις ο Μηχανισμός;
(β) αξίζει αληθινά να δοκιμαστεί, δηλαδή έχει νόημα για τις επιχειρήσεις να προσέλθουν σ’ αυτόν;
(γ) δικαιούται να λέει ότι θα έχει διαφάνεια, αυτοματισμό, αξιοπιστία;
Πλαγιοκοπώντας αυτή τη συζήτηση -η οποία αφορά τον μεγάλο και κυρίως τον «δύσκολο» όγκο των κόκκινων δανείων- ήρθε και η καλλιεργούμενη πληροφορία για πρόθεση των συστημικών τραπεζών να προωθήσουν στους αντισυμβαλλόμενους «last-chance offer»/πρόταση τελευταίας ευκαιρίας να ρυθμίσουν δάνεια καταναλωτικής πίστης των οποίων «αγνοείται η τύχη» επί χρόνια. Υποτίθεται δε ότι το haircut ρύθμισης που μπορεί να προταθεί σ’ αυτά τα πλαίσια -των εντελώς «τελειωμένων» δανείων χωρίς εξασφάλιση- μπορεί να φθάσει και το 90%-95%. Όταν μια τέτοια φημολογία κυκλοφορήσει, άντε να την περιμαζέψεις μετά!
«Μα τι σας έπιασε μεσοκαλόκαιρα και ανοίγετε τραπεζικά ζητήματα;» μαντεύουμε την απορία του αναγνώστη. Πιστέψτε μας, δεν είναι ο καύσωνας που φταίει! Απλώς, να, είχαμε τις τελευταίες ημέρες ένα σφυροκόπημα ειδήσεων από τον ευρωπαϊκό τραπεζικό χώρο. Που έκαναν μέχρι και τον καλό μας φίλο τον Γερούν Ντέισελμπλουμ να διερωτάται μήπως τίθεται (πάλι) θέμα αλλαγής κανόνων της Ε.Ε. για τη διάσωση/εκκαθάριση τραπεζών. (Να θυμηθούμε ότι όταν η ολλανδική SNS Reaal του έσκασε στα χέρια το 2013, επέλεξε την εθνικοποίηση παρά τους ευρωπαϊκούς κανόνες που ήθελαν τον φορολογούμενο να μην επιβαρύνεται, αλλά τους μη προστατευόμενους καταθέτες να «κουρεύονται», πέραν των μετόχων και ομολογιούχων).
Με μια λέξη, είχαμε στη Νότια Ευρώπη δύο αντιδιαμετρικές περιπτώσεις «διάσωσης» τραπεζών τώρα τελευταία. Η μεν (μεγαλούτσικη) Banca Popular στην Ισπανία πέρασε στη διαχείριση του Ενιαίου Μηχανισμού Εξυγίανσης: μέτοχοι και ομολογιούχοι έχασαν τα πάντα (κατά τους ευρωπαϊκούς κανόνες), αλλά η τράπεζα εξαγοράσθηκε με δική της ευθύνη από την ανταγωνίστρια Santander.
Αντίθετα, στην Ιταλία δύο (μικρότερες) τράπεζες στο Βένετο -Veneto Banca και Banca Popular di Vicenca- αφέθηκαν στη διακριτική ευχέρεια της ιταλικής κυβέρνησης. Και εδώ οι μέτοχοι λειοτριβήθηκαν, όμως οι ομολογιούχοι εν μέρει καλύφθηκαν (γιατί στην Ιταλία είναι εν πολλοίς μικροαποταμιευτές). Και η εξαγορά των δύο από την (μεγάλη) Intesa SanPaolo γίνεται με σημαντική κρατική ενίσχυση. Αυτή η δίδυμη/αντιθετική διαδικασία ξανάφερε στην επιφάνεια το «τι επιτέλους ισχύει» με τη διάσωση – εκκαθάριση προβληματικών τραπεζών στην Ευρώπη. Και μάλιστα τη στιγμή που η υπόθεση της ακόμη εμβληματικότερης ιταλικής Monte dei Paschi di Siena συνεχίζει να εκκρεμεί… «Μα, σε εμάς οι τράπεζες είναι απόλυτα κεφαλαιοποιημένες» κ.λπ. Εντάξει -αλλά η υπεσχημένη μείωση κατά 40% των «κόκκινων δανείων» έχει μπροστά της μόλις 30 μήνες για να γίνει. Όχι να συζητηθεί, να γίνει. Και έχουμε έναν νέο, χαρωπό γύρο stress tests των τραπεζών σε λιγότερο από 12 μήνες.
Γι’ αυτό θα ‘χει γνήσιο ενδιαφέρον να δούμε -αληθινά!- τι θα γίνει με τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης. Θυμηθείτε: Όποιος προσέρχεται, χρειάζεται – υποβάλλοντας ηλεκτρονικά το αίτημα στην Γραμματεία, ώστε να ορισθεί μεσολαβητής, να μελετηθεί η βιωσιμότητα της επιχείρησης, να προχωρήσει σε πρόταση/σχήμα ρύθμισης και να φθάσει σε συμφωνία με 60% των πιστωτών (συμφωνία η οποία τελικά «αγιάζεται δικαστικά»)- να αποκαλύψει ο ίδιος το σύνολο των στοιχείων ενεργητικού του (καταθέσεις, συμμετοχές, ακίνητα), μαζί και τα στοιχεία βιωσιμότητας της επιχείρησής του.
Στην προ εβδομάδων μεγάλη ενημερωτική συνάντηση που διοργανώθηκε από τα Επιμελητήρια για να «επεξηγηθεί» ο Μηχανισμός, κάποια στιγμή ακούστηκε ευθέως -ιδίως από τους τραπεζίτες- η πικρή αλήθεια: όποιος δεν αποδεικνύει τη βιωσιμότητα της επιχείρησης, κλείνει! Στο κατάμεστο αμφιθέατρο του ΕΒΕΑ (από ενδιαφερόμενους, από υποψήφιους δηλαδή να προσέλθουν στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό…) υπήρξε μια βαριά σιωπή. Όταν δε η Χ. Απαλαγάκη εξήγησε με σαφήνεια ότι όταν κάποιος μικρομεσαίος έχει π.χ. δανειακή έκθεση 6 εκατομμύρια, αλλά περιουσία κάθε είδους 5, τότε επί του 1 εκατομμυρίου μόνον θα χωρεί η συζήτηση ουσιαστικής ρύθμισης, από την αίθουσα ακούστηκε ένας πνιχτός θόρυβος. Να δούμε, λοιπόν, τη συνέχεια…
