O Πλούτωνας ανακαλύφθηκε το 1930 και για ογδόντα χρόνια παρέμενε ένας σκοτεινός απόλυτα ψυχρός κόσμος για τον οποίο γνωρίζαμε ελάχιστα πράγματα. Το 2015 έφθασε στον Πλούτωνα το σκάφος της αποστολής New Horizons και αποκάλυψε ένα απρόσμενα ενδιαφέροντα και ενεργό γεωλογικά κόσμο του ηλιακού μας συστήματος.
Έχουν αποκαλυφθεί πολλά εντυπωσιακά φαινόμενα που συμβαίνουν στην ατμόσφαιρα, την επιφάνεια αλλά και το υπέδαφος του Πλούτωνα που πριν από μερικά χρόνια υποβιβάστηκε από την Διεθνή Αστρονομική Ένωση από την κατηγορία των πλανητών σε αυτή των πλανητών-νάνων προκαλώντας μεγάλες αντιδράσεις εντός και εκτός επιστημονικής κοινότητας.
Το πιο ξεχωριστό γεωλογικό χαρακτηριστικό του Πλούτωνα είναι η Περιοχή Τόμπω (Tombaugh Regio), μια ανοιχτόχρωμη περιοχή έκτασης περίπου 1.590 χλμ. η οποία φέρει το χαρακτηριστικό σχήμα καρδιάς, από το οποίο πήρε το παρατσούκλι Καρδιά του Πλούτωνα. Η περιοχή ήταν ορατή ως μία ανοιχτόχρωμη περιοχή από πριν την αποστολή New Horizons αλλά το σχήμα της δεν μπορούσε να γίνει διακριτό. Η επίσημη ονομασία Περιοχή Τόμπω δόθηκε προς τιμήν του αστρονόμου Κλάιντ Τόμπω, ο οποίος ανακάλυψε τον Πλούτωνα.
Οι συγκρούσεις
Διαπιστώθηκε ότι η Καρδιά του Πλούτωνα της καρδιάς αποτελείται από υψίπεδα και πλούσιους σε άζωτο παγετώνες. Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Nature Astronomy» διεθνής ερευνητική ομάδα υποστηρίζει ότι ανακάλυψε το πώς δημιουργήθηκε αυτή η γεωλογική καρδιά του παγωμένου πλανήτη. Σύμφωνα με τους ερευνητές η περιοχή σχηματίστηκε από την αργή μετακίνηση ενός κολοσσιαίου πετρώματος διαμέτρου περίπου 700 χλμ. και των συγκρούσεων που αυτή η κίνηση προκαλούσε.
Η ομάδα χρησιμοποίησε μια μέθοδο προσομοίωσης που ονομάζεται υδροδυναμική εξομαλυνόμενων σωματιδίων για να δοκιμάσει μεγέθη δομών σύγκρουσης και διάφορες γωνίες σύγκρουσης για να μάθει τις πιθανές δυναμικές που θα αναπτύσσονταν και θα οδηγούσαν στο σχηματισμό του Sputnik Planitia, του δυτικού τμήματος της Καρδιάς του Πλούτωνα. Αυτή η περιοχή περίπου δύο χιλιάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων βρίσκεται περίπου 4 χιλιόμετρα χαμηλότερα από το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται.
Η ομάδα διαπίστωσε ότι ο σχηματισμός πιθανότατα προήλθε από μια λοξή σύγκρουση, που οδήγησε στο επίμηκες σχήμα του. Αυτό πιθανότατα συνέβη νωρίς στην ιστορία του Πλούτωνα.
Λόγω του παγωμένου πυρήνα του Πλούτωνα, η πρόσκρουση δεν προκάλεσε το λιώσιμο την ακολουθούμενη ρευστοποίηση τμημάτων του πλανήτη, όπως θα μπορούσε να συμβεί σε μια πρόσκρουση σε θερμότερους πλανήτες επιτρέποντας στο σώμα της πρόσκρουσης να βυθιστεί στον πυρήνα του πλανήτη. Αντίθετα οι συγκρούσεις αυτές πιθανότατα ισοπέδωσαν και έκαναν επίπεδη την επιφάνεια του Πλούτωνα. Ακόμη και τώρα αυτό το πέτρωμα που προκάλεσε τις συγκρούσεις μπορεί να στέκεται ακριβώς κάτω από τον λείο πάγο αζώτου που καλύπτει το Sputnik Planitia.
O ωκεανός
Παράλληλα η θεωρία αυτή αν αποδειχθεί ορθή υποδηλώνει ότι δεν υπάρχει κάποιος υπόγειος ωκεανός στον Πλούτωνα όπως έχει υποδειχθεί από προηγούμενες μελέτες. Επειδή η Καρδιά του Πλούτωνα έχει μικρότερη μάζα από την υπόλοιπη επιφάνεια του νάνου πλανήτη, θα έπρεπε να είχε μεταναστεύσει σταδιακά προς τον πόλο καθώς ο Πλούτωνας περιστρεφόταν κατά τη διάρκεια αιώνων. Αλλά ο σχηματισμός βρίσκεται κοντά στον ισημερινό του πλανήτη, μια περίεργη θέση που οι ερευνητές είχαν προηγουμένως θεωρήσει ότι μπορεί να οφείλεται στη δυναμική ενός τεράστιου όγκου υγρού νερού κάτω από την επιφάνεια.
Η νέα έρευνα δείχνει ότι ένας υγρός ωκεανός δεν είναι απαραίτητος για να εξηγήσει την τοποθέτηση της καρδιάς του Πλούτωνα. Στις προσομοιώσεις μας, όλος ο αρχέγονος μανδύας του Πλούτωνα ανασκάπτεται από την πρόσκρουση και καθώς το υλικό του πυρήνα του πετρώματος που προκάλεσε τις συγκρούσεις εκτοξεύεται στον πυρήνα του Πλούτωνα, δημιουργεί ένα τοπικό περίσσευμα μάζας που μπορεί να εξηγήσει τη μετανάστευση προς τον ισημερινό χωρίς υπόγειο ωκεανό ή στην καλύτερη περίπτωση ενός πολύ λεπτού υδάτινου στρώματος. Κάπου κάτω από το Sputnik Planitia βρίσκεται ο πυρήνας ενός άλλου τεράστιου σώματος που ο Πλούτωνας δεν κατάφερε να απορροφήσει και να ‘χωνέψει’» εξηγούν οι ερευνητές.
Naftemporiki.gr
