Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
«Σκληρό πόκερ» παίζει αυτήν την περίοδο η ελληνική κυβέρνηση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, προκειμένου να πετύχει την αναβίωση της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας (όμιλος Νεώριον και ΕΝΑΕ). Στην περίπτωση των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά (ΕΝΑΕ) οι πληροφορίες που διαρρέουν από το κυβερνητικό στρατόπεδο αναφέρουν ότι είναι σε αναμονή των αποφάσεων της διεθνούς διαιτησίας προκειμένου να «οδηγήσουν» σε έξοδο τη σημερινή ιδιοκτησία και να βγάλουν τα ναυπηγεία «καθαρά» σε πλειστηριασμό.
Η κατάσταση πάντως στα μεγαλύτερα ναυπηγεία της Ανατολικής Μεσογείου χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα πολύπλοκη, και εν μέρει θα κριθεί στις λεπτομέρειες. Στο σκεπτικό δηλαδή της απόφασης της διαιτησίας που έχει καταθέσει η πλευρά της ιδιοκτησίας των ναυπηγείων, της εταιρείας Privinvest, κατά του ελληνικού Δημοσίου. Αντίστοιχα για τον όμιλο Νεώριον (Ναυπηγεία Σύρου και Ελευσίνας), όπως έχει αποκαλύψει η «Ν» από τις 26 Απριλίου 2017, οι πιστώτριες τράπεζες σχεδιάζουν να έρθουν σε συνεννόηση με ενδεχόμενο υποψήφιο επενδυτή και τη σημερινή ιδιοκτησία προκειμένου να ξαναβάλουν μπροστά τις μηχανές.
Αλλά και εδώ, όπως φαίνεται μέχρι τώρα, οι τράπεζες δεν έχουν καταφέρει να συμφωνήσουν με κάποιον υποψήφιο επενδυτή, την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση, η οποία δεν έχει άμεση εμπλοκή όπως συμβαίνει με τα ΕΝΑΕ, παρακολουθεί διακριτικά, ενώ καταβάλει προσπάθειες να λύσει όλα τα προβλήματα που παρουσιάζονται σε θεσμικό επίπεδο.
Όσον αφορά το κόστος εισόδου στρατηγικού επενδυτική στο Νεώριον, κυβερνητικές πηγές το προσδιόριζαν περίπου στα 120 εκατ. ευρώ.
Ο πρώτος ενδιαφερόμενος, η κινεζική Cosco, έχει βάλει στο τραπέζι της συζήτησης μια ξεκάθαρη θέση. Να εκκαθαριστούν τα ναυπηγεία εν λειτουργία και εν συνεχεία, σε συμφωνία με τους πιστωτές και «καθαρά» από χρέη, να δοθούν στον νέο επενδυτή έναντι ενός ξεκάθαρου τιμήματος.
Για το τίμημα, σε συνδυασμό με hair cut που απαιτείται, φαίνεται ότι υπάρχουν διαφορές με τις τράπεζες, οι οποίες θέλουν να ανοίξει περαιτέρω το «παιχνίδι» του ενδιαφέροντος προκειμένου να κερδίσουν το μεγαλύτερο δυνατό όφελος. Ήδη διαρρέεται ότι εκτός των Κινέζων, ενδιαφέρον έχουν δείξει δύο με τρεις ευρωπαϊκοί ναυπηγικοί όμιλοι.
Αναφορικά με τις εξελίξεις, άνθρωπος που βρίσκεται πολύ κοντά στην Cosco, έλεγε ότι το κινεζικό ενδιαφέρον είναι υπαρκτό αλλά όχι και δεδομένο και προσέθετε ότι και οι δύο υποθέσεις (ΕΝΑΕ και Νεώριον) καθυστερούν επικίνδυνα.
Μια άλλη εικόνα για τα τεκταινόμενα δίνει η διοίκηση του ομίλου Νεώριον, εκπρόσωπος της οποίας επεσήμανε στη «Ν» ότι δεν έχουν, μέχρι στιγμής, καμία ενημέρωση από κανέναν για τις εξελίξεις και πιο συγκεκριμένα για το πολλαπλό επενδυτικό ενδιαφέρον που διαρρέεται ότι υπάρχει.
Με το «δάχτυλο στη σκανδάλη»
Στο μέτωπο των ναυπηγείων Σκαραμαγκά, κυβερνητικοί κύκλοι ανέφεραν στη «Ν» ότι βρίσκονται σε ετοιμότητα προκειμένου να καταθέσουν αίτηση στο δικαστήριο για να οριστεί εκκαθαριστής, ο οποίος σε 12 μήνες θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει το έργο και να βγάλει τα ναυπηγεία σε διεθνή πλειστηριασμό. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο τα ναυπηγεία θα σπάσουν σε δύο μέρη.
Το στρατιωτικό, το οποίο θα μπορεί να το διεκδικήσει όμιλος που θα έχει «πράσινο φως» από τη δυτική στρατιωτική συμμαχία και το εμπορικό, που περιλαμβάνει μόνο την πέμπτη μόνιμη δεξαμενή, η οποία μπορεί να ανεβάσει πλοία που μπορούν να μεταφέρουν άνω των 300.000 τόνων φορτίο και η οποία είναι η μεγαλύτερη στην Ανατολική Μεσόγειο. Θεωρείται ο κράχτης για τον κλάδο στην Ελλάδα και είναι μια δεξαμενή η οποία παραμένει ανεκμετάλλευτη ουσιαστικά από τον Ιούλιο του 2008.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση αναμένει την απόφαση του διαιτητικού δικαστηρίου για τα ασφαλιστικά που έχει καταθέσει η πλευρά των ΕΝΑΕ, ζητώντας να μην επιτραπεί στην ελληνική πολιτεία να προσφύγει στην ελληνική Δικαιοσύνη προτού ολοκληρωθεί η κύρια υπόθεση και βγάλει η διαιτησία απόφαση για τα claim που έχει αιτηθεί η πλευρά των ναυπηγείων. Η αποζημίωση που ζητούν ΕΝΑΕ και Pivinvest μπορεί να φτάσει ακόμα και το 1 δισ. ευρώ, ενώ υπάρχουν σε εκκρεμότητα δύο ακόμα υποθέσεις. Η ελληνική πλευρά θεωρεί ότι η διαιτησία θα απορρίψει τα ασφαλιστικά μέτρα προκειμένου να μπορέσει να κινηθεί άμεσα. Η απόφαση αναμένεται μέσα στην εβδομάδα, όμως τόσο αυτή όσο και η κύρια απόφαση που θα γείρει τελικά την πλάστιγγα στη μια ή στην άλλη πλευρά έχουν ήδη καθυστερήσει πολύ, σε βαθμό που έχει δημιουργήσει ερωτηματικά σε όσους παρακολουθούν την υπόθεση από κοντά.
Πάντως, παρά τη βεβαιότητα που επιδεικνύουν στην κυβέρνηση για τη θετική έκβαση της υπόθεσης, η κατάσταση μόνο εύκολη δεν χαρακτηρίζεται. Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν», νομικοί κύκλοι που εκπροσωπούν συμφέροντα υποψήφιων επενδυτών έχουν ξεκαθαρίσει ότι η υπόθεση θα πρέπει να κλείσει οριστικά προτού εκφράσουν ενδιαφέρον, διότι αλλιώς ελλοχεύει ο κίνδυνος ο σημερινός ιδιοκτήτης των ναυπηγείων να ανοίξει μια μακροχρόνια δικαστική διαμάχη τόσο με το ελληνικό κράτος όσο και με τον νέο μέτοχο, η έκβαση της οποίας είναι εξαιρετικά αμφίβολη.
Οι συσχετισμοί
Η πέμπτη δεξαμενή των ΕΝΑΕ, που αποτελεί το καλύτερο asset της ναυπηγικής βιομηχανίας στην Ελλάδα, έχει αυτή τη στιγμή ένα μεγάλο ντεσαβαντάζ. Σε περίπτωση που υλοποιηθεί ο κυβερνητικός σχεδιασμός θα βγει σε διαγωνισμό ξεχωριστά από το υπόλοιπο ναυπηγείο και όποιος πλειοδοτήσει θα πρέπει να στήσει από το μηδέν όλο τον υποστηρικτικό μηχανισμό, ο οποίος υπολογίζεται ότι θα κοστίσει άνω των 15 εκατ. ευρώ σύμφωνα με εκτιμήσεις. Υψηλό θα είναι το κόστος συντήρησης της εγκατάστασης, ενώ θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθούν οικονομίες κλίμακας, αφού η μονάδα θα είναι σχετικά απομονωμένη σε σχέση με το υπόλοιπο των ΕΝΑΕ.
Το καλύτερο σενάριο είναι να αποκτήσει τη μεγάλη μόνιμη δεξαμενή ο ίδιος επενδυτής που θα πάρει και το στρατιωτικό κομμάτι των ΕΝΑΕ, αν και δεν είναι ξεκάθαρο αν κάτι τέτοιο είναι εφικτό. Το δεύτερο καλύτερο σενάριο θα είναι να την αποκτήσει ο επενδυτής που θα μπει και στα Ναυπηγεία Ελευσίνας. Οι δύο μονάδες είναι η μια απέναντι από την άλλη μέσα στον κόλπο της Ελευσίνας και είναι εφικτό να αναπτυχθούν συνέργειες.
Κινήσεις της Cosco στον ΟΛΠ
Η Cosco, πάντως, αν και αναμένει τις εξελίξεις, έχει ρίξει το βάρος της στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη του Οργανισμού Λιμένος Πειραιά. Ήδη ολοκλήρωσε το πρόγραμμα επισκευών στις τέσσερις υπάρχουσες δεξαμενές του ΟΛΠ και ανακοίνωσε ότι η νέα πλωτή δεξαμενή για πλοία 80.000 dwt θα είναι εδώ τον προσεχή Νοέμβριο.
Σημειώνεται ότι ο κινεζικός όμιλος, εκτός της δεξαμενής των 80.000 τόνων, μια επένδυση που είναι στις συμβατικές του υποχρεώσεις, σχεδιάζει να φέρει και μια δεύτερη χωρητικότητας 300.000 τόνων. Αυτό, σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά, θα συμβεί μόνο αν η Cosco δεν καταφέρει τελικά να πάρει τη μεγάλη δεξαμενή των ΕΝΑΕ για την οποία έχει επιδείξει ζωηρό ενδιαφέρον.
Κλειδί το εργατικό δυναμικό
Κομβικής σημασίας για την επόμενη ημέρα στα ναυπηγεία είναι και το εργατικό δυναμικό. Περίπου 1.000 εργαζόμενοι στα ΕΝΑΕ, 600 στην Ελευσίνα και περίπου 250 στη Σύρο ζητούν και να τους καταβληθούν τα δεδουλευμένα που τους οφείλονται αλλά και να εξασφαλιστεί ότι θα είναι παρόντες στο νέο τοπίο που θα δημιουργήσουν τα νέα σχήματα που θα αναλάβουν τα ηνία στις δύο εταιρείες.
Τη δέσμευση αυτή πάντως δεν έχουν επιτύχει να την εξασφαλίσουν στο 100% μέχρι σήμερα οι συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι των εργαζομένων στις δύο εταιρείες, αφού στα σχέδια βιωσιμότητας που υπάρχουν τα λειτουργικά κόστη είναι ιδιαίτερα χαμηλά σε σχέση με τα δεδομένα που γνωρίζαμε μέχρι πρόσφατα.
