Από την έντυπη έκδοση
ΝΑΤΑΣΑ ΣΤΑΣΙΝΟΥ
[email protected]
Οταν κάποιος μιλάει για success story στην Ευρωπαϊκή Ενωση, τρεις οικονομίες έρχονται στον νου ως τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα: η Ιρλανδία, η Ισπανία και η Πορτογαλία.
Ο Κέλτικος τίγρης βρυχάται και πάλι, η Ιβηρική κάνει δυναμική επιστροφή, η «περιφέρεια» δείχνει τον δρόμο στον «πυρήνα», είναι ορισμένοι από τους τίτλους που διαβάζουμε στα διεθνή μέσα.
Αυτοί οι τίτλοι στηρίζονται σε αριθμούς, που αποκαλύπτουν μια πραγματικά εντυπωσιακή εικόνα ανάκαμψης.
Αν, όμως, ρωτούσαμε τους πολίτες των χωρών αυτών, μάλλον θα έκαναν λόγο για «μαγική εικόνα».
Πίσω από το «θαύμα» των οικονομικών μεγεθών κρύβεται μια λιγότερη θαυμαστή πραγματικότητα.
Η ισπανική οικονομία βρίσκεται σε σταθερή τροχιά ανάπτυξης τα τελευταία επτά τρίμηνα και οι αγορές την έχουν επιβραβεύσει για αυτό, δανείζοντάς τη με επιτόκιο χαμηλότερο ακόμη και από εκείνο των ΗΠΑ.
Το ποσοστό της ανεργίας, όμως, έχει κολλήσει στο 24% (και μεταξύ των νέων υπερβαίνει το 50%), ενώ το μέσο εισόδημα των εργαζομένων σήμερα είναι περίπου 20% χαμηλότερο σε σχέση με το 2008.
Το αποτέλεσμα είναι να καθίσταται ολοένα και πιο δυσβάσταχτη η αποπληρωμή των δανείων και ιδιαίτερα των στεγαστικών.
Πέρυσι κατασχέθηκαν στη χώρα 34.680 πρώτες κατοικίες – δηλαδή περίπου 95 οικογένειες κάθε ημέρα έχαναν το σπίτι τους.
Σύμφωνα δε με στοιχεία της ισπανικής κεντρικής τράπεζας, οι αποπληρωμές δόσεων είχαν ως αποτέλεσμα την περίοδο 2012-2014 οι καθαρές αποταμιεύσεις των νοικοκυριών να φτάσουν σχεδόν στο… μηδέν.
Στην Πορτογαλία η εικόνα δεν διαφέρει πολύ.
Η Κομισιόν αναβάθμισε τον περασμένο μήνα τις προβλέψεις της για τους φετινούς ρυθμούς ανάπτυξης της χώρας, στο 1,6%.
Τον ίδιο μήνα η χώρα δανείστηκε από τις αγορές (εκδίδοντας έντοκα γραμμάτια) με αρνητικό επιτόκιο.
Τα στοιχεία αυτά, όμως, δεν έβαλαν φρένο στις κατασχέσεις κατοικιών – ένα ζήτημα, για το οποίο έχουν πραγματοποιηθεί δεκάδες διαδηλώσεις και προσδιορίζεται σε έρευνες γνώμης μεταξύ των κορυφαίων προβλημάτων μαζί με τα φαινόμενα διαφθοράς και την εργασιακή ανασφάλεια.
Το ποσοστό ανεργίας είναι αρκετά χαμηλότερο από το δικό μας ή το ισπανικό (13,7%).
Εχει, όμως, μειωθεί, όπως έδειξαν τα στοιχεία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, σχεδόν αποκλειστικά με θέσεις προσωρινής απασχόλησης και χαμηλόμισθες.
Ο εφιάλτης των κατασχέσεων ξαναξυπνά διαβάζαμε πριν από λίγες ημέρες και στον Τύπο της Ιρλανδίας, όπου 7 στους 10 πολίτες δηλώνουν ανήσυχοι για το οικονομικό μέλλον τους.
Οι τρεις χώρες είναι σίγουρα σε πολύ καλύτερη θέση από τη δική μας.
Η επιτυχία των οικονομικών μεγεθών τους δεν αμφισβητείται.
Είναι, όμως, μια επιτυχία την οποία ακόμη δεν βιώνουν οι πολίτες. Είναι οικονομική μεγέθυνση χωρίς ουσιαστική ανάπτυξη ή κοινωνική δικαιοσύνη, για την οποία μίλησε ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι.
Αν δεχθούμε ότι οι ευρωπαϊκές οικονομίες έχουν μπει «στον δρόμο της επιτυχίας», τότε πρόκειται για έναν δρόμο στον οποίο ακόμη «εκτελούνται έργα», με αποτέλεσμα η κοινωνική ευημερία να έχει κολλήσει στην κίνηση.