Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Καθυστερεί η υιοθέτηση από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ) της σύστασης Ταμείου για τη Ναυτιλιακή Έρευνα και Ανάπτυξη, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από τη ναυτιλία. Μπορεί η πρόταση που κατέθεσε ο ΙΜΟ, στο πλαίσιο του στόχου για την απανθρακοποίηση της ναυτιλίας, να βρήκε υποστηρικτές κυρίως από ναυτιλιακά κράτη, στο πλαίσιο των εργασιών της Επιτροπής Προστασίας Θαλασσίου Περιβάλλοντος του ΙΜΟ, ωστόσο τόσο αυτή όσο και οι υπόλοιπες προτάσεις για την υιοθέτηση μέτρων βασισμένων στην αγορά παραπέμφθηκαν στο working group των επιτροπών του για περαιτέρω συζητήσεις.
Εξέλιξη που έχει αφήσει ανάμικτα συναισθήματα, σύμφωνα με πληροφορίες, στη ναυτιλιακή βιομηχανία, αφού από τη μια φαίνεται ότι η πρόταση έχει πιθανότητες να περάσει, αλλά από την άλλη οι καθυστερήσεις που καταγράφονται στον ΙΜΟ για τη λήψη μέτρων που θα ισχύσουν σε παγκόσμιο επίπεδο αφήνουν ανοικτό πεδίο για την υιοθέτηση περιφερειακών μέτρων, όπως -για παράδειγμα- η ένταξη της ναυτιλίας στο Σύστημα Εμπορίας Ρύπων που προωθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η κάλυψη του κόστους
Σύμφωνα με τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό, το κόστος των 5 δισ. δολαρίων για το συγκεκριμένο ταμείο θα καλυφθεί εξ ολοκλήρου από τη ναυτιλιακή βιομηχανία και θα χρησιμοποιηθεί για την επιτάχυνση των τεχνολογικών λύσεων που θα προωθηθούν για τη διασφάλιση της επίτευξης του στόχου για ουδέτερη περιβαλλοντικά ναυτιλία μέχρι το 2050.
Αν εγκριθεί σε επίπεδο ΙΜΟ, το ταμείο αναμένεται να έχει τεθεί σε λειτουργία έως το 2023, δίνοντας τη δυνατότητα να «πέσουν» στο νερό πλοία μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2030.
Ο Έσμπεν Πούλσον, πρόεδρος του ICS, ανέφερε: «Εάν οι κυβερνήσεις δεν υποστηρίξουν το ταμείο, πρέπει να θέσουμε το ερώτημα… γιατί».
Η ρυθμιστική έγκριση
Η πρόταση υποβλήθηκε για πρώτη φορά το 2019 και τώρα υποστηρίζεται από μεγάλες ναυτιλιακές χώρες, όπως η Δανία, η Ελλάδα, η Ιαπωνία, ο Παναμάς, η Σιγκαπούρη και το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Λιβερία, η Νιγηρία και το Παλάου, που εκπροσωπούν συλλογικά την πλειονότητα της παγκόσμιας ναυτιλίας.
Ωστόσο, το Ταμείο -το οποίο θα χρηματοδοτηθεί με 2 δολάρια ανά τόνο καυσίμου πλοίων που καταναλώνεται από πλοία της ποντοπόρου ναυτιλίας- χρειάζεται ρυθμιστική έγκριση από την πλειονότητα των κυβερνήσεων που συμμετέχουν στην Επιτροπή Περιβάλλοντος.
Η πρώτη δοκιμή
Ο Γκάι Πλάτεν, γενικός γραμματέας του ICS, δήλωσε: «Αυτή είναι πραγματικά η πρώτη δοκιμή σχετικά με τις δεσμεύσεις των κυβερνήσεων για απαλλαγή από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα».
«Το ταμείο, ύψους 5 δισ. δολ. ΗΠΑ, παρέχει στις κυβερνήσεις την ευκαιρία να αποδείξουν ότι τα λόγια τους έχουν νόημα και ότι δεσμεύονται για τη μετάβαση σε μια ναυτιλία χωρίς ρύπους» ανέφερε χαρακτηριστικά και προσέθεσε ότι «οι κυβερνήσεις στο πλαίσιο του COP26 κατέθεσαν πολλές προτάσεις. Πρώτα ωστόσο θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι διαθέτουμε τις απαραίτητες τεχνολογίες μηδενικών εκπομπών. Και αυτή τη δουλειά θα την κάνει το ταμείο» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Έκκληση Intercargo
Ανάλογη έκκληση έχει κάνει και η Intercargo, η Διεθνής Ένωση Ανεξάρτητων Πλοιοκτητών ξηρού φορτίου, η οποία κάλεσε τις κυβερνήσεις να αναλάβουν δράση και να υιοθετήσουν τα απαραίτητα μέτρα που είναι:
* Σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο η έγκριση της πρότασης του κλάδου για την Ίδρυση Ταμείου Ναυτιλιακής Έρευνας και Ανάπτυξης του ΙΜΟ, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από τη ναυτιλία.
* Να εγκριθεί επίσης, σύμφωνα με την πρόταση του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, η παγκόσμια εισφορά για εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τα πλοία ως μεσοπρόθεσμο μέτρο της αγοράς, προκειμένου να επιταχυνθεί η υιοθέτηση και η ανάπτυξη τεχνολογιών και καυσίμων μηδενικών εκπομπών.
Υπέρ της πρότασης Μητσοτάκη και η CLIA
Η Ελλάδα προωθεί και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης τη δημιουργία Ερευνητικού Κέντρου Εναλλακτικών Θαλάσσιων Καυσίμων και Τεχνολογιών. Σύμφωνα με πρόταση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σκοπός του κέντρου θα είναι ο συντονισμός των εμπλεκομένων στην ανάπτυξη λύσεων για τη μετάβαση της ναυτιλίας στην πράσινη εποχή. Θέση που έχει υποστηρίξει η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, ενώ χθες υπέρ της συγκεκριμένης πρότασης τάχθηκε και η Διεθνής Ένωση Κρουαζιέρας (CLIA). Ειδικότερα, στην Ελλάδα βρίσκεται αυτές τις μέρες η νέα γενική διευθύντρια της CLIA για την Ευρώπη, Μαρί-Καρολίν Λοράν, προκειμένου να έχει συναντήσεις με τα υπουργεία Τουρισμού και Ναυτιλίας με στόχο τον συντονισμό της επανέναρξης της νέας σεζόν κρουαζιέρας από τον Μάρτιο του 2022.
«Χαιρετίζουμε την πρόταση»
Η κ. Λοράν ξέφρασε την εκτίμησή της για τη στήριξη που δείχνει το ναυτικό έθνος των Ελλήνων προς τη ναυτιλιακή κοινότητα σχετικά με την πράσινη μετάβαση στις θαλάσσιες μεταφορές, δηλώνοντας: «Η διαθεσιμότητα και η πρόσβαση σε εναλλακτικά καύσιμα πλοίων είναι κρίσιμης σημασίας για το όραμά μας, για κρουαζιέρες με μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2050. Ο κλάδος της κρουαζιέρας πρωτοστατεί στην υποστήριξη της ανάπτυξης της πράσινης ναυτιλιακής τεχνολογίας και χαιρετίζουμε την πρόταση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη προς την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για τη δημιουργία Κέντρου Ερευνών της Ε.Ε. για εναλλακτικά καύσιμα και τεχνολογίες για τη ναυτιλία. Ελπίζουμε να λάβει την απαιτούμενη υποστήριξη από την Ε.Ε. ως ένα έργο που θα βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας».