Skip to main content

Το Ε3 «όπλο» της εφορίας στο κυνήγι κατά του «μαύρου» χρήματος

Από την έντυπη έκδοση

Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]

Αναλυτικά στοιχεία για τα είδη, τον αριθμό και τα ποσά των συναλλαγών αξίας ίσης ή μεγαλύτερης των 10.000 ευρώ που είχαν με τους πελάτες τους υποχρεούνται να δηλώσουν φέτος στην εφορία, σε ειδικό πληροφοριακό πίνακα του εντύπου Ε3, όσοι φορολογούμενοι ασκούν τα επαγγέλματα του μεσίτη ακινήτων και του εμπόρου ή εκπλειστηριαστή αγαθών μεγάλης αξίας.

Οι εν λόγω επιχειρηματίες οφείλουν επίσης να δηλώσουν, σε ξεχωριστή στήλη του νέου αυτού πίνακα, τις συναλλαγές άνω των 10.000 ευρώ που εξοφλήθηκαν από τους πελάτες τους με μετρητά. Οι νέες αυτές υποχρεώσεις, οι οποίες τίθενται φέτος για πρώτη φορά σε ισχύ, μόνο για τις συγκεκριμένες κατηγορίες επιχειρηματιών, έχουν ως στόχο τη διευκόλυνση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) στο έργο της συλλογής πληροφοριών σχετικά με αγορές περιουσιακών στοιχείων ή άλλων αντικειμένων μεγάλης αξίας που μπορεί να υποκρύπτουν νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές ή απλώς παράνομες δραστηριότητες, δηλαδή «ξέπλυμα χρήματος».

Πέραν της νέας αυτής υποχρέωσης που ισχύει για συγκεκριμένες κατηγορίες ελευθέρων επαγγελματιών και επιχειρήσεων, με το φετινό έντυπο Ε3 προβλέπεται για πρώτη φορά η υποχρέωση όλων των επιχειρήσεων, των ελευθέρων επαγγελματιών και των αγροτών να καταγράψουν αναλυτικά τα έσοδα που πραγματοποίησαν το προηγούμενο έτος ανά ασκηθείσα επαγγελματική δραστηριότητα, καθώς επίσης και να δηλώσουν με κάθε λεπτομέρεια τις δαπάνες του προηγούμενου έτους για παροχές προς εργαζομένους και για λειτουργικές ανάγκες. Στα στοιχεία που θα κληθούν να δηλώσουν οι υπόχρεοι περιλαμβάνονται ακόμη και τα ποσά που δαπάνησαν για να πληρώσουν λογαριασμούς ΔΕΚΟ, ενοίκια, δαπάνες για διαφημίσεις και έξοδα για ταξίδια στο εξωτερικό.

Αναλυτικά, όπως προκύπτει από σχετική απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ Γ. Πιτσιλή (υπ’ αριθμόν Α1034/2019), η οποία δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, στο νέο έντυπο Ε3, το οποίο πρέπει να υποβληθεί και φέτος μαζί με τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, από όσους φορολογούμενους ασκούν επιχειρηματικές ή/και αγροτικές δραστηριότητες:

1 Ορισμένες κατηγορίες ελευθέρων επαγγελματιών και εμπόρων αντικειμένων μεγάλης αξίας υποχρεούνται να δηλώσουν σε ξεχωριστό πίνακα -στο νέο πίνακα Ι’ της 4ης σελίδας του εντύπου- τον αριθμό και τα ποσά των συναλλαγών αξίας ίσης ή μεγαλύτερης των 10.000 ευρώ που είχαν το 2018 με πελάτες τους. Τις υποχρεώσεις αυτές έχουν, συγκεκριμένα, οι ακόλουθες κατηγορίες υπόχρεων υποβολής του Ε3:

α) Οι μεσίτες ακινήτων, για κάθε συναλλαγή αξίας ίσης ή μεγαλύτερης των 10.000 ευρώ που αφορά σε αγορά ή πώληση ακινήτου ή καταβολή μηνιαίου μισθώματος εκμίσθωσης ακινήτου. Οι μεσίτες οφείλουν να διευκρινίσουν, επιπλέον, αν η κάθε δηλούμενη συναλλαγή αξίας άνω των 10.000 ευρώ αφορά αγορά, πώληση ή καταβολή μηνιαίου μισθώματος, αναγράφοντας σε ξεχωριστή στήλη το είδος της συναλλαγής.

β) Οι έμποροι και εκπλειστηριαστές αγαθών μεγάλης αξίας, για κάθε συναλλαγή αξίας τουλάχιστον 10.000 ευρώ, που πραγματοποίησαν το 2018, ανεξάρτητα εάν η συναλλαγή αυτή διενεργήθηκε με μια μόνο πράξη ή με περισσότερες, μεταξύ των οποίων φαίνεται να υπάρχει κάποια σχέση. Ως «έμποροι αγαθών μεγάλης αξίας» νοούνται ιδίως:

i) οι επιχειρήσεις εξόρυξης, παραγωγής, επεξεργασίας και εμπορίας πολύτιμων και ημιπολύτιμων λίθων, οι επιχειρήσεις παραγωγής, επεξεργασίας και εμπορίας πολύτιμων μετάλλων και παράγωγων προϊόντων, οι επιχειρήσεις εμπορίας μαργαριταριών και κοραλλιών και οι επιχειρήσεις κατασκευής και εμπορίας κοσμημάτων και ρολογιών,

ii) οι επιχειρήσεις εμπορίας παλαιών αντικειμένων αξίας (αντίκες), αρχαιοτήτων, μεταλλίων, παλαιών γραμματοσήμων και νομισμάτων και λοιπών συλλεκτικών ειδών αξίας, καθώς και οι επιχειρήσεις ή επαγγελματίες παραγωγής ή κατασκευής και εμπορίας έργων και αντικειμένων τέχνης γενικά, καθώς και μουσικών οργάνων,

iii) πρόσωπα που εμπορεύονται ή ενεργούν ως μεσάζοντες στο εμπόριο έργων τέχνης, συμπεριλαμβανομένου του εμπορίου που πραγματοποιείται σε αίθουσες έργων τέχνης και οίκους δημοπρασιών,

iv) επιχειρήσεις παραγωγής και εμπορίας ταπήτων και χαλιών, ειδών γουνοποιίας, δερμάτινων ειδών και ενδυμάτων γενικά,

v) επιχειρήσεις εμπορίας επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης, ελικοπτέρων, αεροσκαφών και σκαφών αναψυχής γενικά.

Οι παραπάνω κατηγορίες ελευθέρων επαγγελματιών και επιχειρήσεων οφείλουν επίσης να δηλώσουν σε ξεχωριστά πεδία του ίδιου πίνακα τα ποσά των συναλλαγών αξίας ίσης ή μεγαλύτερης των 10.000 ευρώ που διενεργήθηκαν με μετρητά.

Στόχος των υποχρεώσεων αυτών είναι να παρασχεθούν προς την ΑΑΔΕ πληροφορίες σχετικές με συναλλαγές ύποπτες για «ξέπλυμα βρόμικου χρήματος», σύμφωνα με τα όσα προβλέπει ο ν. 4557/2018.

2 Προστέθηκε στον πίνακα Α’ στην πρώτη σελίδα, ο κωδικός 023 ο οποίος ενημερώνεται αυτόματα από έναν νέο αναλυτικό υποπίνακα που εμφανίζεται τη στιγμή της συμπλήρωσης και στον οποίο ο φορολογούμενος θα πρέπει:

α) να δηλώσει όλους τους κωδικούς αριθμούς των επαγγελματικών δραστηριοτήτων του (ΚΑΔ). Κάθε ΚΑΔ πρέπει να δηλώνεται σε ξεχωριστή σειρά του υποπίνακα, με πρώτο αυτόν που αφορά την κύρια δραστηριότητα

β) να περιγράψει κάθε δραστηριότητα που αντιστοιχεί σε κάθε ΚΑΔ

γ) να προχωρήσει σε επιμερισμό των εσόδων από πωλήσεις αγαθών και από παροχή υπηρεσιών ανά δηλωθέντα Κωδικό Αριθμό Δραστηριότητας (ΚΑΔ). Αν π.χ. ο υπόχρεος φορολογούμενος ασκεί 4 δραστηριότητες και άρα έχει δηλώσει 4 ΚΑΔ, έναν που αφορά την κύρια δραστηριότητα και τρεις που αφορούν σε δευτερεύουσες δραστηριότητες, θα πρέπει δίπλα από κάθε ΚΑΔ να αναγράψει τα αντίστοιχα έσοδα. Θα πρέπει δηλαδή να δηλώσει ξεχωριστά τα έσοδα που αφορούν τον ΚΑΔ της κύριας δραστηριότητας και ξεχωριστά τα έσοδα που αφορούν τον ΚΑΔ της κάθε δευτερεύουσας δραστηριότητας.

3 Όλες οι εμπορικές επιχειρήσεις, οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι ασκούντες αγροτικές δραστηριότητες υποχρεούνται πλέον να καταχωρίσουν αναλυτικά τα δεδομένα για όλες τις πραγματοποιηθείσες μισθολογικές και λειτουργικές δαπάνες της χρήσης του 2018. Η λεπτομερής καταγραφή των δαπανών προσωπικού και των λειτουργικών εξόδων είναι φέτος υποχρεωτική. Η μεταφορά των δεδομένων θα πρέπει να γίνει από τα τηρηθέντα φορολογικά βιβλία των υπόχρεων.

Αξιοποιώντας την υποχρέωση αυτή, η οποία ισχύει από φέτος για πρώτη φορά, οι φοροελεγκτικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ (Ελεγκτικά Κέντρα και ΔΟΥ) θα αποκτήσουν σε ηλεκτρονική μορφή πλήρη στοιχεία για τις επιμέρους κατηγορίες δαπανών όλων των φορολογουμένων που ασκούν επιχειρηματικές και αγροτικές δραστηριότητες και θα μπορούν να διαμορφώνουν, με αυτόματο τρόπο, επιμέρους στοιχεία με μέσους όρους συγκεκριμένων δαπανών ανά κατηγορία επαγγελματικής δραστηριότητας. Έτσι, οι φορολογικοί έλεγχοι θα γίνουν πιο στοχευμένοι, καθώς θα εστιάζουν σε εκείνες τις περιπτώσεις όπου θα παρουσιάζονται σημαντικές αποκλίσεις από τους καταγεγραμμένους μέσους όρους.

Ειδικότερα, όπως είναι ήδη γνωστό, το έντυπο Ε3 έχει αναμορφωθεί από πέρυσι και απαιτεί τη συμπλήρωση πλήθους πρόσθετων πληροφοριακών στοιχείων από τους υπόχρεους υποβολής του. Μεταξύ άλλων, το έντυπο περιλαμβάνει τον πίνακα Ζ2’ στον οποίο πρέπει να δηλώνονται αναλυτικά τα έξοδα των επιχειρήσεων, των ελευθέρων επαγγελματιών και των αγροτών τα οποία αναγνωρίζονται για έκπτωση από τα έσοδά τους. Ο πίνακας αυτός περιλαμβάνει τους κωδικούς 181, 281, 381 και 481 όπου πρέπει να αναγραφούν οι δαπάνες για παροχές προς τους εργαζόμενους καθώς και τους κωδικούς 185, 285, 385 και 485 όπου πρέπει να δηλωθούν τα λειτουργικά έξοδα από τις 4 αντίστοιχες κατηγορίες υπόχρεων, δηλαδή από εμπορικές επιχειρήσεις, επιχειρήσεις παραγωγής αγαθών, αγροτικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών-ελεύθερους επαγγελματίες.

Οι παραπάνω κωδικοί δεν θα μπορούν να συμπληρωθούν απλά. Θα συμπληρώνονται αυτόματα μόνο αφού προηγουμένως οι υπόχρεοι δηλώσουν τις επιμέρους κατηγορίες ποσών που ζητούνται, σε δύο αντίστοιχους υποπίνακες, οι οποίοι «ανοίγουν» κατά την απόπειρα ηλεκτρονικής συμπλήρωσης των πεδίων των συγκεκριμένων κωδικών.

Συγκεκριμένα, σε κάθε ένα από τα πεδία των κωδικών 181, 281, 381 και 481 όπου πρέπει να αναγραφεί κατά περίπτωση το συνολικό ποσό των παροχών προς τους εργαζόμενους αντιστοιχεί υποπίνακας στον οποίο θα πρέπει προηγουμένως να δηλωθούν αναλυτικά:

α) Οι καταβληθείσες μικτές αποδοχές.

β) Οι καταβληθείσες εργοδοτικές εισφορές.

γ) Οι πραγματοποιηθείσες παροχές σε είδος (αξία δωρεάν παραχωρηθέντων οχημάτων προς μισθωτούς, δάνεια, δικαιώματα προαίρεσης απόκτησης μετοχών, παραχώρηση κατοικίας κ.λπ. παροχές σε είδος).

Επίσης, σε κάθε ένα από τα πεδία των κωδικών 185, 285, 385 και 485, όπου πρέπει να αναγραφεί κατά περίπτωση το συνολικό ποσό των λειτουργικών εξόδων, αντιστοιχεί άλλος υποπίνακας στον οποίο θα πρέπει να δηλωθούν προηγουμένως αναλυτικά οι ακόλουθες επιμέρους κατηγορίες εξόδων:

α) Προμήθειες διαχείρισης (management fees)

β) Δαπάνες από συνδεδεμένες επιχειρήσεις.

γ) Δαπάνες από μη συνεργαζόμενα κράτη ή από κράτη με προνομιακό φορολογικό καθεστώς.

δ) Δαπάνες για ενημερωτικές ημερίδες.

ε) Έξοδα υποδοχής και φιλοξενίας.

στ) Έξοδα ταξιδίων εξωτερικού.

ζ) Ασφαλιστικές εισφορές των αυτοαπασχολουμένων.

η) Έξοδα και προμήθειες παραγγελιοδόχου, για λογαριασμό αγροτών.

θ) Λοιπές αμοιβές για υπηρεσίες ημεδαπής.

ι) Λοιπές αμοιβές για υπηρεσίες αλλοδαπής.

ια) Έξοδα για ενέργεια (ηλεκτρικό ρεύμα, φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης, καύσιμα οχημάτων κ.λπ.).

ιβ) Έξοδα για ύδρευση.

ιγ) Έξοδα για λογαριασμούς τηλεπικοινωνιών (δαπάνες για σταθερά και κινητά τηλέφωνα, internet κ.λπ.).

ιδ) Έξοδα για ενοίκια.

ιε) Δαπάνες για διαφήμιση και προβολή.

ιστ) Λοιπά έξοδα.

4 Προστέθηκε νέος υποπίνακας με κωδικό 051, στον πίνακα Β’ στην πρώτη σελίδα, όπου πρέπει να δηλωθούν αναλυτικά στοιχεία για τις «ελεγχόμενες αλλοδαπές επιχειρήσεις (ΕΑΕ)» του άρθρου 66 του ν. 4172/2013.

5 Στον υποπίνακα Ζ3 προστέθηκαν κωδικοί στους οποίους συμπληρώνονται οι πωλήσεις παγίων, οι πωλήσεις για λογαριασμό τρίτων και οι αγορές παγίων (ενσώματων και μη ενσώματων).

6 Προστέθηκε ένας ακόμη νέος πίνακας στην 4η σελίδα του εντύπου. Πρόκειται για τον πίνακα Θ’, ο οποίος πρέπει να συμπληρωθεί από νομικά πρόσωπα που ανήκουν σε ομίλους πολυεθνικών επιχειρήσεων και για τα οποία υφίσταται υποχρέωση υποβολής έκθεσης ανά χώρα, με βάση τις διατάξεις των νόμων 4484/2017 ή 4490/2017 ή 4534/2018, για την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ χωρών για θέματα φορολογίας.