Του Κώστα Δεληγιάννη
Οι κρατικές αρχές των ΗΠΑ πρόκειται να εγκρίνουν την πρώτη αποστολή ιδιωτικής εταιρείας με προορισμό μακρύτερα από τις τροχιές των διαστημικών δορυφόρων, όπως αναφέρει σε αποκλειστικό της δημοσίευμα η Wall Street Journal.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, η μη επανδρωμένη αποστολή που θα πάρει πρώτη το «πράσινο φως» θα πραγματοποιηθεί από την εταιρεία Moon Express, η οποία το 2017 σχεδιάζει να προσεδαφίσει στη Σελήνη ένα μικρό σκάφος με όνομα MX-1.
Όπως αναφέρει η Wall Street Journal, η εξέλιξη αυτή αποτελεί ορόσημο, αφού αναμένεται να ανοίξει τον δρόμο για μελλοντικές εγκρίσεις και άλλων ιδιωτικών αποστολών, και μάλιστα με στόχο την ανάπτυξη εμπορικών δραστηριοτήτων στο διάστημα, εξορύσσοντας για παράδειγμα πολύτιμες πρώτες ύλες από αστεροειδείς.
Ο λόγος είναι πως η απόφαση για τη Moon Express θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη συνέχεια ως νομικό προηγούμενο αναφορικά με την εναρμόνιση των αδειών με τις διεθνείς συνθήκες που ισχύουν εδώ και χρόνια για την εξερεύνηση του διαστήματος.
Η απόφαση των αμερικανικών αρχών θα επισημοποιηθεί σε μερικούς μήνες και θα αφορά τόσο την προσεδάφιση του MX-1 στη Σελήνη, όσο και για τις δραστηριότητες που θα αναλάβει να φέρει σε πέρας το ρομποτικό σκάφος εκεί, στις δύο εβδομάδες που θα παραμείνει στον δορυφόρο του πλανήτη μας.
Μιλώντας στην εφημερίδα, ο ιδρυτής και CEO της Moon Express δήλωσε πως η εταιρεία έγινε αναγκαστικά πρωτοπόρος στη θέσπιση του ρυθμιστικού πλαισίου.
Κι αυτό γιατί μέχρι σήμερα μόνον κρατικές υπηρεσίες έχουν πραγματοποιήσει αποστολές μακρύτερα από τις περιοχές των διαστημικών δορυφόρων.
Στόχος της εταιρείας είναι σε πρώτη φάση η πραγματοποίηση αποστολών με επιστημονικό αντικείμενο, ενώ στη συνέχεια σχεδιάζει να αναπτύξει και εμπορικές δραστηριότητες στο διάστημα.
Η Moon Express παίρνει επίσης μέρος στον διαγωνισμό Google Lunar X Prize, ο οποίος προβλέπει χρηματικό έπαθλο 30 εκατ. δολάρια στην πρώτη ιδιωτικά χρηματοδοτούμενη ομάδα που θα στείλει ένα ρομπότ στη Σελήνη, το οποίο θα διανύσει μία απόσταση τουλάχιστον 500 μέτρων και θα στείλει στη Γη εικόνες και βίντεο.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, το MX-1 θα εκτοξευθεί από τη Νέα Ζηλανδία, μεταφέροντας ένα διαστημικό τηλεσκόπιο όπως και άλλα επιστημονικά όργανα για την πραγματοποίηση πειραμάτων.
Με βάση τις διεθνείς συνθήκες, τόσο οι κρατικές όσο και οι ιδιωτικές αποστολές θα πρέπει να βρίσκονται υπό τη συνεχή εποπτεία των αρχών των συμβαλλόμενων χωρών.
Με δεδομένο όμως ότι μέχρι σήμερα ο ιδιωτικός τομέας έχει εμπλακεί μόνο στην εκτόξευση δορυφόρων, το σχέδιο της Moon Express θέτει νέα ερωτήματα για τον τρόπο τήρησης των συνθηκών, αλλά και την προστασία του διαστήματος από κάθε είδους μόλυνση.
Σύμφωνα με τη Wall Street Journal, η διαδικασία έγκρισης περιλαμβάνει τον λεπτομερή έλεγχο του εξοπλισμού του σκάφους από τις αρμόδιες αρχές, στην αρμοδιότητα των οποίων είναι επίσης η απόφαση για το κατά πόσο αυτός ο εξοπλισμός ή ακόμη και η τροχιά του MX-1 εγκυμονεί κάποια από τις απειλές που θέλουν να αποτρέψουν οι συνθήκες.
Εκτός από τη μόλυνση του διαστήματος, τέτοιες απειλές αφορούν επίσης τη δημόσια και την εθνική ασφάλεια, αλλά και τη διατάραξη των διεθνών σχέσεων.
Οι αμερικανικές αρχές αναμένεται να ακολουθήσουν την ίδια διαδικασία και για άλλες ιδιωτικές αποστολές, όπως η πτήση ενός μη επανδρωμένου σκάφους στον Πλανήτη Άρη που ετοιμάζει η SpaceX για το 2018.
Πάντως, πολλοί αναλυτές εκτιμούν πως, σε βάθος χρόνου, μόνο μια νομοθετική ρύθμιση από το αμερικανικό Κογκρέσο θα μπορέσει να κατοχυρώσει απόλυτα τον τρόπο αδειοδότησης.
Η δημιουργία μίας διαδικασίας ελέγχου και έγκρισης για τις ιδιωτικές διαστημικές αποστολές στο βαθύ διάστημα δεν απασχολεί μόνο τις ΗΠΑ.
Την περασμένη Παρασκευή, το Λουξεμβούργο ανακοίνωσε πως σχεδιάζει να θεσπίσει ένα ρυθμιστικό πλαίσιο, αλλά και να επενδύσει κρατικά κεφάλαια ύψους 230 εκατ. δολαρίων, για να προσελκύσει επιχειρήσεις οι οποίες θα αναπτύξουν εμπορικές δραστηριότητες στο διάστημα, όπως εξορύξεις σε αστεροειδείς.
