Του Κώστα Ιωαννίδη
Εδώ και μήνες η στήλη επιμένει να ειδοποιεί σταθερά τα ακόλουθα:
Η στήλη δεν μπορεί να πάρει θέση ως προς το ποιο θα είναι το μέλλον της ελληνικής οικονομίας και συνεπώς περιμένει τις εξελίξεις. Σεβόμαστε το άγχος των επενδυτών και δεν θα προβούμε σε προβλέψεις παρά μόνο αφού ο ορίζοντας ξεκαθαρίσει. Με την οικονομία να γλιστράει σε αχαρτογράφητα εδάφη οι αντιδράσεις των θεσμικών παραμένουν απρόβλεπτες.
Το πιθανότερο αυτή η εβδομάδα, εκτός της κλιμακούμενης μείωσης του τζίρου, είναι να επικρατήσει και υψηλή νευρικότητα. Καθώς οι κινήσεις με ορίζοντα το 2016 θα είναι σποραδικές, ενώ αυτές λόγω υπολογισμών επί του μετοχικού μικρόκοσμου και των δεικτών του ΧΑ θα κυριαρχήσουν.
Μια επίσης κουτσουρεμένη εβδομάδα είναι η τελευταία της χρονιάς, που καλό είναι να τελειώσει με ανοδική δυναμική. Αλλά αυτό στην αγορά της Αθήνας θα εξαρτηθεί από υπολογισμούς που δεν σχετίζονται με τα προσδοκόμενα κέρδη των επιχειρήσεων, όπως συμβαίνει συνήθως στα χρηματιστήρια που λειτουργούν κάτω από ομαλές συνθήκες. Τα τεφτέρια των θεσμικών θα ανοίξουν, για να υπολογίσουν τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στα χαρτοφυλάκιά τους, επειδή άλλαξαν οι σταθμίσεις των blue chip στον 25άρη, εξ αφορμής των νέων συντελεστών βαρύτητας των τραπεζικών μετοχών.
Με τις 4 τράπεζες να έχουν συνολικά 40,6% συμμετοχή στο σχηματισμό της τιμής του 25άρη και 25,3% στην τιμή του ΓΔ, επιστρέφουμε σε μια τραπεζοκεντρική αγορά μετοχών που η βαρύτητα της ΑΛΦΑ είναι 15,7%, της ΠΕΙΡ στο 8,5%, της ΕΥΡΩΒ στο 8,3% και της ΕΤΕ στο 8,1%. Αυτά έγιναν με παράλληλη μείωση στη βαρύτητα των blue chip που είχαν ανώτερη των τραπεζών συμμετοχή στην τιμή του δείκτη που συγκεντρώνει ένα αφοπλιστικό 95% και άνω εκ του συνολικού ημερήσιου τζίρου. Αυτά ήταν η ΕΕΕ, ΟΤΕ, ΟΠΑΠ και λιγότερο οι ΤΙΤΚ, ΜΠΕΛΑ, ΦΦΓΚΡΠ, ΔΕΗ, ΜΟΗ ΕΛΠΕ. Πιθανά λοιπόν θα πραγματοποιηθούν κινήσεις με ρευστοποιήσεις θέσεων και ταυτόχρονης τοποθέτησης σε άλλη μετοχή ή κλάδο.
Τα παραπάνω βέβαια, σχετίζονται με την αγορά όταν την βλέπουμε με το μικροσκόπιο. Γιατί αν απομακρυνθούμε από τις αλλαγές στους αλγορίθμους που δίνουν τις τιμές των δεικτών, και αναζητήσουμε τον καθορισμό του κλίματος μέσα στο οποίο θα αναπτυχθεί η επενδυτική απληστία τα πράγματα είναι τελματωμένα. Είναι απίθανο να μην έχει αναπτυχθεί στους επενδυτές η αρνητική προκατάληψη. Την γέννησαν οι επιδόσεις των μετοχών στο τρέχον έτος και οι αρνητικές εκπλήξεις από τον χώρο της πολιτικής, που ενίσχυσαν τον κίνδυνο (country risk) λόγω εσωτερικών εξελίξεων που αφορούσαν την πολιτική σταθερότητα όπως την εννοούν οι fund managers.
Από συνήθεια λοιπόν κάποιοι θα τολμήσουν να κοιτάξουν τώρα το 2016. Αν και γνωρίζουν όλοι, ότι οι δυο πρώτοι μήνες του νέου χρόνου θα είναι κρίσιμοι πολιτικά. Αφού υπάρχουν πολλά νομοθετήματα που πρέπει να περάσουν από το κοινοβούλιο ώστε να ολοκληρωθεί η δέσμη των προαπαιτούμενων για την πρώτη αξιολόγηση.
Ωστόσο η στήλη, πάνω σε αυτό το θέμα, έχει διαφορετική άποψη. Καθώς θεωρούμε πολύ πιθανότερη τη συνέχεια σε αυτό που συνηθίζει το πολιτικό δυναμικό στην ευρωζώνη και στην Ελλάδα περισσότερο. Αναβολή της κρίσιμης απόφασης επί ενός ζητήματος τόσο, όσο το επιτρέπουν οι περιστάσεις. Οι δε περιστάσεις δεν είναι άλλο από τις υποχρεώσεις της χώρας προς τους πιστωτές της. Όταν δεν πιέζεται η κατάσταση από μια σημαντική πληρωμή οφειλής της χώρας προς δανειστή της, οι κυβερνήσεις με διάφορες προφάσεις (ζύμωση στην κοινωνία, μασάζ στους βουλευτές της πλειοψηφίας, διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους) αναβάλουν τη λήψη των μη αρεστών στους ψηφοφόρους τους αποφάσεων. Υπάρχει λοιπόν πιθανότητα να περάσει σχεδόν όλο το πρώτο εξάμηνο, χωρίς την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης.
Η επίδραση της δυναμικής της περασμένης εβδομάδας
ΗΠΑ ΕΥΡΩΠΗ Κόσμος
Οι παραδόσεις διεθνώς διατηρούνται ακόμα και στο φασαριόζικο 2015
Η εβδομάδα που πέρασε είναι γνωστή στις αγοραίες δυνάμεις για το πιθανό Santa Claus rally. Δηλαδή από τη συνήθεια των χρηματιστηρίων της Wall Street, που παραμένουν ο φάρος της παγκόσμιας κεφαλαιαγοράς, να πραγματοποιούν ανοδικές κινήσεις λίγο προ του τέλους της χρονιάς και στην περίοδο των Χριστουγέννων. Ο τρόπος που υποδέχθηκαν οι επενδυτές εκεί, την ιστορική για πολλούς απόφαση της Fed να ξεκινήσει την άνοδο εκ του μηδενός των επιτοκίων της, την αμέσως προηγούμενη βδομάδα, (S&P500 -0,34% και DOW -0,79%) είχε κόψει τα φτερά, ακόμα και στους πλέον αισιόδοξους, για την πιθανότητα εμφάνισης του Αγιοβασιλιάτικου rally. Άρα και για άνοδο των βασικών δεικτών στο τελευταίο οκταήμερο των χρηματιστηρίων στο τρέχον έτος, στη διάρκεια του οποίου, οι μετοχές είδαν και την σκοτεινή και την φωτεινή πλευρά της καθημερινής μάχης των αγοραίων δυνάμεων.
Και όμως οι διαχειριστές κεφαλαίων δίνοντας κέρδη 2,76% στον βαρύτερο δείκτη μετοχών του κόσμου, σε κουτσουρεμένη χρονικά και συναλλακτικά περίοδο, τον έστειλαν, με το Santa Claus rally, οριακά ψηλότερα από το κλείσιμο στο τέλος του 2014. Αξίζει δε να αναφέρουμε ότι τέτοια επίδοση, όχι για τη βδομάδα των Χριστουγέννων αλλά για το οκταήμερο, έχει εμφανιστεί μόνο 15 φορές στα 87 χρόνια από το 1928! Το 2014 τερμάτισε ο S&P500 στις 2058,90 μονάδες και στις 24/12/15 έκλεισε στις 2060,99. Ενώ το ρεκόρ κλεισίματος είναι στις 2130,82 μονάδες και εμφανίστηκε φέτος στις 21 το Μάιο. Αλλά τιμές σε αυτά τα επίπεδα εμφανίστηκαν επίσης στις 22 τον Ιούνιο και στις 20 τον Ιούλιο. Και αμέσως μετά, ακολούθησε η βουτιά κάτω από τις 1870 μονάδες τον Αύγουστο του πανικού, από την επιβράδυνση στην Κίνα, με επιστροφή στα επίπεδα των 1880 μονάδων στις 28 Σεπτεμβρίου. Από την απογοήτευση λόγω αναβλητικότητας τότε στην απογείωση των επιτοκίων από τη Fed. Οι παραδόσεις διατηρούνται στις ξένες αγορές και γεννούν θετικές προσδοκίες για το φινάλε μιας ταραγμένης από φασαρίες πολλών ειδών χρονιάς.
Σιωπή προ του 2016
Τη χρονιά του ρεκόρ του S&P500 η επίδοσή του παίζεται την τελευταία εβδομάδα, με τους αναλυτές εξαιρετικά φειδωλούς σε προβλέψεις για το 2016. Τους τρόμαξε το πόσο έξω έπεσαν στις προσδοκίες τους για το χρόνο που τελειώνει σε ελάχιστες μέρες, και ειδικά στις τελευταίες γεμάτες μεταβλητότητα εβδομάδες, ώστε δηλώνουν… «αδιάφοροι» στο να εκφράσουν προβλέψεις. Υπογραμμίζοντας, ότι δεν μένουν στη μνήμη όταν είναι ακριβείς, αλλά μένουν στην ιστορία αν πέσουν παταγωδώς έξω.
Εκτιμούμε ότι είναι λίγα τα επιχειρήματα που μπορούν να δεχθούν οι επενδυτές ως πειστικά υπέρ μιας συνέχειας σε ανοδικό κύκλο που διαρκεί σχεδόν επτά χρόνια. Αντίθετα είναι πιο εύληπτα τα επιχειρήματα που γεννούν σκεπτικισμό μετά από τα σκαμπανεβάσματα του χρόνου που φεύγει και αφήνει ως κληροδοτήματα όλα τα προβλήματά του.
Τα προβλήματα που επιβαρύνουν τις τιμές των μετοχών που θα παραμένουν στο νέο έτος είναι:
Α) Το δολάριο, συνέχισε να ενισχύεται αφού η Fed αύξησε το επιτόκιο των ομοσπονδιακών κεφαλαίων, την προπερασμένη Τετάρτη. Είναι τώρα περίπου 19% ψηλότερα από την 1η Ιουλίου 2014. Η τιμή του βαρελιού του πετρελαίου τύπου Brent υποχώρησε ως τα 37 δολάρια, δηλαδή σε επίπεδα που ταιριάζουν με το χαμηλό του προηγούμενου καθοδικού κύκλου στα τέλη του 2008. Με άλλα λόγια, το ισχυρό δολάριο θα συνεχίσει να επηρεάζει αρνητικά τα εταιρικά κέρδη.
Μέσα στις επόμενες λίγες εβδομάδες, οι αξιωματούχοι της Fed θα δηλώσουν ότι δε βιάζονται να αυξήσουν τα επιτόκια και πάλι σύντομα. Γιατί θα αρχίσουν να ανησυχούν ότι η τρέχουσα ισχύς του δολαρίου θα επιβαρύνει την οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ και να κρατήσει πάρα πολύ χαμηλά τις πιέσεις στον πληθωρισμό. Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι τελευταία, ο δείκτης CRB των πρώτων υλών για τις βιομηχανίες και η τιμή του χαλκού, δεν παρακολούθησαν τη βουτιά του πετρελαίου την τρίτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου, ενώ στων Χριστουγέννων ανέβηκε το πετρέλαιο κατά 10,3%.
Β) Ο μεγαλύτερος προβληματισμός πιθανά εντοπίζεται στο θέμα της αποτίμησης των μετοχικών αξιών. Την Πέμπτη 24/12, το P / E του 500 ήταν στο 16,1 και του S & P 400 ήταν 16,7. Μετά από μια αγορά με κυριαρχία επτά ετών των «ταύρων», οι μετοχές δεν είναι φθηνές. Έτσι, η άνοδος του S & P 500 θα καθοριστεί κυρίως από τα κέρδη, τα οποία θα πρέπει να αυξηθούν το επόμενο έτος. Το ερώτημα είναι πόσο μπορούν να αναπτυχθούν. Από την ομάδα ανάλυσης Yardeni Research η αύξηση υπολογίζεται στο 7,6% ή στα 127,00 δολάρια ανά μετοχή το επόμενο έτος και 7,1%, στα 136,00, το 2017. Βεβαίως, παραδέχονται ότι είναι αισιόδοξες προβλέψεις που απαιτούν τη συνέχιση της χρηματοοικονομικής αρχιτεκτονικής, συμπεριλαμβανομένων των επαναγορών μετοχών, των Εξαγορών και Συγχωνεύσεων, και της αναδιάρθρωσης των δομών των επιχειρήσεων.
Γ) Στα προβλήματα προστίθεται η έντονη απαισιοδοξία. Ενώ οι δείκτες είναι σχετικά ψηλά, το κλίμα παραμένει σχετικά υποτονικό. Με βάση τις πρόσφατες μετρήσεις από ορισμένους οργανισμούς, η αίσθησή μας είναι ότι η αγοραία συναίνεση γέρνει σχετικά υπέρ απαισιόδοξων προσδοκιών για το επόμενο έτος.
Το μέλλον στηρίζεται στην τεχνολογία
Ενώ υπάρχουν πολλοί που θεωρούν ευκαιρία να αναγγείλουν το 2016 χρονιά που θα επιστρέψει η ύφεση σε παγκόσμια κλίμακα, όπως υποστηρίζει σε συνέντευξή του στο Barron’s ο οικονομολόγος David Levy, η στήλη θεωρεί πιθανότερο να συνεχιστεί η ανάπτυξη και η άνοδος των μετοχικών αξιών. Αλλά με διαφορετικές μετοχές και κλάδους στο ρόλο του οδηγού.
Ο μετασχηματισμός των οικονομιών θα συνεχιστεί και οι αγορές θα μετρήσουν περισσότερο παράγοντες που οι δημόσιες αναλύσεις δεν πρόβαλαν. Οι δημογραφικές αλλαγές θα φέρουν συνέχεια της ανόδου στον κλάδο των εταιριών Υγείας είτε αφορούν σε νοσοκομειακή περίθαλψη είτε στα φάρμακα. Άλλωστε και φέτος είναι σε εκείνους τους κλάδους του S&P500 που εμφάνισαν κέρδη. Αλλά καλύτερη επίδοση εμφάνισε ο κλάδος των καταναλωτικών αγαθών με δεύτερο αυτό της Υγείας, ενώ ακολούθησαν οι εταιρίες τεχνολογίας και βασικών καταναλωτικών αγαθών. Από αυτούς τους κλάδους είναι φανερό ποιοι ευνοήθηκαν από τις χαμηλές τιμές των καυσίμων. Η εκτίμησή μας είναι πως το 2016 θα είναι η χρονιά της Τεχνολογίας.
Μετά τα smart phones ο κόσμος είναι πιο έτοιμος για την έλευση των Smart machines. Αυτά θα αποτελέσουν την μεγάλη πρόκληση αν και θα προκαλέσουν μεγάλη αναστάτωση. Είναι η πρωτοπορία της τεχνολογικής καινοτομίας και αφορά στη συνάντηση μηχανημάτων και πληροφορικών συστημάτων που συνδέονται πάνω τους γεννώντας ένα ισχυρό συνδυασμό. Μπορεί πολλοί να γελάσουν, αλλά η εποχή των ρομπότ έφθασε. Οι έξυπνες μηχανές αποτελούν συστήματα που είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν αυτόνομες αποφάσεις, όπως τα ρομπότ και αυτο-οδήγηση αυτοκινήτων μέσω υπολογιστών. Όπως τα smartphones, οι έξυπνες μηχανές πρόκειται να διεισδύσουν με σημαντικό τρόπο. Το 2014, οι πωλήσεις βιομηχανικών ρομπότ αυξήθηκαν κατά 29%, στο υψηλότερο επίπεδο που καταγράφηκε για ένα έτος, σύμφωνα με τη Διεθνή Ομοσπονδία Ρομποτικής. Η έλευση των ρομπότ είναι σημαντική γιατί το κόστος τους πλέον είναι χαμηλό. Πολλές βιομηχανίες είναι στα πρόθυρα της επίτευξης, ή έχουν ήδη φτάσει, στο σημείο όπου είναι φθηνότερο να απασχολούν ρομπότ από τους ανθρώπους, σύμφωνα με σημείωμα της Boston Consulting Group. Για παράδειγμα: Ένας οξυγονοκολλητής σήμερα κερδίζει περίπου 25 δολάρια ανά ώρα (συμπεριλαμβανομένων των επιδομάτων), ενώ το αντίστοιχο κόστος λειτουργίας ανά ώρα για ένα ρομπότ είναι περίπου 8. Όταν εγκατάσταση, συντήρηση, καθώς και τα έξοδα λειτουργίας του, το λογισμικό και τα περιφερειακά αποσβένονται εντός πέντε ετών.
Τα Χριστούγεννα των αγορών
Για την εβδομάδα, ο S&P500 κλείνοντας στις 2060,99 μονάδες είχε επίδοση +2,74% και στο 2015 +0,10%. Ο Dow ανέβηκε +2,47% και αποδίδει -1,52% στο έτος. Ο S&P400 κέρδισε +2,97% με επίδοση φέτος -2,50%, και ο Russell 2000, της μικρής κεφαλαιοποίησης, με μεταβολή +3,01%, με επίδοση έτους -4,15%. Ο δε Nasdaq με +2,55%, βελτίωσε την απόδοσή του για το 2015 στο +6,60%. Ο χρυσός ενισχύθηκε 0,93% στα 1075,50 δολάρια η ουγκιά. Το πετρέλαιο Crude των ΗΠΑ τινάχθηκε 10,33% στα 38,12 δολάρια το βαρέλι με απώλειες στο έτος -31,50%.
Ο Nikkei της Ιαπωνίας, έπεσε -1,15% κερδίζοντας ακόμα φέτος +7,55%. Ο γερμανικός δείκτης DAX ενισχύθηκε +1,13%, σε συντονισμό με τους υπόλοιπους της ευρωζώνης, με απόδοση +9,40% το 2015 και ο CAC ακολούθησε με +0,82% με απόδοση φέτος +9,14%. Ο δείκτης IBEX της Ισπανίας υποχωρώντας -0,35% στο τρέχον έτος χάνει -5,80%. Ο δείκτης FTSE MIB στην Ιταλία εμφάνισε άνοδο +1,01% και στο 2015 κερδίζει +12,86%. Ο Bovespa της Βραζιλίας ανέβηκε +0,24%, με απώλειες το τρέχον έτος -11,98%, ενώ ο Bolsa του Μεξικού ανέβηκε +1,38%, και στο 2015 κερδίζει +0,89%. Ο δείκτης Kospi στη Νότια Κορέα κέρδισε +0,78% με επίδοση για φέτος +3,92%. Ο δείκτης Sensex για τις μετοχές στην Ινδία ανέβηκε +1,25%, και στο 2015 αποδίδει -6,04%. Στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ ο Hang Seng κέρδισε +1,76% και το 2015 υποχωρεί -6,21%. Άνοδο σημείωσε ο βασικός δείκτης της αγοράς της Σαγκάης SSE Comp. Ind. +1,37% με ετήσια επίδοση +12,16%.
ΧΑ
Η αδυναμία συνέχισης της ανόδου έφερε συσσώρευση με μεγάλους τζίρους
Μπορεί η αγορά της Αθήνας να τραντάχτηκε το 2015 με ξεχωριστό τρόπο, σε σχέση με τις υπόλοιπες αγορές στην ευρωζώνη, μπορεί οι ιδιώτες επενδυτές να βρέθηκαν στην άκρη του πάγκου των συναλλαγών λόγω των capital control, αλλά δεν έχασε εντελώς τη γοητεία της. Υπάρχουν ακόμα στις συναλλαγές διαχειριστές κεφαλαίων που εποπτεύουν δις ευρώ αθροιστικά, καθώς δεν ξεχνάμε ότι η κεφαλαιοποίηση του ΧΑ είναι της τάξης των 45 δις ευρώ.
Αντιστοιχεί στο ένα τέταρτο του ΑΕΠ της χώρας χονδρικά και οι τέσσερις συστημικές Τράπεζες έχουν κεφαλαιοποίηση 11,8 δις με τα συνολικά κεφάλαια που έχουν αντληθεί το τρέχον τρίμηνο να προσδιορίζονται από τους αγοραίους στα 9,9 δις. Αλλά αυτά που κρύβονται πίσω από τους αριθμούς που προαναφέραμε και επηρέασαν το κλίμα των ημερών, σχετίζονται με την αναδιάρθρωση των εγχώριων δεικτών. Ήταν απαραίτητη μετά τις ΑΜΚ και τις ανατροπές, από την εκτίναξη της κεφαλαιοποίησης κάθε τραπεζικού blue chip. Σημασία μακροπρόθεσμα έχει ότι το μεγαλύτερο μέρος της κεφαλαιοποίησης των Τραπεζών του ΧΑ «αποτελείται» από πρόσφατα αντληθέντα κεφάλαια.
Μετά από μια εξαιρετικά ανοδική (+7,7%) εβδομάδα, την κουτσουρεμένη λόγω αργιών εβδομάδα των Χριστουγέννων, η συσσώρευση θεωρήθηκε από τους ισχυρούς θεσμικούς η πλέον ενδεδειγμένη τακτική. Αυτή επιτελέστηκε με τη σφικτή διακύμανση των δεικτών, αφού ο ΓΔ σε τρεις συνεδριάσεις διακυμάνθηκε με εύρος μικρότερο των 18 μονάδων και ο FTSE25 κάτω από 5. Αλλά φρόντισαν οι συναλλασσόμενοι επαγγελματίες τα χαμηλά της εβδομάδας να είναι πολύ ψηλότερα από της προηγούμενης και τα μέγιστα κατάφεραν να είναι ελαφρώς ψηλότερα από τα μέγιστα της εβδομάδας εκπνοής των σειρών Δεκεμβρίου. Ωστόσο το αποτέλεσμα ήταν ο ΓΔ να εμφανίσει απώλειες -0,50% και ο 25άρης -0,74% με τον FTSEM στο +2,66%. Συνεπώς από ενδιαφερόμενα θεσμικά χαρτοφυλάκια δεν επιχειρήθηκε στον 25άρη η βελτίωση της αποτίμησης συγκεκριμένων μετοχών, λόγω τέλους του έτους, ενώ κάτι κοντινό προς «window dressing» ίσως ίσχυσε για μετοχές του FTSEM.
Εκτός των παραπάνω, βασικό χαρακτηριστικό ήταν η καθοδική κλιμάκωση του τζίρου, που τη Δευτέρα ήταν κοντά στα 294 εκατ. ευρώ (στον 25άρη χωρίς τα πακέτα 233,73) την Τρίτη 194,876 (στον 25άρη χωρίς τα πακέτα 172,5) και την Τετάρτη 107,884 (στον 25άρη χωρίς τα πακέτα 92). Αντίστοιχα οι προσυμφωνημένες συναλλαγές τη Δευτέρα ήταν 59,15 εκατ. ευρώ την Τρίτη 20,8 και την Τετάρτη 14. Ωστόσο και αυτή η εβδομάδα παρέμεινε από τις καλύτερες σε μέσο τζίρο μέσα στο δεύτερο εξάμηνο. Οι κλάδοι που εμφάνισαν συσσώρευση με μικρές διακυμάνσεις ήταν των Τηλεπικοινωνιών, Τεχνολογίας, Τραπεζών, Βιομηχανικών Προϊόντων. Με μεγάλες διακυμάνσεις αλλά μικρή εβδομαδιαία μεταβολή εντοπίστηκαν οι εταιρίες Πρώτων Υλών. Κερδισμένοι ήταν της Ακίνητης Περιουσίας, Κατασκευές Υλικά, Εμπορίου, Ταξίδια Αναψυχή. Ενώ πιέσεις ασκήθηκαν στις εταιρίες Κοινής Ωφέλειας, Πετρελαίου Αερίου, Προσωπικά Οικιακά Είδη, Τροφίμων Ποτών, Υγείας, Χημικών και Χρ/μικών Υπηρεσιών.
Η εβδομάδα των Χριστουγέννων ξεκίνησε με τους δείκτες να κάνουν διαφορετικά βήματα. Αφού ο ΓΔ έκλεισε με άνοδο +0,35% στις 625,24 μονάδες, με καλύτερο για τον μήνα στις 639,33 την πρώτη μέρα του. Ο 25άρης έπεσε -0,58% κύρια από τη βουτιά της ΕΕΕ κατά -5,8%. Η δεύτερη συνεδρία ήταν η πλέον καθοριστική, γιατί ενώ οι δείκτες εμφάνισαν τα μέγιστα εβδομάδας, οι πιέσεις κατάφεραν να τους οδηγήσουν σε πτώση που για το μέσο όρο ήταν 0,99% και τον 25άρη -0,84%. Τότε φάνηκε η αδυναμία να συνεχιστεί το rebound τη προηγούμενης βδομάδας και στο φρόνημα των επενδυτών κυριάρχησε η επιφύλαξη. Άλλωστε, ας μην ξεχνάμε ότι το 2015, ότι και αν γίνει στην τρέχουσα εβδομάδα, είναι η χειρότερη χρονιά στο βίο της αγοράς στο ευρώ.
Στον 25άρη ξεχώρισαν για τα κέρδη τους στη βδομάδα οι ΕΤΕ +8%, αλλά στο μήνα χάνει -73,22% και στο 2015 -98,52% και ΛΑΜΔΑ +8,57%, όταν στο μήνα κερδίζει +1,21% και στο 2015 24,40%. Τα υπόλοιπα ανοδικά blue chip εμφάνισαν επιδόσεις από +0,7% ως +3,2% ήτοι: ΟΠΑΠ +3,14%, ΤΙΤΚ +2,57%, ΦΦΓΚΡΠ +2,51% ΕΥΔΑΠ +1,65%, ΓΡΙΒ +1,46%, ΒΙΟ +1,32% και ΕΛΛΑΚΤΩΡ +0,70%. Μεταβολές κοντά στου 25άρη εμφάνισαν οι αμετάβλητες ΑΛΦΑ, ΜΕΤΚ και ΜΥΤΙΛ (-0,8%) αλλά και οι ΟΤΕ και ΟΠΑΠ με απώλειες -0,3%.
Οι καθοδικές μετοχές της υψηλής κεφαλαιοποίησης ήταν οι ΑΡΑΙΓ -6,81%, ΟΛΠ -3,33%, ΕΛΠΕ -3,28%, ΔΕΗ -3,05%, ΜΠΕΛΑ -3,02%, ΕΧΑΕ -2,75%, ΤΕΝΕΡΓ -2,46%, ΓΕΚΤΕΡΝΑ -2,03%, ΜΟΗ -2,0%, ΕΥΡΩΒ -1,85%, ΕΕΕ -1,79%. Αντίθετα από άλλες περιόδους τελευταία, στο δείκτη FTSEM, το πλήθος των ανοδικών μετοχών με υπολογίσιμα, για τρεις συνεδριάσεις, κέρδη, είναι αξιοσημείωτο. Ξεχώρισαν οι ΟΛΥΜΠ +10,47%, ΙΚΤΙΝ +9,97%, ΦΡΛΚ +7,84%, ΑΤΤ +7,69%, ΣΩΛΚ +7,55% και ΚΛΕΜ +3,6%, με επίδοση καλύτερη του FTSEM. Σε αυτό το δείκτη είναι πιθανό να συνεχιστεί
Λίγες μέρες έχουν μείνει για το κλείσιμο του έτους. Η ανακεφαλαιοποίηση και η συνεπακόλουθη αναβάθμιση των Τραπεζικών μετοχών, σε διάφορους χρηματιστηριακούς δείκτες, έχει αυξήσει τον τζίρο, ο οποίος για πρώτη φορά σύμφωνα με εγχώριους αναλυτές κινείται σε ικανοποιητικά επίπεδα το 2015. Η Χρηματιστηριακή Αγορά είναι σε φάση αναζήτησης σημείου ισορροπίας μετά και την αναδιάρθρωση των εγχώριων δεικτών, λόγω της εισαγωγής του συνόλου των νέων μετοχών της Εθνικής Τράπεζας. Υπολείπεται μόνο η αύξηση της στάθμισης της Εθνικής Τράπεζας στον MSCI στο 0,60% από 0,45% που θα ισχύσει από το άνοιγμα της συνεδρίασης της 31ης Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με εκτιμήσεις θα προκληθούν εισροές κεφαλαίων της τάξης των 50 εκατ. ευρώ στον τίτλο της ΕΤΕ.
Τεχνική ανάλυση
Στην πρώτη εβδομάδα της κυριαρχίας των σειρών Ιανουαρίου, που την «μίκρυναν» οι αργίες των Χριστουγέννων, είχαμε πτώση των όγκων σε όλα τα τμήματα, λόγω του παραδοσιακά μειωμένου συναλλακτικού ενδιαφέροντος και πτώση του δείκτη κατά -0,74% (στις 181,60 μονάδες). Οι όγκοι στα ΣΜΕ του 25άρη συνολικά υποχώρησαν κατά -91,6%, ενώ η συνολική έκθεση στα futures του δείκτη αυξήθηκε αφού διαμορφώθηκε στα 16.316 από 15.316 συμβόλαια.
Οι ανοικτές θέσεις για τη σειρά Ιανουαρίου ανέβηκαν στις 16.180 από 15.215, ενώ για την επόμενη διαμορφώθηκαν στις 136. Ο μέσος ημερήσιος όγκος της σειράς Ιανουαρίου, που κυριάρχησε, ήταν 517 ΣΜΕ τη μέρα από 3457. Οι προσδοκίες των traders είναι ουδέτερες με εκκαθάριση του ΣΜΕ της νέας κυρίαρχης σειράς στις 181,25 μονάδες δηλαδή με υστέρηση 0,35 της μονάδας έναντι του υποκείμενου δείκτη.
Η αγορά στο τέλος του χρόνου θα κάνει ότι θέλουν οι ισχυρότεροι θεσμικοί του δολαρίου κύρια που εμφανίζονται με την μεγαλύτερη διάθεση για συμμετοχή. Οι τράπεζες αποτέλεσαν το επίκεντρο του συναλλακτικού ενδιαφέροντος το Δεκέμβριο και σε αυτές οφείλεται η άνοδος του τζίρου. Τα στοιχήματα για αυτές είναι σχετικά πιο ρεαλιστικά καθώς υπάρχει ακόμα για αυτές ένα επίπεδο αναφοράς που δεν είναι άλλο από την τιμή που είχαν στις πρόσφατες ΑΜΚ οι μετοχές που προήλθαν από αυτές.
Ο 25άρης χάνει -31,44% στο 2015 και στο μήνα 3,26% δηλαδή λίγο περισσότερο από τη μέση μηνιαία πτώση για το έτος. Δεν μπορεί κανείς να αισιοδοξήσει με βάση την γενική εικόνα και ακόμα χειρότερη είναι η πληροφορία που έρχεται από την επιμέρους εικόνα των blue chip με βάση το απλούστερο αλλά και πιο πολύ αποδεκτό εργαλείο της τεχνικής ανάλυσης. Αυτό είναι η θέση της τιμής κάθε τίτλου από τον ΚΜΟ 200 ημερών.
Ο 25άρης από τις συνεδριάσεις του τρέχοντος μηνός φαίνεται ότι μπορεί στην περίπτωση που συνεχιστούν οι πιέσεις στις τραπεζικές μετοχές να βρει στήριξη σε μια ζώνη που την σχηματίζουν τα κατώτερα ημέρας σε δυο διαδοχικές συνεδριάσεις στις 4/12 και στις 7/12 που την πρώτη μέρα έγραψε χαμηλό στις 177,98 μονάδες και έκλεισε στις 178,93 με μεταβολή -2,34% και στην επόμενη κατώτερη ήταν οι 178,49 με κλείσιμο στις 180,04 και μεταβολή +0,62%. Άρα οι 178 μονάδες αποτελούν στήριξη με την αμέσως επόμενη κατά την εκτίμησή μας στις 172 μονάδες.
Σήμερα
Οι μετοχές στην Ασία πραγματοποίησαν βουτιά αλλά στην Ιαπωνία εμφάνισαν ανοδική τάση από την ανάκαμψη στην τιμή για το πετρέλαιο και τις ταλαντεύσεις του δολαρίου.
Οι Ασιατικές μετοχές σήμερα Δευτέρα υποχώρησαν από την έλλειψη άμεσης κατεύθυνσης από τις άλλες αγορές με χαμηλό όγκο στο τέλος του έτους, αν και οι ιαπωνικές μετοχές κατάφεραν να κερδίζουν μετά από μια άνοδο των τιμών του αργού πετρελαίου από χαμηλά πολλών ετών.
Οι επενδυτές σε όλες τις αγορές περιουσιακών στοιχείων ήταν χωρίς τις συνήθεις κατευθύνσεις, καθώς πολλές αγορές στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική και στην Ασία έκλεισαν την Παρασκευή για τα Χριστούγεννα.
Ο δείκτης MSCI των μετοχών της Ασίας-Ειρηνικού εκτός Ιαπωνίας έδωσε αρχικά μέτρια κέρδη και τελευταία βρίσκεται κάτω κατά -0,2%. Ο δείκτης είναι σε καλό δρόμο για την εγγραφή απωλειών 11% εκατό αυτό το έτος.
Οι Μετοχές της Σαγκάης υποχωρούν -1,36% σήμερα Δευτέρα, ενώ στο Χονγκ Κονγκ ο Hang Seng υποχώρησε 0,93%. Στη Νότια Κορέα ο Kospi υποχώρησε -1,07% κύρια από μετοχές εταιριών που συνδέονται με τον όμιλο της Samsung.
Ο Nikkei της Ιαπωνίας σημείωσε άνοδο +0,56%, αφού τα αδύναμα στοιχεία για την εγχώρια παραγωγή και στοιχεία για τις λιανικές πωλήσεις έχουν αντισταθμιστεί από την αύξηση των τιμών του αργού πετρελαίου.
Ο Nikkei, ενισχύθηκε εν μέρει από τις πολιτικές του Ιάπωνα πρωθυπουργού Σίνζο Άμπε, ενάντια στον αποπληθωρισμό και είναι έτοιμος για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά κερδών.
Η τιμή του Αργού στις ΗΠΑ την περασμένη εβδομάδα ανέβηκε χάρη στην πτώση των αποθεμάτων, στις μειωμένες γεωτρήσεις και την άρση της απαγόρευσης των εξαγωγών του αργού των ΗΠΑ.
Στα νομίσματα, το δολάριο ανέβηκε στα 120,38 γιεν, μετά από ταλάντευση κοντά σε χαμηλό δύο μηνών των 120,05 την Παρασκευή. Το δολάριο έχει χάσει μέρος της ισχύος του, με τους επενδυτές να κλειδώνουν τα κέρδη μετά τη Federal Reserve αυτόν τον μήνα που αύξησε τα επιτόκια για πρώτη φορά σε εννέα χρόνια.
Το ευρώ παρέμεινε αμετάβλητο στα 1,0973 δολάρια , έχοντας περάσει στις τελευταίες δύο συνεδρίες σε ένα στενό φάσμα μεταξύ 1,0944 και 1,1000.
Παρατηρήσεις εγχώριων αναλυτών
Ο Κώστας Φέγγος της Versal ΑΕΠΕΥ
Η ανακεφαλαιοποίηση και η συνεπακόλουθη αναβάθμιση των Τραπεζικών μετοχών, σε διάφορους χρηματιστηριακούς δείκτες, έχει αυξήσει τον τζίρο, ο οποίος για πρώτη φορά το 2015 κινείται σε ικανοποιητικά επίπεδα.
Κατά τα άλλα το 2015 θα μείνει στην ιστορία σαν το χειρότερο χρηματιστηριακό έτος της τελευταίας εικοσαετίας, με πολλά μακροπρόθεσμα χαρτοφυλάκια να έχουν εξαϋλωθεί, από την κατάρρευση των αξιών των Τραπεζών.
Κοιτώντας μπροστά, βλέπουμε ότι άρχισαν να κινούνται οι Αποκρατικοποιήσεις, η Κυβέρνηση καταλαβαίνει ότι η αξιολόγηση πρέπει να γίνει και να αποτελέσει το ορόσημο για την επανέναρξη της χρηματοδότησης της Οικονομίας, ενώ έχουν αρχίσει συζητήσεις για εναλλακτικούς τρόπους χρηματοδότησης των Επιχειρήσεων, που απαιτούν επανενεργοποίηση του Χρηματιστηρίου.
Λίγες μέρες έχουν μείνει για το κλείσιμο του έτους. Μετά συνήθως ακολουθεί το “January effect”, δηλαδή η δραστηριοποίηση νέων επενδυτών με ορίζοντα το τέλος του νέου έτους. Οι χαμηλές τιμές, ελπίζεται να βοηθήσουν ώστε αυτό να είναι θετικό και να δώσει έναν τόνο αισιοδοξίας. Βασική προϋπόθεση για αυτό είναι να μην υπάρξουν νέες πολιτικές αναταράξεις.
Ο Στρατής Πολυχρονέας της Μίδας ΑΧΕΠΕΥ
Ελεύθερη πλέον να βρει νέο σημείο ισορροπίας είναι η Χρηματιστηριακή Αγορά μετά και την αναδιάρθρωση των εγχώριων δεικτών, λόγω της Εθνικής Τράπεζας (υπολείπεται μόνο η αύξηση της στάθμισης της Εθνικής Τράπεζας στον MSCI), με τις όποιες εξελίξεις στον τομέα των Αποκρατικοποιήσεων και των απαιτούμενων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων (ενέχει πολιτικό κίνδυνο) ,κατ’ επιταγή των Θεσμών, να αποτελούν σημείο αναφοράς για τις επόμενες εβδομάδες” τονίζει ο Στρατής Πολυχρονέας.
Αξίζει να αναφερθεί ότι βάσει των τελευταίων αλλαγών, ο Γενικός Δείκτης γίνεται πολύ λιγότερο Τραπεζοβαρής, καθώς μειώνεται ο “capping factor” στις συστημικές τράπεζες περιορίζοντας το προηγούμενο βάρος τους κατά τα 2/3 περίπου (οι αλλαγές αυτές τίθενται σε ισχύ από τις 23/12).
Η κεφαλαιοποίηση του Ελληνικού Χρηματιστήριου στις 22/12/2015 ανήλθε στα €44.63 δις, ή στο 24,9% του ΑΕΠ, με την κεφαλαιοποίηση των συστημικών τραπεζών να ανέρχεται σε €11,81 δισ. (τα συνολικά αντληθέντα κεφάλαια από τις πρόσφατες ανακεφαλαιοποιήσεις προσδιορίζονται σε €9,88 δισ.).
Με την εκταμίευση της δόσης του €1 δισ. να έχει εγκριθεί, η πρώτη αξιολόγηση των Θεσμών, μετά την εκλογή της Κυβέρνησης, συνεχίζει να παραμένει σε εκκρεμότητα και φαίνεται ότι μπορεί να συνδεθεί με την προώθηση των μεταρρυθμίσεων για το Ασφαλιστικό.
Η πορεία των εγχώριων Κρατικών χρεογράφων μπορεί να δημιουργεί αίσθηση αισιοδοξίας, καίτοι οι αποδόσεις τους απέχουν από τα χαμηλά στα μέσα Νοεμβρίου.
Στο εξωτερικό, η διαφαινόμενη αλλαγή της νομισματικής πολιτικής από τη FED, μετά την πρόσφατη αύξηση του βασικού επιτοκίου αναφοράς κατά 25 μονάδες βάσης, σημαίνει ουσιαστικά το τέλος της “ανεξάντλητης” ρευστότητας των Αγορών, με ότι αυτό συνεπάγεται.
Ξένοι αναλυτές
Barclays: Λόγω αδείας των εορτών δεν διατίθεται σχόλιο
Ειδήσεις από το εσωτερικό
«Είναι στο χέρι της κυβέρνησης και του κοινοβουλίου να συνεννοηθούν και να δημιουργήσουν το κατάλληλο περιβάλλον ώστε να απελευθερωθεί το επιχειρηματικό πνεύμα των Ελλήνων, που θα δημιουργήσει επενδύσεις, ανάπτυξη, αύξηση της απασχόλησης και άνοδο του βιωτικού επιπέδου» επισημαίνει ο μεγαλοεπενδυτής Τζον Πόλσον στο Βήμα της Κυριακής. Δηλώνει ακόμη ικανοποιημένος από την πρόοδο που έχει σημειώσει η κυβέρνηση και χαρακτηρίζει τον Αλέξη Τσίπρα «επιδέξιο πολιτικό αρχηγό».
Με περισσότερα από 8δισ. ευρώ πρόκειται να χρηματοδοτηθεί η αγορά το 2016, δηλώνει ο υφυπουργός Οικονομίας, αρμόδιος για το ΕΣΠΑ, Αλέξης Χαρίτσης, σε συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής». Όπως διευκρινίζει, οι πόροι που θα διατεθούν από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων το επόμενο έτος ανέρχονται σε 6,75 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 6 δισ. αφορούν το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του ΠΔΕ και τα υπόλοιπα το εθνικό. «Τα κονδύλια αυτά θα πολλαπλασιαστούν από τη μόχλευση που θα προκληθεί από τη διάθεσή τους στην αγορά» τονίζει. Σε ό,τι αφορά στα υπόλοιπα ιδιωτικά κεφάλαια, η χρηματοδότηση από διεθνείς οργανισμούς (EIB, EBRD, IBRD κ.α.), υπό προϋποθέσεις μπορεί να φτάσει ως τα 2 δισ. ευρώ, προσθέτει ο υφυπουργός.
Σχέδιο επίσπευσης των αλλαγών που πρέπει να προωθηθούν, προκειμένου να κλείσει η 1η αξιολόγηση της πορείας της ελληνικής οικονομίας και να ανοίξει ο δρόμος για την επαναδιαπραγμάτευση του χρέους, καταστρώνει η κυβέρνηση.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η επιτάχυνση των διαδικασιών ώστε το ασφαλιστικό να κλείσει οριστικά μέσα στον Ιανουάριο, αλλά και η ταχύτερη εκπόνηση του νέου κανονισμού για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων ώστε να ψηφιστεί πριν από την προγραμματισμένη ημερομηνία της 15ης Φεβρουαρίου.
Πρωτογενές πλεόνασμα 4,339 δισ. ευρώ εμφάνισε ο προϋπολογισμός κατά τους πρώτους 11 μήνες του 2015, έναντι πλεονάσματος 3,566 εκατ. το 2014 και 2,651 εκατ. του αναθεωρημένου στόχου. Την ίδια ώρα, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, κατά το ίδιο διάστημα, ο κρατικός προϋπολογισμός παρουσίασε έλλειμμα 1,245 δισ. ευρώ έναντι ελλείμματος 1,827 δισ. το 2014 και 3 δισ. ευρώ του αναθεωρημένου στόχου. Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 44,936 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 1,318 δισ. ευρώ ή 2,8% έναντι του στόχου. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκαν σε 41,030 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 1,363 δισ. ευρώ ή 3,2% έναντι του στόχου.
Στις απαιτούμενες ενέργειες προκειμένου να αρθεί η διαπραγμάτευση των μετοχών της από την κατηγορία «Επιτήρηση» αναμένεται να προβεί η Νηρεύς Ιχθυοκαλλιέργειες Α.Ε. Όπως εξηγεί η εταιρεία, στις 02/10/2015 ολοκληρώθηκε η κάλυψη της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου, ποσού 58,599 εκατ. ευρώ, με κεφαλαιοποίηση από τις τράπεζες δανείων προς την εταιρεία.
Καταχωρίστηκε στις 23.12.2015 στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο η απόφαση με την οποία εγκρίθηκε η συγχώνευση των θυγατρικών «Εκδόσεις Έθνος Ανώνυμη Εταιρεία» και «Ημερησία Ανώνυμος Εκδοτική Εταιρία», με απορρόφηση της δεύτερης από την πρώτη, όπως ανακοίνωσε η Πήγασος.
Την ίδρυση νέας εταιρείας, με την επωνυμία Ικτίνος ΜΑΡΜΑΡΟΝ Α.Ε., ανακοίνωσε η Ικτίνος Ελλάς, στο πλαίσιο αναδιοργάνωσης των εργασιών της. Η νέα εταιρεία αποτελεί 100% θυγατρική της Ικτίνος Ελλάς και θα δραστηριοποιείται στη χονδρική και λιανική εμπορία μαρμάρου στην εσωτερική αγορά, καθώς, επίσης και σε projects του εξωτερικού.
Ειδήσεις από το εξωτερικό
Σεπερiκοπή σχεδόν 7.000 θέσεων εργασίας στον τομέα των καταναλωτικών ηλεκτρονικών προϊόντων θα προχωρήσει η Toshiba μετά το λογιστικό σκάνδαλο των 1,3 δισ. δολαρίων. Ανακοίνωσε ακόμη ότι θα πουλήσει το εργοστάσιο κατασκευής τηλεοράσεων στην Ινδονησία κάτι που σημαίνει ότι τελικά οι περικοπές θέσεων εργασίας σε όλη την εταιρεία θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τις 10.000, συμπεριλαμβανομένων των περικοπών που έχουν ήδη ανακοινωθεί καθώς και όσων επιθυμούν να κάνουν χρήση της δυνατότητας πρόωρης συνταξιοδότησης.
Στην πώληση των περιουσιακών στοιχείων που διαθέτει στη Λιθουανία και τη Λετονία λόγω «αντιρωσικού» κλίματος προχωρά η Lukoil, η δεύτερη σε μέγεθος ρωσική πετρελαϊκή εταιρεία που έχει ήδη διακόψει τη λειτουργία της στηνΟυκρανία και την Εσθονία, όπως ανακοίνωσε ο γενικός διευθυντής της. «Πωλήσαμε το ενεργητικό μας στην Εσθονία. Τώρα θέτουμε προς πώληση το ενεργητικό μας στη Λιθουανία και τη Λετονία όπου το κλίμα είναι βαθιά αντιρωσικό» είπε ο Βαγκίτ Αλεκπέροφ μιλώντας στη δημόσια ρωσική τηλεόραση.
Σε συμφωνία για την έκτακτη χορήγηση δανείου 106 εκατ. ευρώ προκειμένου να αποφευχθεί η χρεοκοπία της, κατέληξε η ισπανική Abengoa, σύμφωνα με δημοσίευμα του πρακτορείου Reuters. Η εταιρεία, η οποία ειδικεύεται στην ηλεκτρική και ηλιακή ενέργεια, ήλθε σήμερα σε συμφωνία με τις πιστώτριες τράπεζες για την παροχή δανειοδοτικής βοήθειας, ύψους 106 εκατ. ευρώ, με στόχο να αποφευχθεί η μεγαλύτερη χρεοκοπία στην ιστορία της Ισπανίας. Ως εγγυήσεις για τη χορήγηση του δανείου θα δοθούν οι μετοχές της εταιρείας.
Κατά 15.000 υποχώρησε τον Νοέμβριο ο αριθμός των ανέργων στη Γαλλία, υποχωρώντας από το ιστορικό υψηλό του Οκτωβρίου.
Συγκεκριμένα, ο αριθμός των καταγεγραμμένων ανέργων ανήλθε σε 3.574.800 άτομα, μειωμένος κατά 0,4% έναντι του Οκτωβρίου και αυξημένος κατά 2,5% έναντι του Νοεμβρίου του 2014. Ο αριθμός των απολύσεων συρρικνώθηκε κατά 3,7% σε μηνιαίο επίπεδο, ενώ των προσλήψεων αυξήθηκε κατά 1,8%.
Κατά 900 εκατ. ευρώ θα περιοριστούν τα κέρδη της BNP Paribas το δ’ τρίμηνο του έτους, καθώς η γαλλική τράπεζα καλείται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να ενισχύσει κεφαλαιακά την ιταλική της θυγατρική, ΒΝL. Η αναγκαιότητα ενίσχυσης της BNL αντανακλά τους αυστηρότερους κεφαλαιακούς κανόνες της ΕΚΤ, τους οποίους προς ώρας αδυνατεί να τηρήσει η ιταλική τράπεζα.
Αισθητή επιδείνωση έχει σημειώσει το κλίμα εμπιστοσύνης τραπεζιτών και επιχειρηματιών προς τηνκινεζική οικονομία, σύμφωνα με έρευνα της κεντρικής τράπεζας της χώρας (PBC). Συγκεκριμένα, ο δείκτης εμπιστοσύνης των τραπεζιτών διαμορφώθηκε στις 37,9 μονάδες το δ’ τρίμηνο του έτους, υποχωρώντας κατά 2,7 μονάδες έναντι του προηγούμενου διαστήματος. Ανάλογα ήταν τα ευρήματα και μεταξύ των επιχειρηματιών, καθώς η συνολική κερδοφορία των εταιρειών σημείωσε πτώση τους τελευταίους μήνες του 2015.
Οριακή ανάπτυξη της τάξης του 0,1% εμφάνισε η ολλανδική οικονομία το γ΄ τρίμηνο του 2015, σημειώνοντας τον έβδομο συνεχόμενο μήνα, όπου το ΑΕΠ αυξάνεται με ρυθμό κοντά στο 0%. Σε ετήσια βάση, κατά το ίδιο διάστημα, η ανάπτυξη ανήλθε στο 1,9%. Όσον αφορά στο δ’ τρίμηνο, οι αναλυτές αναμένουν τριμηνιαία ανάπτυξη της τάξης του 0,9%. Την ίδια ώρα, ο δείκτης εμπιστοσύνης παραγωγών επιβραδύνθηκε στο 3% τον Δεκέμβριο έναντι 4% τον Νοέμβριο.
