Από την έντυπη έκδοση
Συνέντευξη στον ΒΑΣΙΛΗ ΚΩΣΤΟΥΛΑ
[email protected]
Την πεποίθηση ότι ουδείς γνωρίζει πραγματικά τις πρακτικές συνέπειες στην περίπτωση που η Ελλάδα δεν καταβάλει τις δόσεις προς το Ταμείο στο τέλος του Ιουνίου εκφράζει στην πρώτη του συνέντευξη ως νέου εκπροσώπου της Ελλάδας στο ΔΝΤ ο κ. Μιχάλης Ψαλιδόπουλος, ο οποίος προειδοποιεί ότι «μια έξοδος της χώρας από την Ευρωζώνη θα δημιουργούσε περισσότερα προβλήματα από αυτά που έχουμε στην παρούσα στιγμή».
Μιλώντας αποκλειστικά στη «Ν», ο κ. Ψαλιδόπουλος υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να απομακρυνθεί η αβεβαιότητα γύρω από το οικονομικό μέλλον της χώρας και χαρακτηρίζει ευκαιρία για την ελληνική πλευρά την πρόσφατη αποχώρηση του ΔΝΤ από το τραπέζι της διαπραγμάτευσης, καθώς την ερμηνεύει μεταξύ άλλων ως μέσο πίεσης προς την Ευρωζώνη για την περαιτέρω αναδιάρθρωση του χρέους.
Ποιος θα λέγατε ότι είναι ο στόχος σας ως νέου εκπροσώπου της Ελλάδας στο ΔΝΤ σε αυτήν την κρίσιμη φάση των εξελίξεων; Ποιος θα είναι ο κορμός της στρατηγικής σας;
Ο κορμός της στρατηγικής μου θα προκύψει από τις οδηγίες τις οποίες θα λάβω από την ελληνική κυβέρνηση, την οποία θα εκπροσωπώ στο ΔΝΤ. Θα επιδιώξω τις απόψεις αυτές να τις μεταφέρω και να τις συζητήσω με τα στελέχη του ΔΝΤ, ώστε στη συνέχεια να ενημερώσω την ελληνική κυβέρνηση τι διαμείβεται μεταξύ τους. Στόχος μου θα είναι από αυτήν τη θέση, στην ουσία του διπλωμάτη, να συμβάλω στη γεφύρωση των όποιων διαφορών.
Πού εντοπίζετε τα πραγματικά «αγκάθια» σε αυτήν τη φάση και κατ’ επέκταση τα σημεία εκείνα τα οποία θα ήταν ικανά να ξεμπλοκάρουν τη διαπραγμάτευση;
Eνα «αγκάθι» μοιάζει να είναι η δόση την οποία χρωστάμε στο ΔΝΤ και που έχουμε ομαδοποιήσει για να καταβληθεί στο τέλος του μήνα. Υπό συνθήκες χρηματοπιστωτικής ασφυξίας, ελπίζουμε, αλλά δεν ξέρουμε αυτήν τη στιγμή ποια θα είναι η εξέλιξη -εγώ δεν έχω αναλάβει και δεν έχω ενημέρωση σχετικά- ότι θα τακτοποιηθεί αυτό το θέμα. Και καθώς θα τακτοποιηθεί, θα δρομολογηθούν πιο ευοίωνες συνθήκες για τη συζήτηση περί του δημόσιου χρέους της Ελλάδας.
Ποιες θα είναι πρακτικά οι συνέπειες, αν η Ελλάδα δεν πληρώσει το ΔΝΤ στο τέλος του μήνα;
Είναι μια τόσο αχαρτογράφητη κατάσταση, που κανείς δεν γνωρίζει πραγματικά. Συνεπώς, και επειδή πρόκειται να αναλάβω εκπρόσωπος στη συγκεκριμένη θέση, θα ζητούσα την κατανόησή σας να μην απαντήσω περαιτέρω.
Πώς ερμηνεύετε την πρόσφατη αποχώρηση του ΔΝΤ από το τραπέζι της διαπραγμάτευσης;
Υπάρχει το ζήτημα ότι το ΔΝΤ δεν μπορεί να παραμείνει σε προγράμματα, αν δεν είναι βιώσιμο το χρέος. Εγώ ερμηνεύω αυτήν την αποχώρηση σαν μια ευκαιρία που μας δίνετε να ενεργοποιήσουμε όποια επιχειρήματα και όποιες συμμαχίες έχουμε προς την κατεύθυνση να ασκήσουν και εκείνοι πίεση, σύμφωνα με τα συμφέροντά τους ως εκ του καταστατικού του Ταμείου, και να συμπαραταχθούν με τη χώρα μας στο ζήτημα του χρέους.
Δεν ήταν όμως και αιχμή προς την ελληνική πλευρά η συγκεκριμένη εξέλιξη;
Eχετε δίκιο ότι οι συνταγές λιτότητας, τις οποίες συνήθως το ΔΝΤ προτείνει, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για την οποιαδήποτε χώρα, έχουν έντονο το στοιχείο της λιτότητας, πράγμα που εμείς θέλουμε να αποφύγουμε, με δεδομένη την ύφεση της οικονομίας και τη μείωση των πραγματικών εισοδημάτων στη χώρα τα τελευταία 5 χρόνια.
Ρεαλιστικά, τι μπορεί να πετύχει η κυβέρνηση στο ζήτημα του χρέους; Σημειωτέον, οι εταίροι και πιστωτές είχαν ήδη πει ότι μετά την ολοκλήρωση του προηγούμενου, αν όχι εκκρεμούς, προγράμματος θα εξέταζαν μια περαιτέρω αναδιάρθρωση με τα χαρακτηριστικά της χρονικής επιμήκυνσης και της μείωσης των επιτοκίων.
Πρέπει να υπενθυμίζουμε όσο συχνότερα μπορούμε αυτήν τη δέσμευση των εταίρων για το χρέος. Είμαι σίγουρος ότι ο πρωθυπουργός το κάνει αυτό και περιμένει ίσως η Ε.Ε. -και οι θεσμοί γενικά- να ανταποκριθεί στο σημείο αυτό, μια και η χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας δεν μπορεί να εξαρτάται αποκλειστικά από θεσμικό δανεισμό. Πρέπει η Ελλάδα να βγει και στις αγορές.
Aρα εκεί είναι ο πήχης λέτε. Χρονική επιμήκυνση κ.ο.κ.
Ναι, κάτι τέτοιο θα έλεγα.
Πώς προσεγγίζετε τη συζήτηση για το ασφαλιστικό για το οποίο όλοι θέτουν ζήτημα βιωσιμότητας;
Από τις αρχές του 21ου αιώνα γνωρίζουμε ότι το ασφαλιστικό σύστημα δεν είναι βιώσιμο… και αν είχαν προχωρήσει τότε οι προσπάθειες, θα μας είχαν απαλλάξει από αυτόν τον βραχνά. Αλλά δεν δρομολογήθηκαν. Ομως, ας μην παρελθοντολογούμε. Υπάρχει ένα πρόβλημα. Το πρόβλημα όμως αυτό δεν μπορεί να λυθεί βεβιασμένα και με αποκλειστικό γνώμονα την ταμειακή κατάσταση των φορέων κοινωνικής ασφάλισης.
Υπάρχουν πίσω από τα ασφαλιστικά ταμεία εργαζόμενοι που πλήρωσαν εισφορές, με απαιτήσεις για κάποιες παροχές όταν έβγαιναν σε σύνταξη, και δεν μπορούν οι αναμονές αυτές να τραυματίζονται υπέρμετρα επειδή εδώ κι εκεί πρέπει να βρεθούν κάποια ισοδύναμα ποσά.
Οι πρόωρες συντάξεις;
Οι πρόωρες συντάξεις όντως είναι μια ιδιομορφία του ελληνικού ασφαλιστικού συστήματος που πρέπει να μας απασχολήσει. Οντως είναι μια απόκλιση, θα έλεγα, από τα συμβαίνοντα διεθνώς.
Οι συνταξιούχοι 55ρηδες, με απαιτήσεις από το σύστημα για τα επόμενα 20-25 χρόνια, είναι κάτι δυσβάσταχτο, στο μέτρο που συνοδεύονται και από αυξημένες ιατροφαρμακευτικές ανάγκες.
Πρέπει να βρεθούν οι πρέπουσες λύσεις αλλά χωρίς την πίεση της λογικής «πονάει κεφάλι, κόψε κεφάλι». Χρειάζονται λύσεις χωρίς συγχρόνως να τραυματιστούν κάποιες καταστάσεις, οι οποίες αποτέλεσαν αιτία λήψης συγκεκριμένων αποφάσεων.
Τι είναι αυτό που χρειάζεται πλέον η ελληνική οικονομία;
Η ελληνική οικονομία χρειάζεται να ξαναμπεί σε ρυθμούς ανάπτυξης. Να δημιουργήσει θέσεις εργασίας. Να μειωθεί η απαράδεκτα υψηλή ανεργία που υπάρχει αυτήν τη στιγμή. Χρειαζόμαστε παραγωγικές επενδύσεις σε κάθε τομέα.
Από την παρασκευή γλυκού του κουταλιού… μέχρι κάποιας μορφής hi-tech δραστηριότητα που ως startup θα επιδιώξει να προσφέρει υπηρεσίες στην παγκόσμια αγορά. Τίποτα δεν είναι αμελητέο.
Πώς θα υλοποιηθούν αυτές οι επενδύσεις σήμερα;
Σίγουρα χρειάζεται να αποκατασταθεί ένα κλίμα βεβαιότητας, σε ό,τι αφορά το οικονομικό μέλλον της χώρας, ώστε να ξέρουμε ότι το χειρότερο πέρασε, ότι παραμένουμε στην Ευρωζώνη, ότι συνεχίζουμε – αλλά με καλύτερους όρους- να δραστηριοποιούμαστε επιχειρηματικά και ως εργαζόμενοι. Και αυτό θα οδηγήσει στην αλλαγή του κλίματος σταδιακά.
Δεν είναι εύκολο να αλλάξει η κατάσταση την επόμενη μέρα, όταν έχει υποστεί η οικονομία ένα τέτοιο σοκ. Χρειάζεται μια βαθμιαία σταδιακή πορεία.
Τι θα σήμαινε μια έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη;
Μια έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη θα δημιουργούσε περισσότερα προβλήματα από αυτά που έχουμε στην παρούσα στιγμή. Θα ανακτούσαμε βέβαια την ανταγωνιστικότητα του νομίσματος.
Αλλά μέχρι να αποκτούσαμε τη δυνατότητα να διασφαλίζουμε μέσω εξαγωγών τις χρηματοδοτικές δυνατότητες, ώστε να πληρώνουμε τις εισαγωγές μας, να διανείμουμε αυτές τις εισαγωγές με δίκαιο τρόπο στο εσωτερικό της χώρας και να θωρακιζόμαστε παράλληλα έναντι μελλουσών αναγκών χωρίς να έχουμε τη στήριξη των διεθνών οργανισμών και του διεθνούς κεφαλαίου, θα ήμασταν ευάλωτοι σε ποικίλες δυσκολίες.
Με βάση τα τωρινά δεδομένα, πόσες πιθανότητες θα δίνατε στο σενάριο της ρήξης με τους εταίρους;
Νομίζω ότι η κυβέρνηση στην παρούσα στιγμή κάνει μια επίπονη διαπραγμάτευση, όπως εδώ και 4-5 μήνες. Ως μη συμμετέχων σε αυτήν τη διαπραγμάτευση δεν μπορώ να έχω καθαρή εικόνα για το τι ακριβώς διαμείβεται. Θέλω να πιστεύω ότι στην ύστατη στιγμή θα βρεθεί μια έντιμη λύση, που θα επιτρέψει και στις δύο πλευρές να φύγουν από το τραπέζι με ψηλά το κεφάλι.