Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Εκτεταμένο σχέδιο πριν από τα τέλη του έτους αναμένεται να ολοκληρώσει η Ε.Ε. προκειμένου να συντονίσει τους ελέγχους αναφορικά με τις ξένες επενδύσεις, κυρίως από την Κίνα, δήλωσε χθες η επίτροπος της Ε.Ε. για το Εμπόριο, Σεσίλια Μάλστρομ, παρά τις επιφυλάξεις από την Ιταλία.
Βάσει του σχεδίου, που αναπτύσσεται ύστερα από μια σειρά κινεζικών επενδύσεων, η Κομισιόν θα εξετάζει τις ξένες επενδύσεις σε κρίσιμους κλάδους για να προστατεύσει τα στρατηγικά συμφέροντα της Ευρώπης σε κάποιους τομείς της τεχνολογίας.
Η Σεσίλια Μάλμστρομ δήλωσε ότι οι συνομιλίες για να βρεθεί ένας συμβιβασμός που οι χώρες της Ε.Ε. και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα μπορούσαν να αποδεχθούν υπήρξαν πολύ εποικοδομητικές, ενώ απομένουν λίγα μόνο εκκρεμή ζητήματα. «Δεν έχουν κολλήσει, είναι σε εξέλιξη. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να ολοκληρωθεί η προσπάθεια αυτή έως τα τέλη του έτους», δήλωσε η Μάλμστρομ πριν από συνεδρίαση με τους υπουργούς Εμπορίου.
Η αντισυστημική κυβέρνηση της Ιταλίας επιδιώκει στενότερες επενδυτικές σχέσεις με την Κίνα και είναι ιδιαίτερα προσεκτική να μην προσβάλει το Πεκίνο, αν και η Μάλμστρομ αρνήθηκε ότι η πρόταση της Ε.Ε. είναι «κατά της Κίνας». «Είμαστε σε συνεχή επαφή με την ιταλική κυβέρνηση για να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τις ανησυχίες. Δεν είναι κατά της πρότασης, έχουν κάποιες ανησυχίες. Ελπίζω ότι μπορούμε να έχουμε μια συμφωνία με τη συμμετοχή της Ιταλίας». Οι βουλευτές πιέζουν για μια μεγαλύτερη λίστα κρίσιμων κλάδων, όπως των μέσων ενημέρωσης και της νανοτεχνολογίας, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε έρευνες. Η Βρετανία και η Ρουμανία είχαν επιφυλάξεις, αλλά αυτή την εβδομάδα προέκυψαν νέες αμφιβολίες λόγω της στάσης της Ιταλίας.
Σε συνεδρίαση σε τεχνικό επίπεδο την Τρίτη, η Ιταλία εξέπληξε άλλες χώρες επιμένοντας το τελικό κείμενο της νομοθεσίας να μην παρεκκλίνει από μια πιο μινιμαλιστική αρχική πρόταση, δήλωσαν στο Reuters δύο αξιωματούχοι της Ε.Ε.
Η αυστριακή προεδρία
Η Αυστριακή υπουργός Οικονομίας Μαργκαρέτε Σράμπεκ, της οποίας η χώρα ασκεί την εναλλασσόμενη προεδρία της Ε.Ε., δήλωσε ότι ελπίζει και εκεiνη να υπάρξει μια συμφωνία έως τα τέλη του έτους. «Συνεχί- ζονται οι συνομιλίες με τους Ιταλούς. Αυτό που έχουμε είναι μια πολύ καλή λύση και είμαι πεπεισμένη ότι θα εγκριθεί», δήλωσε.
Ο εκπρόσωπος της Ιταλίας Μικέλε Γκεράτσι είπε ότι η χώρα τoυ στηρίζει την αρχή ενός μηχανισμού ελέγχου. Ωστόσο, δήλωσε ότι η σημερινή πρόταση, βάσει της οποίας οι χώρες καλούνται να μοιράζονται πληροφορίες με την Κομισιόν, παραβιάζει τα δικαιώματα των χωρών να αποφασίζουν εάν θέλουν να παρεμποδίσουν μια επένδυση ή όχι. Η Ιταλία θέλει η ανταλλαγή πληροφοριών να είναι σε εθελοντική βάση και να είναι σαφές ότι η Κομισιόν μπορεί μόνο να καταθέσει προτάσεις, όχι να λάβει αποφάσεις. Η Μάλμστρομ δήλωσε ότι είναι ξεκάθαρο πως η τελική απόφαση στην όποια επένδυση εναπόκειται στα κράτη-μέλη.
Η Σράμπεκ δήλωσε ότι οι θέσεις των κρατών-μελών της Ε.Ε. και του Ευρωκοινοβουλίου δεν απέχουν τόσο πολύ και ότι στόχος είναι η επίτευξη μιας συμφωνίας στις συνομιλίες της 28ης Νοεμβρίου.
Στα 318 δισ. δολ. οι κινεζικές τοποθετήσεις στην Ευρώπη
Από το 2008 έως σήμερα το τοπίο των κινεζικών επενδύσεων στην Ε.Ε. έχει αλλάξει άρδην, γεγονός που αποτυπώνει το άνοιγμα του Πεκί- νου προς τον δυτικό κόσμο. Οι συνολικές κινεζικές επενδύσεις στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων εξαγορών και συγχωνεύσεων, ανήλθαν στην αξία των 318 δισ. δολαρίων, ήτοι 45% υψηλότερα από τις κινεζικές επενδύσεις στις ΗΠΑ την περίοδο 2008-2017, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg. Αυτό σημαίνει ότι η Κίνα έχει εξαγοράσει περίπου 360 ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Παρότι πέρυσι υπήρξε μία μικρή οπισθοδρόμηση, η μακροπρόθεσμη τάση των κινεζικών επενδύσεων σε ευρωπαϊκά brands, τεχνολογία και υποδομές εκτιμάται ότι θα συνεχιστεί.
Στη Γερμανία, οι κινεζικές επενδύσεις άρχισαν με την εξαγορά οικογενειακών επιχειρήσεων του βιομηχανικού κλάδου, όπως η Putzmeister το 2010, για να συνεχιστεί με την εξαγορά επιχειρήσεων σε νευραλγικούς τομείς όπως η εξαγορά από την κινεζική Midea της εταιρείας ρομποτικής Kuka το 2016 στην τιμή των 5,2 δισ. δολαρίων, που προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων από το Βερολίνο. Τον φετινό Φεβρουάριο ο Κινέζος μεγιστάνας Λι Σουφού, ιδρυτής και επικεφαλής της Geely, απέκτησε το 9,69% της Daimler-Benz, καταβάλλοντας τίμημα 7,3 δισ. ευρώ. Στο χαρτο- φυλάκιό του περιλαμβάνονται η σουηδική Volvo, το 51% της βρετανικής Lotus, που κατασκευάζει ακριβά σπορ αυτοκίνητα, και η επίσης βρετανι- κή LVC, η οποία κατασκευάζει τα πασίγνωστα μαύρα ταξί που κυκλοφορούν στους δρόμους του Λονδίνου.
Στην Ιταλία, η ChemChina αγόρασε την εταιρεία ελαστικών Pirelli το 2015 στην τιμή των 7,7 δισ. ευρώ. Επίσης, η ChemChina αγόρασε την ελβετική Syngenta, τον κολοσσό σπόρων και φυτοφαρμάκων στο πλαίσιο συμφωνίας που ολο- κληρώθηκε το 2018 στην τιμή των 46 δισ. δολαρίων, καθιστώντας τη μεγαλύτερη στον κόσμο μεμονωμένη εξαγορά που πραγματοποιείται από
κινεζική εταιρεία.
Η Κίνα αναδείχθηκε σε κορυφαίο επενδυτή και στην Ελλάδα, με την Cosco να αγοράζει το 2016 το 67% του Λιμένος Πειραιώς, αναδεικνύοντας το λιμάνι ως το βασικό κόμβο στο πλαίσιο του θαλάσσιου «Δρόμου του Μεταξιού».
Στην Πορτογαλία, η κινεζική China Three Gor- ges αγόρασε 26% της EDP, ενώ η State Grid Corp. of China αγόρασε μερίδιο στο δίκτυο διανομής ενέργειας REN-Redes Energeticas Nacionais. Επίσης, η Fosun Group ελέγχει τον μεγαλύτερο ασφα- λιστικό όμιλο της Πορτογαλίας, τη Fidelidade. Ωστόσο, η εισβολή της Κίνας στην Ευρώπη – ειδικά οι επιθετικές εξαγορές σε νευραλγικούς τομείς που έχουν να κάνουν με την τεχνολογία και την ασφάλεια – έχει προκαλέσει έντονες ανησυχίες σε πολλές κυβερνήσεις. Τον Αύγουστο το Βερολίνο ανακοίνωσε τα σχέδιά του να μειώσει στο 15%, από το υφιστάμενο 25%, το ποσοστό μιας γερμανικής επιχείρησης που μπορεί να εξαγοράσει εταιρεία χώρας εκτός Ε.Ε. χωρίς να ελεγχθεί και να πά- ρει το πράσινο φως της κυβέρνησης.
Επίσης, τον Αύγουστο, Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία αξίωσαν δικαίωμα στην επιβολή «βέτο» στην εξαγορά ευρωπαϊκών επιχειρήσεων από ξένες εταιρείες, φωτογραφίζοντας ουσιαστικά τις κινεζικές και καλώντας τις Βρυξέλλες να αναθεωρήσουν τους υπάρχοντες κανονισμούς. Οι τρεις κυβερνήσεις ζήτησαν ουσιαστικά να έχουν τη δυνατότητα να απαγορεύεται μία εξαγορά ή να γνεται αποδεκτή μόνον εφόσον ο ξένος αγοραστής ικανοποιήσει συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Τον περασμένο Ιούνιο οι ηγέτες της Ε.Ε. είχαν συμφωνήσει να εξετάσουν κατά πόσον θα πρέπει να ελέγχονται οι εξαγορές ευρωπαϊκών επιχειρήσεων από κρατικά ελεγχόμενες κινεζικές εταιρείες. Οι κυβερνήσεις Γαλλίας, Γερμανίας και Ιταλίας είχαν υποστηρίξει την ιδέα να επιτρέπεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση να εμποδίζει τις κινεζικές επενδύσεις.