Η NASA ανακοίνωσε ότι ένα προηγμένο ρομποτικό όχημα θα αναζητήσει την παρουσία νερού σε μορφή πάγου στο υπέδαφος του φεγγαριού το 2023. Η αμερικανική διαστημική ετοιμάζεται πυρετωδώς για την πρώτη επανδρωμένη αποστολή στην Σελήνη μετά από μισό αιώνα. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό το 2024 στο πλαίσιο του προγράμματος Artemis θα ξεκινήσει από την Γη ένα σκάφος με στόχο το πλήρωμα του οποίου να πατήσει στο έδαφος του φυσικού μας δορυφόρου. Στο πλήρωμα θα βρίσκεται και τουλάχιστον μία γυναίκα η οποία θα είναι και η πρώτη που θα βγει από την σεληνάκατο και θα γίνει η πρώτη γυναίκα που πατά το πόδι της στην Σελήνη.
Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία είχε κάνει γνωστό ότι σκέφτεται της επανδρωμένης αποστολής να προηγηθεί ένας ρομποτικός εξερευνητής παρόμοιος με αυτούς που έχει στείλει στον Άρη. Η ιδέα ήταν το ρομπότ να προσεδαφιστεί στην ίδια περιοχή που θα προσεδαφιστεί η επανδρωμένη αποστολή και να αναζητήσει την παρουσία νερού σε μορφή πάγου στο υπέδαφος του φυσικού μας δορυφόρου. Η ύπαρξη νερού θα αποτελέσει κρίσιμο παράγοντα στην παρουσία του ανθρώπου στην Σελήνη αφού θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κατανάλωση αλλά και για την παροχή καυσίμων ακόμη και οξυγόνου.
Η NASA αποφάσισε την αποστολή του ρόβερ και έδωσε στην δημοσιότητα λεπτομέρειες της αποστολής. Το ρόβερ θα ονομάζεται VIPER (Volatiles Investigating Polar Exploration Rover) και θα έχει μέγεθος παρόμοιο με αυτό των οχημάτων που μεταφέρουν τους παίκτες και τα πράγματα τους στα γήπεδα του γκολφ. Το 2009 η NASA είχε στείλει στον Νότιο Πόλο της Σελήνης ένα διαστημικό βλήμα που έπεσε μέσα σε έναν μεγάλο κρατήρα με στόχο να διαπιστωθεί τι υπάρχει στο υπέδαφος. Εντοπίστηκε η παρουσία παγωμένου νερού και επόμενες μελέτες έδειξαν ότι υπάρχουν μεγάλα αποθέματα στο υπέδαφος του φεγγαριού.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό το VIPER θα ταξιδέψει στον Νότιο Πόλο της Σελήνης στα τέλη του 2023, θα εξερευνήσει τις περιοχές που δεν τις βλέπει ποτέ το φως του Ήλιου και βρίσκονται μόνιμα στο σκοτάδι. Έχει διαπιστωθεί ότι οι περιοχές αυτές είναι πιο ψυχρές στο ηλιακό μας σύστημα, ψυχρότερες ακόμη και από tiw περιοχές του Πλούτωνα. Οι θερμοκρασίες σε αυτές τις περιοχές αγγίζουν τους -230 βαθμούς Κελσίου.
Το VIPER θα κινηθεί σε αυτές τις περιοχές για περίπου τρεις μήνες και κάθε φορά που τα όργανα του θα υποδεικνύουν την παρουσία παγωμένου νερού το ρομπότ θα χρησιμοποιεί το ισχυρό τρυπάνι που θα διαθέτει για να τρυπήσει το έδαφος και να εντοπίσει το παγωμένο νερό.
«Τα δεδομένα που θα στείλει το VIPER θα βοηθήσουν στην χαρτογράφηση του παγωμένου νερού και γενικότερα των πόρων που μπορεί να αποδειχθούν χρήσιμοι για τους αστροναύτες του προγράμματος Artemis. Αυτό είναι ένα ακόμη παράδειγμα το πώς η ρομποτική επιστήμη και η ανθρώπινη εξερεύνηση θα συνεργαστούν και γιατί είναι και οι δύο απαραίτητες για να δημιουργήσουμε μόνιμη παρουσία του ανθρώπου στην Σελήνη» αναφέρει η Λόρι Γκλέιζ, διευθύντρια του Τμήματος Πλανητικής Επιστήμης της NASA. Η NASA έχει εγκρίνει ένα πόσο της τάξης των 250 εκατ. δολαρίων για την κατασκευή και εκτόξευση του VIPER αλλά όπως ανακοίνωσε έχει προϋπολογίσει άλλα περίπου 200 εκατ. για την αποστολή σε περίπτωση που υπάρξουν υπερβάσεις στο κόστος.
«Το VIPER θα είναι το πιο προηγμένο ρομπότ που έχουμε στείλει στην Σελήνη και θα εξερευνήσει περιοχές που είναι ανεξερεύνητες. Θα μας δώσει στοιχεία για την προέλευση και την κατανομή του νερού στην Σελήνη βοηθώντας μας να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο τρόπο τους πόρους του δορυφόρου όχι μόνο για την παρουσία των αστροναυτών εκεί αλλά και για να βοηθήσουν στην παρουσία του ανθρώπου σε ακόμη πιο μακρινές περιοχές του Διαστήματος όπως στον Άρη» αναφέρει η Σάρα Νόουμπλ, επιστημονική επικεφαλής της αποστολής VIPER.
