Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Έως και τις αρχές του 21ου αι. ο πληθυσμός της χώρας αυξανόταν διαρκώς, ακόμα και στις ανώμαλες περιόδους που γνώρισε το ελληνικό έθνος. Από το 2011 παρατηρήθηκε, πρώτη φορά μεταπολεμικά, μείωση. Η πρόβλεψη από Eurostat είναι 7.264.686 κάτοικοι το 2080. Η γονιμότητα ανέρχεται σήμερα σε 1,3 (μειώνεται από το 1983), ενώ για την αντικατάσταση των γενεών απαιτούνται 2,1 παιδιά ανά γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας.
Ακόμη και στα χρόνια της «ισχυρής» Ελλάδας, τα νέα ζευγάρια δύσκολα έπαιρναν την απόφαση για δεύτερο και τρίτο παιδί. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά των μεταβολών στα αναπαραγωγικά πρότυπα μετά το 1980 είναι η σταδιακή πτώση των δεικτών γονιμότητας στις αποκαλούμενες «μικρές» ηλικίες, 25-29 ετών. Η μέση ηλικία στην τεκνογονία αυξήθηκε από τα 26,1 έτη το 1980 στα 31,5 το 2017.
Στην περίοδο 1951-2011 μειώθηκε στο μισό, στο 14,5%, ο πληθυσμός των νέων έως 14 ετών και η μέση ηλικία του πληθυσμού από 30 έτη το 1951 έφτασε τα 43,5 το 2014. Στην Τουρκία, που αυξάνεται και πληθύνεται, το ποσοστό των παιδιών ήταν 23,4%, ενώ των ηλικίας 65 ετών και άνω μόλις το 8,8% το 2018.
Υπάρχει μια μακρά συζήτηση για το αν μέσω της μετανάστευσης μπορεί να επιλυθεί το εθνικό. Βρήκα αυτό: Ενώ το 2010 οι γεννήσεις από Ελληνίδες ήταν 93.192 και από αλλοδαπές 21.574, το 2017 μειώθηκαν αντίστοιχα σε 76.182 και 12.371.
Στο μοντέλο τού «λίγα παιδιά και πιο αργά» των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών -πλην των νεότερων μελών- η Ελλάδα δεν διαφοροποιούνταν σημαντικά και προ κρίσης. Ανεργία, επισφαλής απασχόληση και συνακόλουθη μείωση εισοδήματος, brain drain, συν ανεπαρκείς κοινωνικές δομές και αποσπασματική πολιτική έδωσαν τη χαριστική βολή.
Πώς θα ‘ρθουν περισσότεροι πελαργοί; Το πόρισμα της Βουλής είναι μία αρχή, αλλά η αναγέννηση αργεί για 25-30 χρόνια. Τουλάχιστον να υπάρξει της τάσης ανακοπή.
