Skip to main content

Η τσίχλα που χρηματοδοτεί έναν πόλεμο

Η αραβική τσίχλα ή κόμμι είναι ένα απολύτως αναγκαίο συστατικό για τους κολοσσούς της βιομηχανίας τροφίμων και αναψυκτικών. Και στον πόλεμο του Σουδάν είναι η κύρια πηγή χρηματοδότησης των αντιμαχόμενων μερών

Περίπου το 80% της αραβικής τσίχλας (που είναι γνωστή και ως αραβικό κόμμι) στον κόσμο συλλέγεται από τις ακακίες του Σουδάν. Αυτές αναπτύσσονται στη ζώνη της ερήμου που εκτείνεται από τα δυτικά σύνορα του Σουδάν με το Τσαντ έως τα ανατολικά σύνορά του με την Αιθιοπία, καλύπτοντας μια έκταση περίπου 200.000 τετραγωνικών μιλίων. 

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, το 2022, το Σουδάν εξήγαγε κόμμι αξίας 183 εκατ. δολαρίων. Οι κύριοι προορισμοί των εξαγωγών του ήταν η Γαλλία (80,1 εκατομμύρια δολάρια), οι Ηνωμένες Πολιτείες (37,1 εκατομμύρια δολάρια) η Ινδία (12,9 εκατομμύρια δολάρια), η Γερμανία (12,7 εκατομμύρια δολάρια) και το Ηνωμένο Βασίλειο (10,7 εκατομμύρια δολάρια).

Το αραβικό κόμμι είναι άγευστο και άοσμο και χρησιμοποιείται ως σταθεροποιητής, πηκτικός παράγοντας ή γαλακτοματοποιητής για πολλά τρόφιμα, ποτά, καλλυντικά και φάρμακα.

Μία φορά την εβδομάδα ο Μοχάμεντ Τζάμπερ ταξιδεύει στο Ελ Ομπέιντ με το φορτηγό του να είναι γεμάτο από τα κεχριμπαρένια κομμάτια του κόμμι, τα οποία πουλάει σε παραγωγούς σοκολάτας, σόδας και άλλων καταναλωτικών αγαθών. Κοντά στο τέλος του ταξιδιού του, μήκους 50 μιλίων, όπως λέει στη Wall Street Journal, ο Τζάμπερ καλείται να πληρώσει περίπου 330 δολάρια σε μαχητές από τις Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (RSF), μια παραστρατιωτική ομάδα που η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει κατηγορήσει για εθνοκάθαρση και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στον εμφύλιο πόλεμο του Σουδάν.

Υπηρεσίες «ασφάλειας» από την πολιτοφυλακή

Οι RSF έχουν πολιορκήσει το Ελ Ομπέιντ από τον Ιούνιο και ελέγχει τρεις στους τέσσερις κύριους δρόμους πρόσβασης στην πόλη, η οποία είναι ένας από τους κύριους γεωργικούς κόμβους του Σουδάν και διοικείται από τον στρατό της χώρας. «Η μετακίνηση σε κομβόι είναι ο μόνος τρόπος για να παραμείνετε ασφαλείς, αλλά είναι πολύ δαπανηρή. Όλοι πρέπει να πληρώσουν», σημειώνει στην αμερικανική εφημερίδα.

Οι έμποροι αραβικής τσίχλας δεν πληρώνουν μόνο στα σημεία ελέγχου των RSF να αντιμετωπίσουν. Αναγκάζονται να δώσουν από 60 έως 100 δολάρια σε μαχητές RSF με AK-47, οι οποίοι συνοδεύουν τα φορτηγά τους για «ασφάλεια». Οι έμποροι που αρνούνται να πληρώσουν κινδυνεύουν να χάσουν το φορτίο και τα οχήματά τους από την πολιτοφυλακή.

Η αραβική τσίχλα έχει καταστεί βασική πηγή χρηματοδότησης και για τις δύο πλευρές στον πόλεμο, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της WSJ, που επικαλείται Σουδανούς εμπόρους. Εκτός από τις RSF που εισπράττουν μέσω του ελέγχου των περισσότερων μεγάλων αγροτικών οδών, ο σουδανικός στρατός – ο οποίος ελέγχει την de facto κυβέρνηση της χώρας – επιβάλλει φόρους και άλλους δασμούς στο εμπόριο του εμπορεύματος.

Η φρίκη του πολέμου

Οι ΗΠΑ έχουν κατηγορήσει και τις δύο πλευρές στη σύγκρουση για διάπραξη εγκλημάτων πολέμου. Τον Σεπτέμβριο, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επέβαλε κυρώσεις σε δύο ανώτερους διοικητές των RSF για συμμετοχή σε εθνοτικές δολοφονίες, σεξουαλική βία, λεηλασίες και καύση κοινοτήτων.

Περίπου 8,5 εκατομμύρια Σουδανοί αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους από την αρχή του πολέμου τον Απρίλιο του 2023. Ο Τομ Περιέλο, ειδικός απεσταλμένος της κυβέρνησης Μπάιντεν για το Σουδάν, προειδοποίησε αυτόν τον μήνα ότι ο πραγματικός αριθμός των νεκρών του πολέμου μπορεί να είναι 10 έως 15 φορές υψηλότερος από τους περίπου 15.000 θανάτους, που έχουν επιβεβαιωθεί.

To λόμπι Ε414

Σύμφωνα με το Al Jazeera κατά τις δεκαετίες του 1990 και του 2000, η ​​σουδανική κυβέρνηση προσπάθησε να χρησιμοποιήσει την αραβική τσίχλα ως μοχλό έναντι των αμερικανικών κυβερνήσεων για να αποφύγει κυρώσεις. Οι λομπίστες στην Ουάσιγκτον εργάστηκαν για να εξασφαλίσουν ότι υπήρχε εξαίρεση για την ουσία, γνωστή και ως E414.

«Σε προηγούμενες περιόδους πολέμου και κρίσης στο Σουδάν, η κυβέρνηση και οι διεθνείς εταιρείες είχαν καταφέρει να αποτρέψουν τις κυρώσεις σε εξαγωγές του αραβικού κόμμεος από το Σουδάν. Το εμπόρευμα έμεινε εκτός λίστας και έτσι η παραγωγή του δεν μειώθηκε ποτέ δραματικά.

Και οι εταιρείες – κολοσσοί

Για τους γίγαντες των αναψυκτικών όπως η Coca-Cola και η Pepsi, που έχουν πει ότι δεν μπορούν να παράγουν τα προϊόντα τους, χωρίς το βασικό αυτό συστατικό, η σημασία της σταθερής και αξιόπιστης προμήθειας της τσίχλας είναι άνευ προηγουμένου.

Για αυτό και παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις στο μέτωπο του πολέμου, ενώ φροντίζουν να αποθηκεύουν μεγάλες ποσότητες υπό τον φόβο ελλείμματος προσφοράς. Η βιομηχανία τροφίμων βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο κόμμι ως βιολογικό πρόσθετο τροφίμων και ως πηγή πρεβιοτικών ινών. Η τσίχλα δεν αλλοιώνει τις αρχικές ιδιότητες των τροφίμων και μπορεί να βρεθεί σε είδη ζαχαροπλαστικής, σάλτσες και ντρέσινγκ, προϊόντα αρτοποιίας, γαλακτοκομικά προϊόντα και ποτά.

Oι αγρότες συνήθως κάνουν μια τομή στο δέντρο της ακακίας και η τσίχλα διαρρέει. Στεγνώνει και αποξηραίνεται όταν έρθει σε επαφή με τον αέρα και το ηλιακό φως. Μετά από μερικές εβδομάδες, οι αγρότες συλλέγουν το αποξηραμένο κόμμι. Πολλοί αγρότες εξακολουθούν να χρησιμοποιούν εργαλεία χειρός για να έχουν μια μικρή απόδοση που σύμφωνα με τη Deutsche Welle υπολογίζεται σε 250 γραμμάρια (8,9 ουγγιές) ανά δέντρο.

Μετά τη συλλογή, το κόμμι ταξινομείται και καθαρίζεται και, στη συνέχεια, πωλείται σε εμπόρους, οι οποίοι με τη σειρά τους το πωλούν σε εταιρείες μεταποίησης και εξαγωγής.