Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Λιγότερα έσοδα σε σύγκριση με πέρυσι αναμένεται να εισπράξει φέτος το Δημόσιο από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων. Βασική αιτία το γεγονός ότι τα ποσά των εισοδημάτων που δήλωσαν για το 2016 στην εφορία μισθωτοί, συνταξιούχοι, ελεύθεροι επαγγελματίες και ιδιοκτήτες εκμισθούμενων ακινήτων ήταν μειωμένα σε σύγκριση με τα δηλωθέντα πέρυσι για το έτος 2015. Τη συρρίκνωση των φορολογητέων εισοδημάτων για τις πιο πολυπληθείς κατηγορίες φορολογουμένων φυσικών προσώπων αποτυπώνει η στατιστική επεξεργασία των δεδομένων των φετινών φορολογικών δηλώσεων, την οποία ολοκλήρωσε πρόσφατα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που προέρχονται από την επεξεργασία αυτή, οι μόνοι φορολογούμενοι οι οποίοι εμφανίζονται φέτος με αυξημένα ποσά δηλωθέντων εισοδημάτων είναι οι αγρότες. Συνολικά, το ποσό του εισοδήματος που δήλωσαν οι προαναφερθείσες κατηγορίες φορολογουμένων ήταν φέτος μειωμένο κατά 1,6 δισ. ευρώ. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει τις δυσμενείς επιπτώσεις που έχουν στην ελληνική οικονομία τα μέτρα σκληρής λιτότητας όπως οι αυξήσεις φόρων και οι περικοπές συντάξεων τα οποία επιβάλλονται μέσω των μνημονίων. Επιβεβαιώνει δε για πολλοστή φορά αυτό που επισημαίνουν όσοι αντιτίθενται στην εφαρμοζόμενη πολιτική των μνημονίων, ότι δηλαδή η υπερφορολόγηση και οι περικοπές εισοδημάτων προκαλούν περισσότερα προβλήματα από αυτά που επιδιώκεται να επιλύσουν.
Από τη στατιστική επεξεργασία των στοιχείων των φετινών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων προκύπτουν, συγκεκριμένα, τα εξής αποκαλυπτικά συμπεράσματα:
1. Το συνολικό ποσό εισοδήματος που δήλωσαν ότι απέκτησαν το 2016 οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι ανήλθε σε 57,9 δισ. ευρώ, έναντι 58,75 δισ. ευρώ το 2015, δηλαδή μειώθηκε κατά 1,5% ή κατά 864 εκατ. ευρώ. Η μείωση αυτή αντανακλά την περαιτέρω συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος των συγκεκριμένων φορολογουμένων η οποία… επετεύχθη με τις δημοσιονομικές και… «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» που επέβαλαν στους Έλληνες φορολογούμενους η… αριστερή κυβέρνηση σε συνεργασία με το ΔΝΤ και τους λοιπούς δανειστές, μέσω του Μνημονίου ΙΙΙ. Συγκεκριμένα, στη μείωση των δηλωθέντων εισοδημάτων των μισθωτών και των συνταξιούχων φαίνεται ότι συνέβαλαν:
α) Τα εκτεταμένα φαινόμενα μη καταβολής δεδουλευμένων αποδοχών σε εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, εξαιτίας της οικονομικής δυσπραγίας στην οποία βρέθηκαν οι επιχειρηματίες-εργοδότες τους λόγω της σημαντικής μείωσης του τζίρου τους που προκάλεσαν:
- η υπερφορολόγηση των ακαθαρίστων εσόδων τους με την επιβολή υπέρμετρων αυξήσεων στους συντελεστές του ΦΠΑ, στο πλαίσιο εφαρμογής του Μνημονίου ΙΙΙ
- η επιβολή αυξήσεων στους συντελεστές φορολογίας εισοδήματος, στο πλαίσιο εφαρμογής του Μνημονίου ΙΙΙ
- το κλείσιμο της στρόφιγγας του δανεισμού από τις τράπεζες.
β) Οι σημαντικές περικοπές που επιβλήθηκαν στις επικουρικές συντάξεις το 2016 στο πλαίσιο εφαρμογής του Μνημονίου ΙΙΙ.
2. Οι ιδιοκτήτες εκμισθούμενων ακινήτων δήλωσαν συνολικά για το 2016 ποσό εισοδήματος 5,962 δισ. ευρώ προερχόμενο από ενοίκια, ενώ πέρυσι είχαν δηλώσει 6,083 δισ. ευρώ από την ίδια πηγή. Το εισόδημά τους μειώθηκε δηλαδή κατά 121 εκατ. ευρώ, εξέλιξη που δείχνει την περαιτέρω μείωση των εισπραττόμενων μισθωμάτων και την επανεμφάνιση του φαινομένου της αύξησης των ξενοίκιαστων καταστημάτων.
3. Το συνολικό δηλωθέν εισόδημα των ελευθέρων επαγγελματιών μειώθηκε το 2016 κατά 20% σε σύγκριση με το 2015. Οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι δήλωσαν για το 2016 (στις φορολογικές δηλώσεις του 2017) συνολικό ποσό εισοδημάτων ύψους 3,8 δισ. ευρώ, έναντι 4,7 δισ. ευρώ για το 2015 (στις φορολογικές δηλώσεις του 2016). Δήλωσαν δηλαδή φέτος εισοδήματα μειωμένα κατά 900 εκατ. ευρώ. Η μείωση αυτή αποτυπώνει τις επιπτώσεις της υπερφορολόγησης αλλά και της εφαρμογής των επαχθών ρυθμίσεων της ασφαλιστικής «μεταρρύθμισης» του ν. 4387/2016. Αποκαλύπτει συγκεκριμένα ότι το ύψος του συνολικού δηλωθέντος εισοδήματος από την πλευρά των αυτοαπασχολουμένων μειώθηκε αφενός λόγω της συρρίκνωσης των πωλήσεών τους την οποία προκάλεσαν οι υπεραυξήσεις των συντελεστών ΦΠΑ που επιβλήθηκαν την περίοδο 2015-2016, αφετέρου με σκοπό να αντιμετωπιστεί η σημαντική αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, την οποία προκαλεί ο ν. 4387/2016 που προβλέπει σύνδεση του ύψους των εισφορών με το δηλωθέν στο προηγούμενο έτος ετήσιο εισόδημα.
Γιατί δήλωσαν περισσότερα οι αγρότες
Η μόνη κατηγορία φορολογουμένων που φαίνεται να έχει δηλώσει αυξημένα εισοδήματα σε σύγκριση με πέρυσι είναι οι αγρότες.
Οι εν λόγω φορολογούμενοι δήλωσαν φέτος για το 2016 συνολικό ποσό αγροτικών εισοδημάτων 1,547 δισ. ευρώ, ενώ πέρυσι για το 2015 είχαν δηλώσει 1,258 δισ. ευρώ.
Η αύξηση αυτή οφείλεται στην εμφάνιση υψηλότερων εισοδημάτων από τους αγρότες επειδή φέτος για πρώτη φορά έπειτα από πολλά χρόνια εφαρμόστηκε και σ’ αυτούς αφορολόγητο όριο εισοδήματος και έτσι τους δόθηκε η δυνατότητα να δηλώσουν υψηλότερο εισόδημα καταβάλλοντας μάλιστα λιγότερο φόρο.
