Για πολλούς ο μέσος όρος μοιάζει με… «ένα μικρό καράβι που ήταν αταξίδευτο». Εννοούμε τους νεότερους εκ των συμμετεχόντων. Στην πραγματικότητα όμως είναι ένα καράβι που μια σειρά από λάθη στο χρηματιστηριακό πεδίο και στην παραγωγική διαδικασία της πατρίδας μας, προκάλεσαν τις επιλογές των επαγγελματιών διαχειριστών που το κάνανε σκούνα. Ενώ για κάμποσα τρίμηνα φαινόταν σαν το πειρατικό του κάπτεν Τζιμ, που ανάφερε ο Καββαδίας. Αυτό το αναφέρουμε για να αποτυπωθεί η ψυχολογική κατάσταση όσων δεν μπορούσαν ή δεν ήθελαν να φύγουν από την αγορά, μιας νιρβάνας αδιαφορίας για την απαξίωσή του σαν παράπλευρο τραύμα των ετών με μνημόνια.
Λοιπόν τώρα έχουμε απλά την άνοδο που σε μεγάλο ποσοστό θα είναι εντυπωσιακή, μόνο και μόνο από το φαινόμενο της χαμηλής βάσης, που αφορά την εκκίνηση της αποκατάστασης των αποτιμήσεων. Πριν από τρία χρόνια και 3 μήνες -18 Μαρτίου του 2020- ο Γ.Δ. είχε πιάσει τις 487,35 μονάδες στο κλείσιμο με κατώτερο ημέρας 473,17! Στις 30 Οκτωβρίου του 2020 είχε σκαρφαλώσει στις 600 χονδρικά. Μετά από ανοδική κίνηση έως τις 970 τον Φεβρουάριο του 2022, που αναιρέθηκε, αλλά κατάφερε να επιστρέψει στις 950 στις 21 Απριλίου, είχαμε τη βαθιά διόρθωση. Με διπλή ή μάλλον τριπλή εγγραφή πυθμένα.
Αναφερόμαστε στο χαμηλό του Μαρτίου. Εμφανίστηκε στις 8 Μαρτίου και ήταν 789 μονάδες. Ακολούθησαν, η πρόσκρουση στις 780 μονάδες στις αρχές Ιουλίου του 2022 και στις 790 στο τέλος του Σεπτεμβρίου. Δεν θα διαφημίσουμε τους ελάχιστους παράγοντες που θεώρησαν όταν συνέβησαν αυτά πως αυτή η κίνηση μοιάζει με το ξεκίνημα της ανόδου του 1999. Αλλά υπήρξαν λίγοι και τολμηροί, ούτε είναι αυτό κάτι χρήσιμο για τις φίλες και τους φίλους της στήλης. Αντίθετα η πληροφορία για την αντιστοίχιση βοηθά όποιον δεν είναι τεμπέλης. Μια προσεκτική μελέτη εκείνης της περιόδου είναι πλέον εύκολη από το πλήθος των πληροφοριών του site της «Ν». Κάντε τη και δεν θα μετανιώσετε.
Αλί και τρισαλί σε εκείνους που νομίζουν πως οφείλονται αποκλειστικά στη δική τους «καπατσοσύνη» τα πρόσφατα και σημαντικά κέρδη του χαρτοφυλακίου τους. Επίσης καλό είναι να το σκεφτούν πολλές φορές οι αγοραίοι που, χωρίς να είναι πολιτικά εξαρτώμενοι από την κυβέρνηση, βιάζονται να αποκτήσει η ελληνική οικονομία την αξιοπιστία που θα φέρει την επενδυτική βαθμίδα. Η προσμονή είναι η ήπια και συνεπώς φιλική φλόγα που κρατά τους επενδυτές στις συναλλαγές, όπως με δίδαξε ο εκ νεότητάς μου φίλος Θανάσης Παπακωνσταντίνου, που αν και τον έλεγαν Γιατρό στον Πρωτέα όταν γνωριστήκαμε, ήταν χρηματιστής όταν ξανασυναντηθήκαμε.
Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου…
Η επιβλαβής αλαζονεία
Η αλαζονεία είναι χαρακτηριστικό της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης, που βρίσκεται στις πρώτες θέσεις των προς αποφυγή εκδηλώσεων στη συμπεριφορά των… πολιτικών, μελών των κομμάτων τα οποία στις 21 Μαΐου αναδείχθηκαν νικητές. Την απαγορεύουν οι ηγεσίες, γιατί τότε και μόνο τότε η νίκη της Κυριακής θα είναι… άπτερη. Δεν θα πετάξει δηλαδή στο τέλος του Ιουνίου αλλού. Γενικότερα προκαλεί στους περισσότερους ενήλικες απέχθεια η αλαζονεία, ακόμα και αν αφορά διαγωνιζόμενους σε τηλεοπτικό reality για την ανάδειξη του καλύτερου μάγειρα. Επιβλαβέστατη γίνεται για κάθε επενδυτή, ειδικά σε περιόδους όπως αυτή στην οποία εισήλθε το Χ.Α. Από τη μελέτη των αντιδράσεων και της συμπεριφοράς των επενδυτών στην Αθήνα του 1998-2002 καταλάβαμε πως αρκετοί θεώρησαν πως ήταν δικό τους επίτευγμα τα κέρδη του καλοκαιριού του 1999, ενώ ήταν γέννημα σπάνιων συμπτώσεων. Καβαλώντας το καλάμι του χαρισματικού παντογνώστη χιλιάδες ιδιώτες καταστράφηκαν. Αντίστοιχης ποιότητας κίνδυνος υπάρχει και τώρα. Η αγορά θα μοιράσει κέρδη, μαζέψτε όσο μπορείτε σεμνά και ταπεινά.
Σοφοκλής Β’
Κατά κόσμον Κώστας Ιωαννίδης
