Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Η ισοτιμία του ευρώ επιστρέφει στο καλοκαίρι του 2017. Και η πολύπαθη νομισματική ένωση στο καλοκαίρι του 2015; Όχι ακριβώς. Τα πράγματα είναι προς το παρόν καλύτερα και θα μπορούσαν να αποδειχτούν πολύ χειρότερα. Γιατί η Ιταλία δεν είναι η Ελλάδα. Είναι από πολλές απόψεις σε καλύτερη θέση. Αλλά και πιο επικίνδυνη. Έχουμε να κάνουμε με ένα ιδρυτικό μέλος της Κοινότητας και μία οικονομία δέκα φορές μεγαλύτερη της ελληνικής. Το σοκ θα ήταν πολλαπλάσιο, οι ρωγμές στα θεμέλια της Ε.Ε. ανεπανόρθωτες.
Η Ιταλία δεν είναι η μόνη πρόκληση για την Ευρωζώνη. Καμία άλλη ωστόσο δεν αποκαλύπτει σε αυτόν τον βαθμό τις ανισορροπίες, τα παράδοξα και την αμφισβήτηση για μία ΟΝΕ από την οποία λείπει επίμονα το «Ο». Και καμία άλλη δεν έχει τη δυναμική να πυροδοτήσει εξελίξεις που είτε θα καθιερώσουν τα άκρα ως το νέο mainstream είτε θα ξυπνήσουν τα παραδοσιακά κόμματα, που φώναζαν για το πρόβλημα του εθνικισμού και του λαϊκισμού, αλλά ξεχνούσαν να μιλήσουν για όσα θεωρούσαν πρόβλημα οι πολίτες.
Έχουν άδικο οι Ιταλοί να θέλουν να προτάξουν την ανάπτυξη έναντι της δημοσιονομικής πειθαρχίας; Όχι. Η οικονομία τους εξακολουθεί να είναι 5% μικρότερη σε σχέση με το 2008 και το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας έχει επιστρέψει… 18 χρόνια πίσω. Η συνταγή της λιτότητας απέτυχε. Το πρόβλημα δεν είναι τι θέλει η ιταλική κυβέρνηση, αλλά το πώς θέλει να το πετύχει. Φοροελαφρύνσεις για μεγάλες επιχειρήσεις, μείωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και αύξηση επιδομάτων.
Αυτά χωρίς μείωση της γραφειοκρατίας, πιο αποτελεσματική δημόσια διοίκηση, καλύτερη δημόσια εκπαίδευση, κίνητρα για επενδύσεις και απασχόληση, δεν θα δώσουν βιώσιμη ανάπτυξη. Θα διευρύνουν απλώς τις ανισότητες, ευνοώντας και πάλι όσους και στην κρίση έχασαν τα λιγότερα. Δεν το λέει η Κομισιόν. Το λέει το Γραφείο Προϋπολογισμού της ιταλικής Βουλής.
Λέει με λίγα λόγια ότι δεν αυξάνεις το παγιδευμένο στο 2000 κατά κεφαλήν ΑΕΠ, επιστρέφοντας και εσύ σε εκείνη την «ανέμελη» εποχή, που το ευρώ ήταν εγγύηση (και παγίδα) φθηνού δανεισμού.
Αν ορίσουμε ως οικονομικό λαϊκισμό την ατεκμηρίωτη υπόσχεση ανάπτυξης στη βάση υπεραπλουστεύσεων και «εχθρών», τότε η Ρώμη αναμφίβολα λαϊκίζει. Το ίδιο και όσοι επιμένουν ότι όλα θα λυθούν απλώς με ένα μαζεμένο έλλειμμα κάτω του 2%. Και όλοι μαζί κάνουμε διαρκώς βήματα προς τα πίσω.
