Του Κώστα Δεληγιάννη
Την πρωτοκαθεδρία στην πειραματική φυσική θα πάρει η Κίνα, στην περίπτωση που κυβέρνηση της χώρας δώσει το «πράσινο φως» για την κατασκευή του μεγαλύτερου και πιο ισχυρού επιταχυντή σωματιδίων στον κόσμο. Τα σχέδια για τη δημιουργία του επιταχυντή προέρχονται από επιστήμονες του Ινστιτούτου Υψηλών Ενεργειών (IHEP) στο Πεκίνο, οι οποίοι εκτιμούν πως θα κοστίσει 6 δισ. δολάρια.
Σύμφωνα με τους Κινέζους επιστήμονες, το μηχάνημα θα εγκατασταθεί στο Κινχανγκντάο, μία παραλιακή πόλη στην επαρχία Χεμπέι. Όταν ολοκληρωθεί, θα έχει υπερδιπλάσιο μέγεθος από τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN και επταπλάσια ισχύ.
Επομένως, όπως υποστηρίζουν οι ερευνητές, θα βοηθήσει να απαντηθούν ακόμη περισσότεροι «γρίφοι» της φυσικής. Μάλιστα, έχουν ήδη δώσει στη διάταξη το παρατσούκλι «Εργοστάσιο σωματιδίων Χιγκς», αφού θα μπορεί να παράγει μεγάλες ποσότητες μποζονίων Χιγκς, δηλαδή των σωματιδίων που προσδίδουν μάζα στους «δομικούς λίθους» της ύλης και ανακαλύφθηκαν στο CERN.
Σύμφωνα με την πρόταση του IHEP, ο επιταχυντής θα αποτελείται από ένα κυκλικό τούνελ με μήκος 50-100 χιλιομέτρων, στο εσωτερικό του οποίο θα επιταχύνονται δέσμες ηλεκτρονίων και ποζιτρονίων, ώστε να συγκρουσθούν μεταξύ τους. Παρόλο που η κινεζική κυβέρνηση δεν έχει ακόμη δώσει την έγκρισή της, οι ερευνητές είναι αισιόδοξοι πως η πρώτη φάση κατασκευής του μηχανήματος θα μπορούσε να ξεκινήσει το 2021.
Αν και ο LHC επιβεβαίωσε πειραματικά την ύπαρξη του μποζόνιου Χιγκς, γνωστού και ως «σωματίδιου του Θεού», ίσως να μην είναι πιθανό να μπορεί να παράγει μεγάλες ποσότητες του σωματιδίου. Έτσι, παίρνοντας τη σκυτάλη από τον επιταχυντή του CERN, το μηχάνημα στην Κίνα υπόσχεται να ανοίξει νέους ορίζοντες στους επιστήμονες.
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, δεν λείπουν οι φωνές που διατείνονται πως τα κεφάλαια θα πρέπει να διατεθούν σε άλλες ερευνητικές περιοχές, για ανακαλύψεις που θα έχουν πιο άμεσο κοινωνικό όφελος. Παράλληλα, ακόμη και Κινέζοι φυσικοί υποστηρίζουν πως έχει φθάσουν στα όριά της οι μελέτες μέσω των συγκρούσεων δεσμών από σωματίδια σε υψηλές ενέργειες, με συνέπεια να αμφισβητούν την πιθανότητα να προκύψουν νέες ανακαλύψεις από έναν ισχυρότερο επιταχυντή.
Όσον αφορά το τελευταίο επιχείρημα, πάντως, το Ινστιτούτο Υψηλών Ενεργειών (IHEP) στο Πεκίνο ίσως σύντομα βρει πολύτιμο «σύμμαχο» στον LHC του CERN. Ο λόγος είναι πως στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων εντοπίσθηκαν στα τέλη της περασμένης χρονιάς ενδείξεις για την ύπαρξη ενός καινούριου σωματιδίου, το οποίο μάλιστα ενδέχεται να παραπέμπει σε μία θεωρία που να ξεπερνά το Καθιερωμένο Πρότυπο, δηλαδή το καθιερωμένο μοντέλο της φυσικής που περιγράφει όλα τα γνωστά στοιχειώδη σωμάτια και τις μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις, εκτός από τη βαρύτητα.
Επομένως, αν όντως επαληθευτούν αυτές οι ενδείξεις, τότε είναι πιθανό να ανοίγει τον δρόμο για μία ακόμη πληρέστερη περιγραφή των «συστατικών» της ύλης και των θεμελιωδών δυνάμεων. Μία εξέλιξη που, αν όντως συμβεί, θα επηρεάσει σημαντικά την απόφαση των κινεζικών κρατικών αρχών.
