Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Παπαγιαννίδη
[email protected]
Ωραία. Τώρα μάθαμε μέσω Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ότι οποιαδήποτε ενδιάμεση προθεσμία για την Ελλάδα, οτιδήποτε που έχει σχέση με την περιβόητη συμφωνία-γέφυρα που πετύχαμε στις 20 Φεβρουαρίου, μετά το πολυκύμαντο Eurogroup, και που διατηρήθηκε εν ζωή μετά την Επταμερή μη Κορυφή, δεν έχει πλέον νόημα: Βρισκόμαστε ουσιαστικά (κατ’ αυτόν) στην τελική προθεσμία του Ιουνίου. Τότε, δηλαδή, που τελειώνει και η παράταση που-δεν-ζητήθηκε-ποτέ-αλλά-δόθηκε στο Πρόγραμμα Προσαρμογής «μας».
Εν τω μεταξύ, όμως, συνεχίζει να σφίγγει ο κλοιός που στήνεται γύρω από την ελληνική οικονομία – σωστότερα: γύρω από τα διαπραγματευτικά περιθώρια που διαθέτει η κυβέρνηση, σε μια ακόμη «τελική ευθεία» – αφενός από τους εταίρους της, αφετέρου όμως και από τις ίδιες τις επιλογές που κάνει η κυβέρνηση για να διατηρήσει κάποια περιθώρια κινήσεων στον (όλο και λιγότερο, πλέον) διαθέσιμο χρόνο.
Το τελευταίο παράδειγμα είναι πολύ χαρακτηριστικό: με ΠΝΠ -την τόσο αξιομίσητη μέχρι προ διμήνου Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου!- ήρθε η κυβέρνηση Τσίπρα/Βαρουφάκη να στραγγίξει τα ταμειακά διαθέσιμα των διαφόρων φορέων της Γενικής Κυβέρνησης. Πρόκειται, συνολικά, για ποσό 5-6 δισ. ευρώ (ούτε αυτοί γνωρίζουν το αληθινό ύψος!).
Οχι «να τα πάρει», όπως με περισσή επιθετικότητα ειπώθηκε (ακόμη και «να τα κλέψει» ακούστηκε): για τη νομιμότητα ή μη της νομοθέτησης μιας τέτοιας ρύθμισης θα αποφανθεί ούτως ή άλλως το Συμβούλιο της Επικρατείας, όπου με πρωτοβουλία Κώστα Μπακογιάννη προσφεύγουν οι Περιφέρειες, με τους Δήμους/ΚΕΔΕ να ακολουθούν κάτω από την υπέροχη καθοδήγηση Μπαλασόπουλου.
Αλλά να τα ρίξει σ’ ένα καζάνι συνολικής διαχείρισης στην Τράπεζα της Ελλάδος, απ’ όπου θα μπορούν να αξιοποιούνται μέσω της έκδοσης τίτλων εξαιρετικά βραχυπρόθεσμης διάρκειας για να καλύπτονται οι άμεσες τρύπες της δημοσιονομικής διαχείρισης.
Οπως π.χ. οι μισθοί και συντάξεις Μαΐου (μαζί και οι επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταμείων), κάπου 1,9 δισ. ευρώ, ώστε μην έχουμε δηλαδή καθυστέρηση/arrears που θα ισοδυναμούσαν με εσωτερική χρεοκοπία. Και όπως το ποσό 750 εκατ. ευρώ, που οφείλεται (στις 12 Μαΐου, την επαύριον του Eurogroup της 11ης) στο ΔΝΤ για να μην τεθεί σε λειτουργία ο βαρύς μηχανισμός εξωτερικής χρεοκοπίας/default.
Μια βαριούτσικη λεπτομέρεια που θα άξιζε να είχε διευκρινιστεί από τον (πανταχόθεν βαλλόμενο) Δημήτρη Μάρδα, ως αρμόδιο υπουργό, είναι αν αυτά τα ποσά θα ενταχθούν στον κωδικό 320! Οπου ναι μεν υπάρχει επιτόκιο -το ορεκτικό 2,5%- και όχι άτοκη διακράτηση, αλλά, επειδή τα επενδυόμενα ποσά συνδέονται με τίτλους του Δημοσίου, υπάρχει και το ενδεχόμενο απωλειών…
Αυτή η «διεκδίκηση ανάσας» ήρθε, πάντως, να αντισταθμιστεί από μια διακινούμενη πληροφορία σχετικά με προετοιμασία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας -για την ώρα σε διοικητικό επίπεδο αλλά με βάση αίτημα μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ…- να αυξήσει και πάλι το haircut/«κούρεμα» που επιβάλλει στις εγγυήσεις/collateral, τις οποίες προσκομίζουν στο παράθυρο της ΕΚΤ και της Τράπεζας της Ελλάδος οι ελληνικές τράπεζες.
Και τούτο προκειμένου να μπορούν να προσφύγουν στη χρήση του ELA, του μηχανισμού έκτακτης χρηματοδότησης χάρη στον οποίο και μόνον δεν έχουν γίνει αληθινά ζόμπι.
Ηταν από τις σημαντικές επιτυχίες της διοίκησης Στουρνάρα το ότι τον Νοέμβριο 2016 αυτό το haircut (το οποίο είχε συμφωνηθεί από την ΕΚΤ την εποχή του ελληνικού PSI, επί διοίκησης Προβόπουλου, σε εντυπωσιακά υψηλά επίπεδα) είχε περιοριστεί, «ελευθερώνοντας» έτσι πόρους/δυνατότητα άντλησης ρευστότητας μέσω ΕLA.
Η αύξηση του haircut επί του collateral των ελληνικών τραπεζών σημαίνει στην πραγματικότητα αυτόματη μείωση της δυνατότητας πρόσβασής τους σε ρευστότητα. Ηδη ο Μάριο Ντράγκι είχε αναφερθεί, με τον συνήθη ιδιαίτερα έμμεσο/βελούδινο τρόπο του, στο ενδεχόμενο αυτό στην τελευταία συνέντευξη Τύπου που είχε δώσει.
Ενώ είναι γνωστό ότι και άλλοι σημαντικοί συντελεστές της ΕΚΤ «δείχνουν» προς ενδεχόμενο κλείσιμο της στρόφιγγας του ELA : αυτή είναι η αληθινή πυρηνική βόμβα….
Στα δύο αυτά μέτωπα υπάρχει δυστυχώς ένα κοινό στοιχείο. Πρόκειται για κινήσεις ακραίες, στο όριο. Αν δηλαδή αφεθεί «να σκάσει» η ελληνική οικονομία, τότε ούτε οι ΟΤΑ, ούτε οι ΔΕΚΟ, ούτε οποιοσδήποτε άλλος θα έχει νόημα να συζητά ή να σκέφτεται καν για τις τύχες τους.
Πλην όμως, με αυτούς τους τρόπους ένα εξασφαλίζεται: ότι άμα -ΑΜΑ- δεν υπάρξει τελικώς λύση στις διαπραγματευσεις-που-μόνον-διαπραγματεύσεις-δεν-δείχνουν-να-είναι, το σύνολο του Δημοσίου/των φορών της Γενικών Κυβέρνησης αλλά και το τραπεζικό σύστημα, να βρεθεί απόλυτα, μα απόλυτα ευθραυστοποιημένο!