Αυξανόμενο βαίνει το πολιτικό ρίσκο στον αναδυόμενο κόσμο όπως προκύπτει από έρευνα της Aon, στην οποία υπογραμμίζεται μάλιστα ότι η πιθανότητα διακρατικής σύγκρουσης είναι στα υψηλότερα επίπεδα από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου.
Η Aon εστιάζει στους κινδύνους, που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις στις αναδυόμενες και μεθοριακές αγορές, δηλαδή σε οικονομίες εκτός ΟΟΣΑ, και συγκεκριμένα σε τρεις τομείς: στον πολιτικό κίνδυνο, στην τρομοκρατία και την πολιτική βία.
Όπως προκύπτει από την έρευνα της εταιρείας, η οποία αποτυπώνεται και σε σχετικούς «χάρτες κινδύνου», το ρίσκο από την πολιτική βία αυξάνεται παγκοσμίως λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων, της εξασθένισης της φιλελεύθερης δημοκρατικής διακυβέρνησης και των μεταδιδόμενων επιπτώσεων από τις χρόνιες συγκρούσεις διεθνώς.
Από τις αξιολογήσεις σε 17 χώρες έχουμε αύξηση των επιπέδων κινδύνου και σε έξι μείωση. Τα κυριότερα συμπεράσματα είναι τα ακόλουθα
- το 40% των χωρών έχουν έκθεση σε τρομοκρατία και σε κίνδυνο δολιοφθοράς
- το 60% σε κίνδυνο εμφάνισης εμφύλιων διαμαχών και
- το 33% σε εξέγερση, πόλεμο ή κίνδυνο πραξικοπήματος.
Σαράντα έξι χώρες ή περιοχές χαρακτηρίζονται πλέον με υψηλό ή σοβαρό επίπεδο κινδύνου, αντιπροσωπεύοντας το 22% του συνόλου, παγκοσμίως.
Η πιθανότητα διακρατικής σύγκρουσης, ακόμη και ανάμεσα σε μεγάλες δυνάμεις, βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Ο αυξανόμενος γεωπολιτικός ανταγωνισμός και η αδύναμη ηγεσία στη διεθνή διπλωματία, συνέβαλαν σε αυξημένους κινδύνους ένοπλων συγκρούσεων τον περασμένο χρόνο. Οι αυξανόμενοι ρυθμοί πόλωσης σε πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα στις ώριμες δημοκρατίες και οι διαιρέσεις μεταξύ των Δυτικών δυνάμεων, ενόψει σύνθετων απειλών και κινδύνων, συνέβαλαν επίσης στην επιδείνωση της παγκόσμιας ασφάλειας και σε μεγαλύτερη στρατηγική αβεβαιότητα.
Ο αριθμός των τρομοκρατικών επιθέσεων στις Δυτικές χώρες το 2017 (204) ήταν περίπου διπλάσιος από το 2016 (96), αλλά ο συνολικός αριθμός των θυμάτων και τις δύο χρονιές ήταν γενικά ο ίδιος (1.092 το 2017), πράγμα που σημαίνει ότι η θνησιμότητα των επιθέσεων έχει μειωθεί.
Ειδικότερα, η απειλή που προέρχεται από το Ισλαμικό Κράτος έχει σταματήσει να εξαπλώνεται – αλλά δεν έχει ακόμη υποχωρήσει. Το Ισλαμικό Κράτος ήταν υπεύθυνο για τρομοκρατικές επιθέσεις σε 29 χώρες και πέντε ηπείρους το 2017, έχοντας πραγματοποιήσει επιθέσεις στον ίδιο αριθμό χωρών το 2016 και παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση με τις 19 χώρες το 2015. Η παγκόσμια εμβέλεια του Ισλαμικού Κράτους, φαίνεται πως έχει κορυφωθεί και είναι πιθανό ο αριθμός των χωρών, στις οποίες είναι σε θέση να πραγματοποιήσει επιθέσεις ή να εμπνεύσει άλλους να το πράξουν, να μειωθεί το 2018.
Ο τουρισμός
Όσον αφορά στον κλάδο του τουρισμού θα πρέπει να διαχειριστεί τους κινδύνους που επιφέρει η αυξημένη τρομοκρατία, καθώς θεωρείται ιδιαίτερα ελκυστικός στόχος για ορισμένες τρομοκρατικές οργανώσεις. Το 2017, υπήρξαν τουλάχιστον 35 επιθέσεις παγκοσμίως, οι οποίες στόχευαν άμεσα σε δραστηριότητες που σχετίζονται με την τουριστική βιομηχανία, όπως ξενοδοχεία και θέρετρα, νυχτερινά κέντρα, πολιτική αεροπορία και αξιοθέατα επισκεπτών.
Το εμπόριο
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός ότι, κατά το τελευταίο έτος οι εμπορικές διασυνδέσεις των ασιατικών χωρών απομακρύνθηκαν από τις ΗΠΑ και στράφηκαν προς την Κίνα. Αυτό οφείλεται στην οικονομική ανάπτυξη της Κίνας και την άνοδό της ως εμπορικού γίγαντα. Κατά τη διάρκεια της ανόδου της Κίνας, οι εξαγωγές των ασιατικών χωρών προς τις ΗΠΑ μειώθηκαν από το 23% των συνολικών εξαγωγών το 2000, σε 12% τα τελευταία χρόνια, όπου και σταθεροποιήθηκαν. Κατά την ίδια περίπου αναλογία, οι εξαγωγές των ασιατικών χωρών προς την Κίνα υπερδιπλασιάστηκαν την τελευταία δεκαετία, φτάνοντας σήμερα σχεδόν το 23%.
Ποιες περιοχές είναι στο κόκκινο
Σε γενικές γραμμές, η περιοχή που αντιμετωπίζει τις περισσότερες υποβαθμίσεις, στις ανάλογες αξιολογήσεις, είναι η Αφρική. Οι συνεχιζόμενες συγκρούσεις εντός των χωρών, η διάβρωση της δημοκρατικής διακυβέρνησης και τα ολοένα και συχνότερα σκάνδαλα διαφθοράς, έχουν οδηγήσει σε μεγαλύτερη πολιτική βία. Οργανώσεις όπως το Ισλαμικό Κράτος και η Boko Haram, εκμεταλλεύονται εύθραυστους θεσμούς και αδύναμα σύνορα. Σε άλλες περιοχές όπως η Μέση Ανατολή, υπάρχουν χώρες που παρουσιάζουν υψηλό επίπεδο κινδύνου, όπως: το Ιράκ, η Συρία, η Υεμένη και η Αίγυπτος. Η αστάθεια και η βία στην περιοχή, έχουν διαχυθεί σε γειτονικές χώρες, υπονομεύοντας το εμπόριο και τον τουρισμό.
Ο πολιτικός κίνδυνος αυξάνεται και στη Λατινική Αμερική εν μέσω μιας δραστήριας εκλογικής περιόδου, προκαλώντας καθυστέρηση σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις στη Βραζιλία και φόβους για ακύρωση των μεταρρυθμίσεων στο Μεξικό. Οι μεγάλες χώρες κινδυνεύουν να εκλέξουν λαϊκιστικές κυβερνήσεις και οι μικρότερες χώρες βιώνουν τον δικό τους πολιτικό κίνδυνο, κατά την αναλογία τους.
«Το παγκόσμιο γεωπολιτικό περιβάλλον παραμένει ασταθές και αυτό αποτυπώνεται στους Χάρτες Κινδύνων 2018, όπου οι αλληλοσυνδεόμενες απειλές, που δημιουργούνται από την πολιτική βία και τον πολιτικό κίνδυνο, φαίνεται να αυξάνονται» σχολίασε ο Ο Mark Parker, Head of Property, Casualty and Crisis Management, Aon Global Broking Centre. «Δεδομένου του αυξημένου επιπέδου κινδύνου και του ραγδαίος εξελισσόμενου τοπίου, είναι σημαντικό οι επιχειρήσεις να κατανοήσουν την έκθεσή τους και τον βαθμό κατά τον οποίο μια πολιτική αστάθεια μπορεί να επηρεάσει το ανθρώπινο δυναμικό τους, την ιδιοκτησία τους και τον εφοδιασμό τους. Η διαθεσιμότητα των κατάλληλων λύσεων για τον μετριασμό και τη μεταφορά κινδύνου είναι απαραίτητη, για τις επιχειρήσεις με διεθνή δραστηριότητα» συμπλήρωσε.
Από την πλευρά του ο Γιώργος Δαλιάνης, CEO, Aon Risk Solutions,τόνισε πως η κορύφωση της αντιπαράθεσης μεταξύ μεγάλων δυνάμεων και ο διπλασιασμός, μέσα σε ένα έτος, του αριθμού των τρομοκρατικών επιθέσεων, επιδεινώνουν τις συνθήκες επιβίωσης μεγάλου αριθμού επιχειρήσεων και τις υποχρεώνουν να προετοιμάζονται για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων καταστάσεων, ενώ πρόσθεσε πως οι διαδραστικοί Χάρτες Κινδύνων της Aon, προσφέρουν πολύτιμη πληροφόρηση στους πελάτες και τους βοηθούν να υιοθετήσουν τις απαιτούμενες στρατηγικές.
Μπορείτε να δείτε τους διαδραστικούς χάρτες της Aon, που δημιουργήθηκαν σε συνεργασία με την Continuum Economics και την The Risk Advisory Group, εδώ.
