Skip to main content

Πώς τα τεστ αντιγόνου αλλάζουν την πανδημία

Τα γρήγορα τεστ έχουν καταστεί κλειδί για την καμπύλη της μετάδοσης του νέου κορωνοϊού, τα οποία αμέσως εντοπίζουν τα κρούσματα, τα οποία απομονώνονται και δεν μεταδίδουν τον ιό.

Η ισπανική εφημερίδα El País ετοίμασε διάφορα γραφήματα για το πώς τα rapid tests βοηθούν στην μείωση της εξάπλωσης του κορωνοϊού αλλά και στην άμεση απομόνωση των νοσούντων και των επαφών τους.

Ένας άνθρωπος που μολύνεται με Covid-19 περνάει περίοδο επώασης 4-5 ημερών προτού αρχίσει να μολύνει άλλους. Αυτός ο άνθρωπος μπορεί να μολύνει άλλα άτομα για περίπου 8 ημέρες. Μετά την πάροδο αυτών των ημερών, το ιικό φορτίο εξασθενεί.

Αν υποθέσουμε ότι αυτό το άτομο έχει 8 στενές επαφές και μολύνει τέσσερις από αυτές, εάν δεν γίνει τίποτα για να το αποτρέψει. Καθεμιά από τις μολυσμένες θα περάσει από την δική της περίοδο επώασης ακολουθώντας τον κύκλο.

Εάν αυτό το άτομο δει έναν γιατρό και κάνει μοριακό τεστ (PCR),  θα του ζητηθεί να απομονωθεί προληπτικά, αλλά θα περάσουν 2-3 ημέρες προτού μάθει εάν είναι θετικό στον κορωνοϊό. Σε περίπτωση που «σπάσει» την περίοδο απομόνωσης, μπορεί να μολύνει και άλλους/ Εάν οι επαφές του πρώτου ατόμου εντοπιστούν μετά το θετικό αποτέλεσμα, και οι 8 θα πρέπει να απομονωθούν. Αλλά θα εξακολουθούν να υπάρχουν αρκετές ευκαιρίες για την μετάδοση του ιού σε άλλους.

Τι γίνεται εάν κάνει ένα rapid test; Μέσα σε 15 λεπτά από την επίσκεψη στον γιατρό, το άτομο αυτό θα πάρει το θετικό αποτέλεσμα. Η απομόνωση και η ανίχνευση των επαφών μπορούν να ξεκινήσουν αμέσως.

Οι λοιμώξεις αποτρέπονται χάρη στην ταχύτητα των rapid test.

Τα τεστ αντιγόνων αλλάζουν τη μάχη κατά του Covid-19

Τα γρήγορα τεστ αλλάζουν τον πόλεμο εναντίον του Covid-19. Στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, είναι μια ολοένα και πιο δημοφιλής στρατηγική, που τώρα αντιπροσωπεύει το 30% όλων των δοκιμών στην Ισπανία, όταν ήταν οριακά μέρος της εξίσωσης μέχρι τον Σεπτέμβριο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνιστά επίσης τη χρήση τους σε κέντρα φροντίδας και σε άλλα μέρη όπου εμφανίζονται κρούσματα, καθώς και για την παρακολούθηση στενών επαφών.

Αυτές οι δοκιμές έχουν δύο μεγάλα πλεονεκτήματα: είναι γρήγορες και είναι φθηνές. Ανιχνεύουν τις αντιγόνες πρωτεΐνες που επιτρέπουν τον εντοπισμό θετικών περιπτώσεων Covid-19. Λαμβάνεται ένα δείγμα από τη μύτη του ασθενούς και τα αποτελέσματα είναι διαθέσιμα σε λιγότερο από μισή ώρα. Η κύρια διαφορά από μια δοκιμή PCR είναι ότι το δείγμα δεν χρειάζεται να σταλεί σε εργαστήριο για να ληφθεί το αποτέλεσμα.

Στο παρακάτω γράφημα μπορούμε να δούμε την εξέλιξη του ιικού φορτίου και τη διάρκεια της μολυσματικής φάσης, όταν η ανίχνευση θετικών περιπτώσεων είναι ζωτικής σημασίας.

Είναι οικονομικό αλλά είναι αξιόπιστο;

«Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του τεστ αντιγόνων έγκειται στο γεγονός ότι είναι γρήγορο» λέει ο Στέφεν Κίσλερ, ερευνητής μολυσματικών ασθενειών στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. «Σε ένα σενάριο μετάδοσης στην κοινότητα, αυτό που θέλουμε να μάθουμε είναι εάν ένας ασθενής είναι μεταδοτικός. Το τεστ αντιγόνων είναι το πιο ισχυρό εργαλείο για να το αποδείξουμε».

Μέχρι πριν από λίγους μήνες υπήρχαν κάποιες αμφιβολίες σχετικά με την αξιοπιστία του: Πόσα θετικά κρούσματα θα μπορούσαν να ξεφύγουν από ένα τεστ αντιγόνων σε σύγκριση με ένα τεστ PCR;

«Πρόσφατες μελέτες δείχνουν πως τα rapid tests είναι στην πραγματικότητα αρκετά ευαίσθητα, ειδικά όταν πρόκειται για την ανίχνευση ατόμων κατά τη μεταδοτική φάση της νόσου. Γνωρίζουμε ότι το 20% των τεστ PCR που βγαίνουν θετικά, βγαίνουν αρνητικά σε τεστ αντιγόνων: με άλλα λόγια είναι ψευδώς αρνητικά και συνήθως αφορούν ασθενείς με χαμηλό ιικό φορτίο που μόλις και μετά βίας θα μεταδώσουν τον ιό.

Σύμφωνα με μία πρόσφατη μελέτη στην Ισπανία, «οι ασθενείς που είναι θετικοί σε PCR αλλά είναι αρνητικοί σε rapid test, πιθανώς δεν είναι μεταδοτικοί».

Τα περισσότερα θετικά κρούσματα από μοριακό τεστ PCR που δεν ανιχνεύονται από τα rapid tests είναι άνθρωποι που έχουν υποστεί λοίμωξη αλλά έχουν απλώς ίχνη του ιού στον οργανισμό τους. Η ανίχνευση αυτών των περιπτώσεων είναι σημαντική εάν θέλουμε να μάθουμε εάν κάποιος είχε τον ιό αλλά όχι όταν πρόκειται για το σπάσιμο της αλυσίδας μετάδοσης.

Βασικό πλεονέκτημα των rapid tests: Έγκαιρη και πρώιμη καραντίνα

Το άτομο που εξετάζεται με το μοριακό τεστ πρέπει να περιμένει κάποιες μέρες μέχρι να πάρει τις απαντήσεις του. Χάρη στο τεστ αντιγόνου όμως φεύγει από το ιατρείο γνωρίζοντας αν είναι θετικό ή αρνητικό στον κορωνοϊό. 

Η ταχύτητα της διάγνωσης βελτιώνει την συμμόρφωση με την καραντίνα. Βοηθά επίσης και τα νοσοκομεία. «Πρέπει να λάβεις γρήγορες αποφάσεις στην μονάδα επειγόντων περιστατικών» λέει ο Χοσέ Ραμόν Αρρίμπας, γιατρός στο νοσοκομείο Λα Παθ της Μαδρίτης. «Είναι σημαντικό να έχουμε ένα άμεσο αποτέλεσμα όταν αποφασίζουμε εάν θα στείλουμε έναν ασθενή με συμπτώματα στο σπίτι ή εάν θα πρέπει να γίνει εισαγωγή».

Ταχύτερη ιχνηλάτηση

Τα τεστ σε άτομα που είναι ύποπτα ότι μεταφέρουν τον ιό, ο εντοπισμός των επαφών και η απομόνωσή τους είναι το παν στην πανδημία. Απαιτεί όμως μια απίστευτη ταχύτητα που δεν είναι εφικτή σε πολλές χώρες. Όπως το θέτει ο επιδημιολόγος Άνταμ Κουτσάρσκι «ο κορωνοϊός μπορεί να μεταδοθεί πριν από την έναρξη των συμπτωμάτων, οπότε όταν εντοπιστεί ένα συμπτωματικό κρούσμα, μπορεί να έχει ήδη μολύνει άλλους, πράγμα που σημαίνει ότι με τα τεστ παίζουμε το κυνήγι του ποντικού με την γάτα».

Το rapid test επιταχύνει την διαδικασία. Όταν ένα άτομο πηγαίνει στον γιατρό με συμπτώματα, το test αντιγόνων θα δείξει αμέσως εάν έχει μολυνθεί και η ιχνηλάτηση των επαφών θα ξεκινήσει αμέσως, χωρίς να χρειάζεται να περάσουν ημέρες για το αποτέλεσμα. Αυτό σημαίνει μια έρευνα 2 ή 3 ημέρες νωρίτερα σχετικά με τον εντοπισμό των επαφών. Έτσι μπορεί να σπάσει η αλυσίδα της μετάδοσης.

Νέες δυνατότητες: Μαζικά τεστ

Σε αρκετές χώρες, από την Ισπανία, την Ινδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, γίνονται μαζικά τεστ για τον εντοπισμό των κρουσμάτων, σε μέρη όπως το Πανεπιστήμιο αλλά και οι γειτονιές. Ωστόσο, αυτή είναι μια διαδικασία που ενέχει παγίδες.

Η πρώτη δυσκολία είναι τα ψευδώς θετικά τεστ. Μερικά από τα άτομα που μπορεί να βρεθούν θετικά, μπορεί και να μην έχουν μολυνθεί στην πραγματικότητα. Οι αριθμοί που δίνουν ένα ψευδές αποτέλεσμα κυμαίνονται από 10 έως 150 ανά 10.000 τεστ.

Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι ο έλεγχος αφορά τη δεδομένη κατάσταση . «Τόσο τα τεστ PCR όσο και τα rapid δείχνουν μόνο την εμφάνιση του ιού σε μια δεδομένη στιγμή» εξηγεί ο Θούνιγκα του Ανωτάτου Συμβουλίου Επιστημονικών Ερευνών (Consejo Superior de Investigaciones Científicas- CSIC) . Εάν γίνει το τεστ σε περίοδο που είναι χαμηλό το ιικό φορτίο, υπάρχει κίνδυνος να παραβλέψει τα μολυσμένα άτομα κατά την διάρκεια της επώασης. Σύμφωνα με έναν αριθμό εμπειρογνωμόνων, η λύση είναι να γίνονται τεστ συχνά.

Δεν είναι σαφές αν κάθε φορά τα rapid test έχουν λειτουργήσει σωστά, αλλά είναι πιθανό ότι η αποτελεσματικότητά τους θα βελτιωθεί τους επόμενους μήνες.

naftemporiki.gr με πληροφορίες από την El País.