Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
Στην τροποποίηση της διαδικασίας υποβολής των δηλώσεων φορολογίας μεταβιβάσεων ακινήτων, σε περίπου 3.500 περιοχές της χώρας στις οποίες δεν θα ισχύει αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας, προχωράει το υπουργείο Οικονομικών.
Ειδικότερα, με το νέο καθεστώς, που θα ισχύσει από φέτος, εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την υποβολή της δήλωσης, η αρμόδια φορολογική αρχή θα ενεργεί προσωρινό προσδιορισμό της αγοραίας αξίας του μεταβιβαζόμενου ακινήτου, λαμβάνοντας υπόψη συγκριτικά στοιχεία, βιβλία τιμών ή άλλα τυχόν υπάρχοντα στοιχεία. Στην περίπτωση που η δηλωθείσα αξία συμπίπτει με την προσωρινή, αυτή θα κρίνεται ειλικρινής, ενώ αν δεν συμπίπτει, ο φορολογούμενος μέσα σε δύο μήνες από τον προσδιορισμό της προσωρινής αξίας θα έχει το δικαίωμα να την αποδεχθεί και να υποβάλει τροποποιητική δήλωση, η οποία θεωρείται εμπρόθεσμη.
Αξίζει να σημειωθεί, όμως, ότι ο νέος φορολογικός νόμος ο οποίος έχει τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2020, εκτός από τα ανωτέρω, που στόχο έχουν τη μείωση της γραφειοκρατίας και πρωτίστως τη διευκόλυνση των φορολογουμένων, προβλέπει και την καθιέρωση διαδικασίας ηλεκτρονικής υποβολής των δηλώσεων φορολογίας μεταβιβάσεων ακινήτων, δωρεών, γονικών παροχών και κληρονομιών, μέσω συμβολαιογράφων.
Ταυτόχρονα δε με τις αλλαγές που έρχονται και με την ένταξη περίπου 3.000 νέων περιοχών στο σύστημα των αντικειμενικών αξιών που, όπως έχει ήδη αποκαλύψει η «Ν», θα αποφέρει στα δημόσια ταμεία 400 έως 500 εκατ. ευρώ, θα «ξεμπλοκάρουν» και όλες οι μεταβιβάσεις.
Πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ
Ειδικότερα, το πιστοποιητικό του ΕΝΦΙΑ θα είναι δυνατό να χορηγείται, για μεταβίβαση συγκεκριμένου ακινήτου, με παρακράτηση από το εισπραττόμενο τίμημα του συνολικά οφειλόμενου ποσού κύριου και πρόσθετου φόρου και προσαυξήσεων για όλα τα ακίνητα για τα οποία ο πωλητής είναι υπόχρεος, ενώ παράλληλα αυξάνεται από 6 σε 9 μήνες η προθεσμία υποβολής αρχικών ή νέων δηλώσεων φόρου κληρονομιών, υπό την προϋπόθεση ότι ο κληρονόμος απεβίωσε στην ημεδαπή.
Αναστολή ΦΠΑ
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι όλες οι αλλαγές που έρχονται στη φορολογία ακινήτων έχουν ως στόχο τη στήριξη και τόνωση της εν λόγω αγοράς, που τα τελευταία χρόνια είχε πάθει «καθίζηση» λόγω της κρίσης και των μνημονίων.
Στο πλαίσιο εξάλλου αυτό αναστέλλεται και η επιβολή ΦΠΑ 24% στις μεταβιβάσεις νεόδμητων κτισμάτων, από οικοδομικές και κατασκευαστικές επιχειρήσεις προς ιδιώτες αγοραστές.
Επισημαίνεται ότι η αναστολή θα μπορεί να ισχύσει για την τριετία 2020-2022 και για τα κτίσματα τα οποία έχουν άδειες ανέγερσης από την 1η1-2006 και μετά, αλλά βρίσκονται ακόμη στα χέρια των οικοδομικών εταιρειών που τα κατασκευάζουν ή τα έχουν αποπερατώσει, υπό την προϋπόθεση ότι οι υπεύθυνοι των εταιρειών αυτών θα επιλέξουν οικειοθελώς να ενταχθούν σε καθεστώς αναστολής του ΦΠΑ για τη συγκεκριμένη τριετία. Τα μεταβιβαζόμενα ακίνητα για τα οποία θα ισχύσει η αναστολή της επιβολής ΦΠΑ θα επιβαρύνονται με φόρο μεταβίβασης 3%, αντί για ΦΠΑ 24%, επί των αντικειμενικών τιμών τους, ενώ ο ΦΠΑ δεν επιβαρύνει τις μεταβιβάσεις πρώτης κατοικίας, για τις οποίες ισχύει ολική ή μερική απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης.
Έκπτωση φόρου
Προς την κατεύθυνση αναθέρμανσης της αγοράς ακινήτων είναι και η αναστολή του φόρου υπεραξίας επί του κέρδους αγοραπωλησίας ακινήτων για την τριετία 2020-2022, καθώς και η έκπτωση φόρου ίση με το 40% των δαπανών για την παροχή υπηρεσιών ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης κτηρίων και μέχρι ποσού 16.000 ευρώ.
Η έκπτωση θα παρέχεται για τα εισοδήματα των ετών 2020-2022 και υπό την προϋπόθεση ότι η εξόφληση των δαπανών θα γίνεται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, ενώ σε κάθε περίπτωση το ποσό της έκπτωσης θα κατανέμεται στα επόμενα τέσσερα έτη.
Επικαιροποίηση τιμών
Στο γενικότερο πλαίσιο των αλλαγών στον χώρο της κτηματαγοράς από τον Μάιο θα πρέπει να τεθεί σε λειτουργία και ο μόνιμος μηχανισμός επικαιροποίησης των τιμών, που στόχο θα έχει να ευθυγραμμίζονται με αυτές της αγοράς.
Υπενθυμίζεται ότι ο εν λόγω μηχανισμός θα λειτουργεί με τροφοδότηση τιμών από πολλαπλές πηγές, όπως είναι οι αγοραπωλησίες, μεσιτικά γραφεία, τράπεζες και ανεξάρτητες υπηρεσίες όπως είναι η Τράπεζα της Ελλάδος.
Θα πρέπει να αναφερθεί ωστόσο ότι η αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων και η ένταξη στο σύστημα 3.000 νέων περιοχών θα φέρει και τη δεύτερη μείωση κατά 10% του ΕΝΦΙΑ, όπως έχει ήδη δεσμευτεί η κυβέρνηση προκειμένου να μετριαστούν οι επιβαρύνσεις στους ιδιοκτήτες ακινήτων.
Πραγματική-εμπορική αξία
Με βάση τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών με βάση τις πραγματικές αξίες θα συμβάλει στην αύξηση του ύψους των εσόδων σε ιδιοκτησίες συγκεκριμένων περιοχών της χώρας, όπου σήμερα το επίπεδο των αντικειμενικών αξιών είναι αρκετά χαμηλότερο έναντι των εμπορικών, καθώς και σε περιοχές της χώρας με πολύ υψηλή αξία ακινήτων όπως π.χ. σε πολυτελή παραθεριστικά θέρετρα, όπου έως τώρα δεν λαμβάνονταν υπόψη.
Με αυτή άλλωστε την παρέμβαση αναμένεται ότι θα δοθεί η δυνατότητα για περαιτέρω μείωση των βαρών στους πολίτες που κατέβαλαν δυσανάλογα υψηλούς φόρους ακίνητης περιουσίας.
Υψηλότερες τιμές ζώνης
Με βάση τις μελέτες που έχουν γίνει από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών, όπως έχει ήδη αποκαλύψει η «Ν», στην Αττική χαρακτηριστικές περιπτώσεις περιοχών που βρίσκονται εκτός αντικειμενικού συστήματος και θα ενταχθούν την άνοιξη στο σύστημα των αντικειμενικών αξιών είναι η περιοχή Τουρκοβούνια πάνω από το Γαλάτσι και το Ψυχικό, η περιοχή του Σισμανογλείου στα σύνορα ΑμαρουσίουΜελισσίων, ο Παράδεισος Αμαρουσίου, το Πολύδροσο ΧαλανδρίουΑμαρουσίου, η περιοχή Μπαλάνα στον Γέρακα και κομμάτι της Νέας Μάκρης Αττικής.
Στο «μάτι» φυσικά της εφορίας μπαίνει και το νησί των ανέμων, η Μύκονος, που αποτελεί πόλο έλξης χιλιάδων τουριστών και γίνονται κάθε χρόνο εκατοντάδες αγοραπωλησίες ακινήτων σε εντυπωσιακά υψηλά ποσά, πολλές περιοχές και ολόκληροι οικισμοί παραμένουν εκτός αντικειμενικού συστήματος προσδιορισμού των αξιών ακινήτων, όπως είναι το Καλό Λιβάδι, η Ψαρού, η Ελιά, το Μπλιντρί (super paradise), ο Άγιος Λάζαρος κ.λπ. Σε αυτές τις περιοχές αναμένονται να καθιερωθούν τιμές ζώνης οι οποίες θα πλησιάζουν σημαντικά τις πραγματικές τιμές.
Κίνηση που εκτός από την ενίσχυση των εσόδων από τη συγκεκριμένη «πηγή» του προϋπολογισμού θα φέρει και τη μείωση του ΕΝΦΙΑ, η οποία ωστόσο δεν θα είναι οριζόντια αλλά μεσοσταθμική με βάση και τις νέες αντικειμενικές αξίες που θα προκύψουν την άνοιξη. Για να επιτευχθεί μάλιστα ο εν λόγω στόχος θα ληφθεί υπόψη σε ποιες περιοχές θα ανέβουν οι τιμές και σε ποιες θα μειωθούν ώστε με τις κατάλληλες παρεμβάσεις να μην απολέσουν οι ιδιοκτήτες τα οφέλη που είδαν και από την πρόσφατη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 22% μεσοσταθμικά.
