Ο αρχαιολογικός χώρος των Φιλίππων, το τελευταίο μνημείο της Ελλάδας που εγγράφηκε στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, από τις αρχές του έτους βρίσκεται πλέον σε μια νέα τροχιά δυναμικής εξέλιξης που θα τον οδηγήσει στην πλήρη αναμόρφωσή του, με πρωταρχικό στοιχείο αυτό της ενοποίησής του.
Είναι γεγονός, πάντως, ότι τα έργα που έχουν σχεδιαστεί να εκτελεστούν στους Φιλίππους αναμένεται να αλλάξουν την εικόνα του αρχαιολογικού χώρου, όπως τη γνωρίζουν οι περισσότεροι τα τελευταία εξήντα χρόνια και, την ίδια ώρα, θα θέσουν τις βάσεις για τη μελλοντική ανάπτυξη και εξέλιξη του αρχαιολογικού χώρου.
Η παλιά εθνική οδός Καβάλας – Δράμας, που επί σειρά ετών χώριζε κυριολεκτικά στα δύο τον αρχαιολογικό χώρο της φημισμένης πόλης των Φιλίππων, αποτελεί πλέον παρελθόν. Έτσι, μέρα με την ημέρα, οι αρχαίοι Φίλιπποι ετοιμάζονται να αποκαλύψουν μικρά και μεγάλα ιστορικά στοιχεία της πλούσιας και μακραίωνης ιστορίας τους. Οι εργασίες επεξεργασίας, αναμόρφωσης και ενοποίησης του χώρου προχωρούν με πολύ καλούς ρυθμούς, όπως επισημαίνει σε δηλώσεις της η προϊσταμένη της εφορείας αρχαιοτήτων Καβάλας- Θάσου Σταυρούλα Δαδάκη.
Μέχρι στιγμής, ολοκληρώθηκε μια σημαντική φάση του έργου, που είναι η αποξήλωση του ασφαλτοτάπητα της παλιάς εθνικής οδού και η αποκάλυψη του χωμάτινου δρόμου. Η εφαρμογή των μέτρων ασφαλείας για την προστασία από τον κορωνοϊό δεν εμπόδισε την εξέλιξη των εργασιών, αφού αυτές εκτελούνταν σε εξωτερικό χώρο.
Οι τουρίστες, που φέτος το καλοκαίρι θα επισκεφθούν τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων, ο οποίος άνοιξε εκ νέου τηρώντας όλα τα απαραίτητα μέρα προστασίας, θα διαπιστώσουν από κοντά ότι αυτή την περίοδο βρίσκεται σε εξέλιξη πληθώρα εργασιών.
Επιτυγχάνεται η πλήρης ενοποίηση
«Το έργο που εκτελείται», όπως επισημαίνει η κα Δαδάκη, «περιλαμβάνει γενικές εργασίες διαμόρφωσης και διευθέτησης του αρχαιολογικού χώρου, με στόχο να αποκτήσει μια ενότητα το ανασκαμμένο του τμήμα. Όπως είναι γνωστό, ο χώρος χωριζόταν στα δύο, λόγω του δρόμου που υπήρχε. Έχει ήδη φύγει η άσφαλτος του παλιού δρόμου και αυτή την περίοδο αφαιρούμε και το χώμα κάτω από την άσφαλτο. Πρόκειται για καθαρό χώμα, στο οποίο δεν περιέχονται αρχαιολογικά ευρήματα και με τον τρόπο αυτό προετοιμαζόμαστε για την έναρξη των ανασκαφών με σκοπό την ενοποίηση του αρχαιολογικού χώρου».
Το συνολικό έργο που εκτελείται σήμερα, αποτελείται κυρίως από δύο τμήματα: Το πρώτο, αφορά τον αρχαιολογικό χώρο με τη διαμόρφωση, διευθέτηση, αφαίρεση χωμάτων, συγκέντρωση μαρμάρων και κατασκευή διαδρομών. Το δεύτερο, περιλαμβάνει εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης της ανατολικής οχύρωσης. Σε εκείνο το σημείο, σύμφωνα με την κα Δαδάκη, υπάρχει μία πύλη, η οποία η μισή είναι ορατή και η άλλη μισή βρίσκεται κάτω από τον παλιό δρόμο. Θα αφαιρεθεί αυτό το τμήμα ώστε να αποκαλυφθεί όλο το πλάτος της κεντρικής πύλης των αρχαίων Φιλίππων.
«Τη δεδομένη στιγμή», υπογραμμίζει η κα Δαδάκη, «υπάρχει ένα εγκεκριμένο κονδύλι ύψους 2.300.000 ευρώ. Το συνολικό έργο έχει πολλά ανοιχτά μέτωπα και κανείς δεν ξέρει τι θα συναντήσουμε κατά τη διάρκεια των εργασιών. Βρισκόμαστε στη φάση των αποχωματώσεων και στην επόμενη φάση θα προχωρήσουμε στις επιμέρους αναστηλώσεις μνημείων. Παράλληλα, με όλο αυτό το έργο, γίνεται κι ένα επιστημονικό έργο, όπου αποτυπώνονται λεπτομερώς όλα τα τείχη, τα κτήρια κ.λπ».
Οι εργασίες και τα ευρήματα που αναμένονται
Οι ανασκαφικές μέθοδοι που θα ακολουθήσουν οι αρχαιολόγοι στο πλαίσιο των παραπάνω εργασιών αναμένεται να δώσουν ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την τοπογραφία της αρχαίας πόλης και ειδικότερα για το πώς συνδέονταν το επάνω με το κάτω μέρος. Οι αρχαιολόγοι εκείνο που αναμένεται να βρουν είναι κυρίως στοές και κλίμακες που θα μαρτυρούν τους τρόπους επικοινωνίας – σύνδεσης των δύο μερών της πόλης και πιθανότατα αντικείμενα καθημερινής χρήσης των κατοίκων της πόλης. Σύμφωνα με τις επιστημονικές έρευνες κι ιστορικές τεκμηριώσεις, στο επάνω μέρος της αρχαίας πόλης των Φιλίππων βρίσκονταν οι ναοί, οι χώροι πολιτισμού (το αρχαία θέατρο) και τα λοιπά λατρευτικά κτίσματα και στο κάτω μέρος το διοικητικό κέντρο με την αγορά (Forum).
«Ο αρχαιολογικός χώρος των Φιλίππων», τονίζει η κα Δαδάκη, «έχει πολλή έκταση και λόγω αυτής της έκτασής του δημιουργούνται πολλά προβλήματα που αφορούν κυρίως τις μετακινήσεις μηχανημάτων αλλά και ανθρώπων». Η ευκολότερη πρόσβαση στο αρχαιολογικό Μουσείο των Φιλίππων, με τα εντυπωσιακά ψηφιδωτά μωσαϊκά, συνεχίζει να προβληματίζει τους αρχαιολόγους. Ωστόσο, η προϊσταμένη της εφορείας αρχαιοτήτων αναφέρει: «αυτή την περίοδο και μέχρι τις 15 Ιουνίου, η πρόσβαση στο Μουσείο δεν θα είναι δυνατή για τους επισκέπτες. Εμείς διαμορφώνουμε το τμήμα του παλιού δρόμου ώστε να μπορούν οι επισκέπτες να περπατούν κι από εκεί να κατευθύνονται προς το Μουσείο».
Επαναλειτουργία του αρχαιολογικού χώρου των Φιλίππων
Σύμφωνα με το νέο πρωτόκολλο λειτουργίας του χώρου:
Ο ανώτατος αριθμός επισκεπτών ανά ώρα εντός του αρχαιολογικού χώρου καθορίστηκε στα 90 άτομα.
Διαμορφώθηκε ξεχωριστό ρεύμα εισόδου και εξόδου στην κεντρική ανατολική είσοδο.
Τοποθετήθηκε επιδαπέδια σήμανση για την τήρηση της απόστασης του 1,5 μ. από την είσοδο ως το εκδοτήριο.
Η απόσταση του 1,5 μ. ανάμεσα στους επισκέπτες θα πρέπει να τηρείται σε όλη την περιήγηση μέσα στον χώρο.
Τα εισιτήρια των οργανωμένων ομάδων θα αγοράζονται από ένα άτομο, το οποίο θα εισέρχεται μόνο του και θα ακολουθεί η είσοδος της ομάδας ανά δύο άτομα.
Σε περίπτωση που οργανωμένη ομάδα δεν συνοδεύεται από αρχηγό θα εισέρχονται ανά δύο άτομα και θα τηρούν τα μέτρα της απόστασης.
