Skip to main content

Αινιγματική εκπομπή ραδιοσημάτων ιχνηλατήθηκε σε «νεκρό» άστρο

Πρόοδος σημειώνεται ως προς την επεξήγηση/ ερμηνεία κάποιων εκ των αινιγματικότερων σημάτων που μας έρχονται από το σύμπαν: Επιστήμονες ήταν σε θέση να ιχνηλατήσουν μια πολύ σύντομη και πολύ έντονη εκπομπή ραδιοσημάτων σε ένα είδος εξαιρετικά μαγνητισμένου νεκρού άστρο- γνωστού και ως μάγναστρου (magnetar).

Όπως σημειώνει το BBC, είναι η πρώτη φορά που ένα FRB (fast radio burst- γρήγορη έκλαμψη ραδιοκυμάτων) ιχνηλατείται σε συγκεκριμένη πηγή. Τα FRB είχαν εντοπιστεί για πρώτη φορά το 2007, και έκτοτε αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα της αστρονομίας.

Η νέα ανακάλυψη, που δημοσιεύτηκε στο Nature, έγινε από δύο ανεξάρτητες συστοιχίες ραδιοτηλεσκοπίων στη βόρεια Αμερική. Το μάγναστρο- πηγή είναι ένα αντικείμενο που είναι ήδη γνωστό- το SGR 1935+2154. Βρίσκεται σε απόσταση περίπου 30.000 ετών φωτός, κάτι που παρουσιάζει ενδιαφέρον επειδή όλοι οι προηγούμενοι εντοπισμοί FRB είχαν να κάνουν με πηγές εκτός του γαλαξία μας.

Το εν λόγω συμβάν έλαβε χώρα στις 28 Απριλίου φέτος. Κράτησε περίπου ένα μιλισεκόντ, μα ήταν εξαιρετικά ισχυρό. «Ήμασταν σε θέση να διαπιστώσουμε πως η ενέργεια που εκλύθηκε είναι συγκρίσιμη με τις ενέργειες από εξω-γαλακτικά FRB, και σε περίπου ένα μιλισεκόντ το μάγναστρο αυτό εξέπεμψε τόση ενέργεια σε ραδιοκύματα όση εκλύει ο ήλιος μας σε 30 δευτερόλεπτα» είπε ο Κρίστοφερ Μπότσενεκ, που ηγήθηκε του σχεδιασμού και της κατασκευής του δικτύου Stare2 , που βρίσκεται σε Καλιφόρνια και Γιούτα.

Από το 2007 ακόμα τα μάγναστρα αποτελούσαν βασικό υποψήφιο για την προέλευση των FRB. Πρόκειται για ένα είδος αστέρων νετρονίων- περίεργων αντικειμένων όπου η ύλη έχει συμπιεστεί σε ασύλληπτο βαθμό. Πρόκειται για μία κατάσταση στην οποία εισέρχονται κάποια «κανονικά» άστρα όταν ξεμένουν από «καύσιμο» και «πεθαίνουν». Τα μάγναστρα έχουν πολύ ισχυρά μαγνητικά πεδία, τρισεκατομμύρια ισχυρότερα από της Γης. Θεωρητικά μπορούν να εκλύουν τεράστιες ποσότητες ενέργειας που προκαλεί σοκ στο περιβάλλον τους, με αποτέλεσμα μεγάλες εκπομπές ραδιοσημάτων. Ωστόσο υπάρχουν και άλλα μοντέλα που έχουν προταθεί.

«Δεδομένης της απόστασης της πηγής, πρόκειται για την πιο “φωτεινή” έκλυση ραδιοσημάτων που έχει εντοπιστεί ποτέ στον γαλαξία μας» είπε ο Ντανιέλε Μιτσίλι, της ομάδας του τηλεσκοπίου Chime στη Βρετανική Κολούμπια. «Η “φωτεινότητα” είναι χαμηλότερη από αυτήν των FRB που προέρχονται από το εξωτερικό του γαλαξία μας, μα επιδεικνύει πως τα μάγναστρα μπορούν να απελευθερώνουν μια τεράστια ποσότητα ενέργειας ραδιοκυμάτων με ιδιότητες σαν αυτές των FRB, δείχνοντας πως τουλάχιστον κάποια FRB προέρχονται πιθανότατα από μάγναστρα» πρόσθεσε.