Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Σκηνοθετώντας μια παράσταση που εξυμνεί την ελληνική ύπαιθρο, με τη φιλοδοξία να μυήσει τα παιδιά στη φυσιολατρία και το ομαδικό πνεύμα, ο Βασίλης Μαυρογεωργίου μεταφέρει στο θέατρο το βιβλίο του Ζαχαρία Παπαντωνίου, «Τα ψηλά βουνά», που, με τη βαθιά ελληνικότητα της γραφής του, απευθύνεται στα παιδιά όλων των εποχών.
Διατηρώντας τον λόγο και τις εικόνες του βιβλίου αυτούσια, έτσι ώστε, ακόμα και αν κάποιος δεν γνωρίζει τα «Ψηλά βουνά», να αισθάνεται ότι τα έχει διαβάσει, η παράσταση παρουσιάζεται στο θέατρο Ακροπόλ.
Σκηνοθέτης, συγγραφέας θεατρικών έργων και ηθοποιός, ο Βασίλης Μαυρογεωργίου σκηνοθετεί τα «Ψηλά βουνά», με στόχο να νιώσουν οι μικροί θεατές μέρος της παρέας των παιδιών του βιβλίου και να μάθουν την αξία της φύσης και, κυρίως, την ευθύνη της προστασίας της, για το κοινό καλό, και μιλά για το βιβλίο, την παράσταση, την παιδεία και για την καταστροφή που προκαλεί ο άνθρωπος στη Γη.
Ποια κίνητρα σάς οδήγησαν να σκηνοθετήσετε για το θέατρο το συγκεκριμένο λογοτέχνημα;
Είχα, από καιρό, τη διάθεση και την ανάγκη να καταπιαστώ με τα “Ψηλά βουνά”, αφενός, γιατί είναι ένα βιβλίο που αγαπάω από την παιδική ηλικία και, σε διαστήματα άγχους, ανατρέχω σε αυτό, και αφετέρου, γιατί ο συγκεκριμένος τρόπος ανεβάσματος, ο οποίος βασίζεται στις ζωγραφιές, που υπάρχουν στο βιβλίο, ήταν μια ενδιαφέρουσα πρόκληση.
Πώς εξελίσσεται η ιστορία του;
Μια παρέα παιδιών της έκτης δημοτικού αποφασίζουν να περάσουν δύο μήνες στα βουνά της Ευρυτανίας, μόνα τους, αντιμετωπίζοντας τις δυσκολίες που υπάρχουν στη φύση. Για να επιβιώσουν, πρέπει να συνεργαστούν, να μάθουν τη γύρω περιοχή και να φτιάξουν μονοπάτια, να βρουν τρόπο να προμηθεύονται όλα τα αγαθά που τους χρειάζονται, να αντιμετωπίζουν τα καιρικά φαινόμενα, μα, πάνω από όλα, να μάθουν τον εαυτό τους. Εκεί ψηλά, θα συναντήσουν τον μικρό βοσκό, τον Λάμπρο, που δεν ξέρει ανάγνωση, και τους ζητάει να τον μάθουν την «άλφα». Την Αφρόδω, την αδελφή του, που μοιάζει με δεντρί. Τον παππού τους, τον γέρο – Θανάση τον τσέλιγκα, τη γριά Χάρμαινα. Τους κατοίκους του κοντινού χωριού και άλλους πολλούς. Ανάμεσά τους, και τον Γκέκα, το μικρό τσοπανόσκυλο που τους συντροφεύει.
Για ποιους λόγους τα «Ψηλά βουνά» προκάλεσαν λυσσαλέες αντιδράσεις και κάηκαν δημοσίως από τις κυβερνήσεις μετά το 1920; Ποια είναι η θέση τους σήμερα;
Τα «Ψηλά βουνά» είναι το πρώτο αναγνωστικό στη δημοτική γλώσσα, γεγονός που, εκείνη την εποχή, ταυτιζόταν με επανάσταση. Το ότι η παιδεία αρχίζει να μιλάει την καθομιλουμένη, τη γλώσσα του λαού ή, αλλιώς, τη γλώσσα της “μαγκιάς”, όπως κατέκριναν τότε οι συντηρητικοί, είναι κάτι που η εποχή δεν μπορούσε να σηκώσει. Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του Βενιζέλου βρήκε αρκετούς πολέμιους και πέρασε μια ολόκληρη δεκαετία, για να μπορέσει να εφαρμοστεί.
Προσωπικά, θεωρώ ότι η ελληνική παιδεία έχει πολλά προβλήματα ακόμα και σήμερα και βασανίζεται από εθνικά και θρησκευτικά κόμπλεξ. Σήμερα, το κείμενο παραμένει επίκαιρο για πολλούς λόγους. Πρώτον, έχει μέσα του μια άμεση – ελεύθερη από διδακτισμό – προσέγγιση των παιδιών και μια γλώσσα που κάνει ακόμα και την εποχή μας να μοιάζει συντηρητική. Επιπλέον, εξυμνεί τη φύση και προτρέπει τα παιδιά και τους μεγάλους να κλείσουν παντός τύπου social media και να την επισκεφτούν.
Ποιος είναι ο στόχος της παράστασης και με ποια σκηνικά μέσα επιτυγχάνεται;
Στόχος της παράστασης είναι να μεταφέρει τα παιδιά σε ένα περιβάλλον όμορφο, αλλά και επικίνδυνο. Με τη χρήση των βίντεο και των ήχων της φύσης, προσπαθούμε να βάλουμε τους μικρούς θεατές στη θέση της παρέας, που περνάει την πρώτη νύχτα στην ερημιά, χωρίς φως. Να βρεθούν αντιμέτωποι με τον αγριεμένο σκύλο του τσοπάνη. Να δρασκελίσουν τα φυσικά εμπόδια, τις ρεματιές, να φυλάξουν σκοπιά τη νύχτα, για να προστατεύσουν το δάσος από τους παράνομους υλοτόμους. Και, γενικά, να ταυτιστούν όσο περισσότερο γίνεται με την παρέα του βιβλίου.
Πόσο βαθιά είναι η πληγή στο πλανητικό μας σπίτι και γιατί είναι τόσο δύσκολο να αφουγκραστούμε της εκκλήσεις της Γης για την αλλαγή τρόπου σκέψης και δράσης μας;
Έχω έναν ξάδερφο, που θεωρεί ότι ο άνθρωπος είναι η ασθένεια της Γης, και, πολλές φορές, έχω διαφωνήσει μαζί του. Τα τελευταία χρόνια, τείνω να συμφωνήσω. Δυστυχώς, αδυνατούμε πλήρως να ζήσουμε ισορροπημένα με το φυσικό μας περιβάλλον και σπαταλάμε αλόγιστα κάθε φυσικό πόρο, που χρειαζόμαστε όχι μόνο για την επιβίωσή μας, αλλά, κυρίως, για επίπλαστες ανάγκες που διαρκώς ανανεώνονται. Επίσης, υπάρχει κι ένα παράδοξο. Για την κατασκευή αγαθών πολυτελείας που θεωρούνται σχετικά ακριβά για μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού, χρησιμοποιούνται πρώτες ύλες, που πωλούνται εξευτελιστικά φτηνά στις εταιρείες κατασκευής, χωρίς να υπολογίζεται το οικολογικό κόστος, που επιφέρει η εξόρυξή τους.
Αν αντιλαμβανόμασταν τη σύνδεση και την ενότητα των πάντων πάνω στη Γη και τα αντιμετωπίζαμε σαν μια μεγάλη και αλληλένδετη οικογένεια, σαν τον εαυτό μας τον ίδιο, πώς θα ήταν ο κόσμος μας;
Αν τα κάναμε όλα αυτά, δεν θα ήμασταν άνθρωποι, αλλά Kung Fu Panda. Προσωπικά, πιστεύω ότι, για να αναπτύξει μια τέτοια συνείδηση το ανθρώπινο είδος, θα πρέπει πρώτα να περάσει από μια μεγάλη καταστροφή τύπου Mad Max. Και, για να ολοκληρώσω τις κινηματογραφικές αναφορές, ίσως η λύση να βρίσκεται στα ψηλά βουνά του πλανήτη Άρη.
Ταυτότητα παράστασης
Σκηνοθεσία: Μαυρογεωργίου Βασίλης, μουσική: Mode Plagal, σκηνικά – κοστούµια: Ζαµάνης Κωνσταντίνος, χορογραφία: Μαργαρίτης Δηµήτρης, ψηφιακά video: Τσιµούρης Νίκος, κινούμενα σχέδια: Σιγάλας Βαγγέλης, διαδραστικές προβολές: Visual Cortex, βοηθοί σκηνοθέτη: Σιωπίδου Αναστασία – Μαραθάς Νίκος, βοηθός σκηνογράφου: Αγαθού Αναστασία, εκπαιδευτική σύμβουλος: Ιακώβου Ειρήνη (δασκάλα 30ου Δ. Σχ. Περιστερίου). Παίζουν: Κουρούµπαλης Δηµήτρης, Τρουπάκης Άρης, Δόβρης Θανάσης, Ποιµενίδης Γρηγόρης, Μάρκου Κλεοπάτρα, Μεντζέλος Σωτήρης, Σύρµας Γιώργος, Φλατσούσης Παντελής, Φλωράτος Γιώργος.
Πληροφορίες
Θέατρο Ακροπόλ – Παιδική Σκηνή: Ιπποκράτους 9 – Αθήνα. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Σάββατο: 15:00, Κυριακή: 11:30 και 15:00. Τιμές εισιτηρίων: γενική είσοδος (μικροί και μεγάλοι): 12 ευρώ, πολύτεκνοι – άνεργοι – εκπαιδευτικοί – γκρουπ άνω των 20 ατόμων: 10 ευρώ. Προπώληση εισιτηρίων: ταμεία θεάτρου, καταστήματα: Public, Παπασωτηρίου, Ιανός, Seven Spots, Media Markt, ηλεκτρονικά: viva.gr και artinfo.gr.
