Skip to main content

Ανακάλυψη τριών υπογείων λιμνών στον Άρη

Πριν από δύο χρόνια πλανητικοί επιστήμονες ανέφεραν την ανακάλυψη μιας μεγάλης λίμνης με αλμυρό νερό κάτω από τους νοτίους πόλους του Άρη, ένα εύρημα που προκάλεσε ενθουσιασμό στη διεθνή κοινότητα. Τώρα επιστήμονες επιβεβαιώνουν την παρουσία αυτής της λίμνης- και άλλων τριών.

Η ανακάλυψη αυτή παρουσιάστηκε στις 28 Σεπτεμβρίου στο Nature Astronomy και έγινε μέσω χρήσης δεδομένων ραντάρ από το διαστημόπλοιο Mars Express του ΕΟΔ. Λαμβάνει χώρα μετά την ανακάλυψη μίας υπόγειας λίμνης στην ίδια περιοχή το 2018, η οποία είναι η πρώτη λίμνη με νερό σε υγρή μορφή που εντοπίστηκε ποτέ στον Άρη και εν δυνάμει βιότοπος αρειανών μορφών ζωής. Ωστόσο, όπως αναφέρει το Nature, το εύρημα βασίστηκε σε μόλις 29 παρατηρήσεις που έγιναν από το 2012 ως το 2015, και πολλοί ερευνητές είπαν ότι χρειάζονταν περισσότερα στοιχεία για να υποστηρίξουν τον ισχυρισμό αυτόν. Η νέα μελέτη χρησιμοποίησε ένα ευρύτερο σετ στοιχείων, από 134 παρατηρήσεις το 2012-2019.

«Βρήκαμε το ίδιο σώμα νερού, αλλα επίσης βρήκαμε άλλα τρία σώματα νερού γύρω από το κύριο» είπε η Ελένα Πετινέλι, πλανητική επιστήμονας του Πανεπιστημίου της Ρώμης και μία εκ των ερευνητών. «Είναι ένα πολύπλοκο σύστημα».

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ένα όργανο ραντάρ στο Mars Express, το MARSIS (Mars Advanced Radar for Subsurface and Ionosphere Sounding) για να διερευνήσουν τον νότιο πόλο του Άρη. Το MARSIS στέλνει ραδιοκύματα που αντανακλώνται σε στρώματα υλικού στην επιφάνεια και στο υπέδαφος του πλανήτη. Έτσι το σήμα που επιστρέφει υποδεικνύει το είδος υλικού που υπάρχει σε μια περιοχή- βράχος, πάγος ή νερό, για παράδειγμα.

Οι λίμνες βρίσκονται σε μια έκταση περίπου 75.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων περίπου- σχεδόν το 1/5 της Γερμανίας. Η μεγαλύτερη, κεντρική λίμνη έχει πλάτος 30 χλμ, και περιτριγυρίζεται από τρεις μικρότερες, η καθεμία πλάτους μερικών χιλιομέτρων.

Γενικότερα μιλώντας, θεωρείται πως οι υπόγειες λίμνες του Άρη πρέπει να έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι ώστε το νερό να παραμένει σε υγρή μορφή. Αν και τόσο κάτω από την επιφάνεια μπορεί να υπάρχει κάποια θερμότητα από το εσωτερικό του πλανήτη, αυτό από μόνο του δεν θα προκαλούσε το λιώσιμο του πάγου σε νερό. «Από θερμικής άποψης, πρέπει να είναι αλμυρό το νερό» είπε η Πετινέλι. Σημειώνεται πως οι λίμνες με περιεκτικότητα σε αλάτι περίπου πενταπλάσια αυτής του θαλασσινού μπορούν να υποστηρίξουν ζωή, μα όταν σε 20πλάσιες περιεκτικότητες πλέον δεν υπάρχει. «Δεν υπάρχει πολλή ενεργή ζωή σε εκείνες τις αλμυρές λίμνες στην Ανταρκτική» είπε ο Τζον Πρίσκου, περιβαλλοντικός επιστήμονας στο Montana State University. «Και αυτό μπορεί να ισχύει και στον Άρη».