«Πρόκειται για ένα μείζον πολιτιστικό γεγονός. Τα εκθέματα ανήκουν σε ένα ευρύ χρονικό φάσμα, από την αρχαιότητα έως τους νεότερους χρόνους, και αφορούν θησαυρούς από ένα από τα σημαντικότερα Μουσεία του κόσμου, το Ερμιτάζ». Με αυτά τα λόγια, έγινε ομόφωνα δεκτό, από τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ), το αίτημα για τον προσωρινό δανεισμό 160 έργων από το Μουσείο Ερμιτάζ.
Προορισμός τους το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, όπου θα πραγματοποιηθεί, μεταξύ 2 Νοεμβρίου 2016 και 26 Φεβρουαρίου 2017, η έκθεση «The State Hermitage Museum: Gateway toHistory» (Κρατικό Μουσείο Ερμιτάζ: Πύλη στην Ιστορία), στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του έτους Ελλάδας – Ρωσίας 2016.
Τα έργα από το ρωσικό Μουσείο, όλα μοναδικά, αφορούν 34 ελαιογραφίες, 3 ακουαρέλες, 9 γλυπτά και 114 έργα διακοσμητικών και εφαρμοσμένων τεχνών από τις αντίστοιχες συλλογές του, που καλύπτουν ένα διάστημα 25 αιώνων, δηλαδή από τον 5ο αι. π. Χ. έως τον 20ό αιώνα, η παρουσίαση των οποίων θα δώσει στους επισκέπτες του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου την ευκαιρία να παρακολουθήσουν μια διαχρονική επισκόπηση πολιτισμών Ανατολής και Δύσης.
Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται περίφημα γλυπτά, αλλά και πίνακες διάσημων ζωγράφων, όπως οι «Πέτρος και Παύλος» (1587 – 1592) του Ελ Γκρέκο, «Αφροδίτη και Άδωνις» (1610 – 1611) του Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς, «Ανάπαυση κατά τη φυγή στην Αίγυπτο, με την Αγία Ιουστίνη» (1529 – 1530) του Λορέντσο Λόττο, «Η άμωμος σύλληψις» (1645 – 1655) του Μπαρτολομέν Εστέμπαν Μουρίγιο, «Εσθήρ ενώπιον Ασουήρου» του Νικολά Πουσέν, «Βάκχος» (πρώτο μισό του 17ου αιώνα) από τον κύκλο του Καραβάτζιο.
Η έκθεση διοργανώνεται σε ανταπόδοση μια άλλης, που, με τον τίτλο «Το Βυζάντιο στο πέρασμα των αιώνων», ξεκίνησε στο Ερμιτάζ στις 24 Ιουνίου και ολοκληρώνεται στις 2 Οκτωβρίου 2016.
Παράλληλα, το ΚΑΣ έδωσε το «πράσινο φως» και για τον προσωρινό δανεισμό 21 έργων από ελληνικά Μουσεία και μία ιδιωτική συλλογή, για να παρουσιαστούν στην Κρατική Πινακοθήκη Tretyakov στη Μόσχα, στο πλαίσιο έκθεσης, με τον τίτλο «Βυζαντινή Τέχνη από την Ελλάδα». Και αυτή η έκθεση, διάρκειας από 25 Οκτωβρίου 2016 έως 9 Ιανουαρίου 2017, εντάσσεται στις πολιτιστικές εκδηλώσεις του έτους Ελλάδας – Ρωσίας 2016.
Θα περιλαμβάνει 10 εικόνες από το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, 1 από το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, 7 έργα από το Μουσείο Μπενάκη (τέσσερα έργα μικροτεχνίας, ένα ύφασμα και δύο χειρόγραφους κώδικες), όλα της βυζαντινής εποχής. Θα εκτεθούν, επίσης, τρεις εικόνες από την ιδιωτική συλλογή του Αιμιλίου Μαργαρίτη (πρώην Συλλογή Βελιμέζη), του 15ου και 16ου αιώνα.
Όπως σημειώθηκε στη συνεδρίαση, στην έκθεση «Βυζαντινή Τέχνη από την Ελλάδα», το υπουργείο Πολιτισμού συμμετέχει μόνο με τον δανεισμό έργων από κρατικά Μουσεία.
