Skip to main content

Οι τέσσερις «σωματοφύλακες» της ευρωπαϊκής οικονομίας

Της Νατάσας Στασινού
[email protected] 

Η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται να δώσει μάχες σε πολλαπλά μέτωπα. Και αυτές συνδέονται όλες με την οικονομία. Η απότομη στροφή των ΗΠΑ στον προστατευτισμό και τους «πολέμους», η δυναμική είδοδος της Κίνας στο έδαφός της, η αβεβαιότητα του Brexit, ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής και η ανάγκη για ένα νέο μίγμα δημοσιονομικής πολιτικής, που θα δώσει ώθηση στην ασθενική ανάπτυξη είναι ορισμένες μόνο από τις προκλήσεις. Τέσσερα πρόσωπα στη νέα Κομισιόν θα έχουν τον πρώτο λόγο στην αντιμετώπισή τους. 

Πρόκειται για: 

α) τη Μαργκρέτε Βεστάγκερ, που διατηρεί το χαρτοφυλάκιο του Ανταγωνισμού, αναλαμβάνοντας παράλληλα την ευθύνη την ψηφιακής ατζέντας. 

β) τον Φιλ Χόγκαν, που αναλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο του Εμπορίου  

γ) τον  Πάολο Τζεντιλόνι, που θα είναι αρμόδιος για τους εθνικούς προϋπολογισμούς και 

δ) τον Φρανς Τίμερμανς, επικεφαλής της μάχης κατά της κλιματικής αλλαγής

Στην πενταετή τους θητεία θα ζήσουν πιθανότατα την έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε., που ακόμη δεν είναι σαφές πότε ακριβώς, αλλά και πώς θα έρθει. Θα αντιμετωπίσουν την εξέλιξη του σινο-αμερικανικού εμπορικού πολέμου, αλλά και τις απειλές του Ντόναλντ Τραμπ για δασμούς στα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα, εάν δεν εξασφαλίσει την εμπορική συμφωνία που επιθυμεί με την κοινότητα. Θα συνεχίσουν την μάχη κατά της φοροαποφυγής των επιχειρηματικών κολοσσών, των πρακτικών κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης, που στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό και πλήττουν τα συμφέροντα των καταναλωτών. Και ενδεχομένως να βρεθούν αντιμέτωποι με μία νέα ύφεση, αλλά και μία κλιματική κρίση. 

Οι αποφάσεις σε κανένα μέτωπο δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Απαιτούν τόλμη και προσοχή σε ίσες δόσεις. Η Βεστάγκερ είναι γνωστή ως ένα από τα πλέον δυναμικά και προβεβλημένα πρόσωπα της προηγούμενης Κομισιόν. Τα έβαλε με τους κολοσσούς της Σίλικον Βάλει και βγήκε κερδισμένη. Με τις αποφάσεις εξόργισε τον Τραμπ, αλλά και πυροδότησε κάποιες στιγμές εντονότατες αντιδράσεις από Βερολίνο και Παρίσι. Το «όχι» στη δημιουργία ενός Ευρωπαίου πρωταθλητή με τη συγχώνευση Siemens- Alstom πυροδότησε σημαντικές συζητήσεις για το εάν οι κανόνες ανταγωνισμού του μπλοκ ανταποκρίνονται στις προκλήσεις και της ανάγκες της σημερινής εποχής, στην οποία οι γίγαντες των ΗΠΑ και της Κίνας αφήνουν συχνά πίσω τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Ως υπεύθυνη της ψηφιακής ατζέντας θα εποπτεύσει επίσης την «κούρσα» για την ανάπτυξη των δικτύων 5G και της τεχνητής νοημοσύνης.  

Ο Φιλ Χόγκαν αναλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο, που είχε έως τώρα η Σεσίλια Μαλμστρομ, και μένει να φανεί με τι ρυθμούς θα θελήσει να προωθήσει τις εν πολλοίς παγωμένες διαπραγματεύσεις με την αμερικανική πλευρά. Θα είναι επίσης αυτός που θα διαπραγματευθεί μία συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τη Βρετανία μετά την έξοδό της από την Ένωση. Ως Ιρλανδός πιθανότατα θα επιδιώξει όσο το δυνατόν πιο στενές σχέσεις. 

Ο Τζεντιλόνι, Σοσιαλιστής πρώην πρωθυπουργός της Ιταλός, αναλαμβάνοντας το πόστο του Πιέρ Μοσκοβισί θα θελήσει να προωθήσει βαθύτερη οικονομική ενοποίηση, αλλά και ενδεχομένως να κάνει πράξη τα σχέδια για χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, προκειμένου να δοθεί περισσότερη ώθηση στην ανάπτυξη. Δημοσίευμα των Financial Times προ μηνός ανέφερε ότι στις Βρυξέλλες εξετάζονται ήδη κάποιες λύσεις για μεγαλύτερη ευελιξία, υπό την απειλή της ύφεσης.

Το δικό του σχέδιο ετοιμάζει και το Βερολίνο, που θέλει τυπικά να μείνει πιστό στον στόχο του ισοσκελισμένου προϋπολογισμoύ, αλλά αντιλαμβάνεται πως πρέπει να δώσει τονωτικές ενέσεις στην οικονομία. Θα εκδώσει νέο χρέος και θα ρίξει τα απαραίτητα δισ. στην οικονομία, αλλά μέσω ίδρυσης οργανισμών και όχι του προϋπολογισμού της γενικής κυβέρνησης. Ακόμη και έτσι έχουμε μία στροφή, έστω και εάν αυτή δεν είναι 180 μοιρών, όπως κάποιοι ήλπιζαν. 

Όσο για τη Ρώμη έχει ήδη επιλέξει να αποφύγει τη σύγκρουση με τις Βρυξέλλες. Το γεγονός ότι θα βρει απέναντί της ένα γνώριμο πρόσωπο θα βοηθήσει όμως να υψώσει περισσότερο τη φωνή της για την ανάγκη ενός πιο φιλικού στην ανάπτυξη μίγματος. 

Όσο για τον Τίμερμανς αναλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο σε μία περίοδο κατά την οποία τα σήματα S.O.S. για τον πλανήτη και τις επιπτώσεις των ακραίων φαινομένων στην οικονομία πληθαίνουν. Η κλιματική κρίση είναι εδώ και «καίει» ήδη πολλές οικονομίες, προειδοποιούν οι ειδικοί. H απάντηση θα μπορούσε να είναι η αύξηση των επενδύσεων σε πράσινες τεχνολογίες. 

Με πληροφορίες από Bloomberg, Reuters