Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες απέτυχαν χθες, για δεύτερη φορά τις τελευταίες 10 μέρες, να συμφωνήσουν στα πρόσωπα που θα αναλάβουν τις κορυφαίες ευρωπαϊκές θέσεις για την πενταετία, ενώ υπό την ασφυκτική πίεση του χρόνου θα καταβάλουν σήμερα στις Βρυξέλλες μια τρίτη προσπάθεια να καταλήξουν στα ονόματα πριν από την αυριανή συνεδρίαση της νέας Ευρωβουλής.
Η αρνητική αυτή εξέλιξη εκτός από την επιβεβαίωση του κακού κλίματος που επικρατεί στην Ε.Ε. τους τελευταίους μήνες δείχνει και ένα άλλο πρόβλημα, το οποίο απειλεί άμεσα την Ευρώπη. Πρόκειται για την αδυναμία πλέον της λήψης των αποφάσεων, πρόβλημα στο οποίο στάθηκε ιδιαίτερα χθες ο Εμανουέλ Μακρόν.
Προβληματισμός
Ο Γάλλος πρόεδρος εξέφρασε τον έντονο προβληματισμό του για το μέλλον της Ε.Ε., αποδίδοντας αυτήν την αστοχία στον μεγάλο αριθμό των κρατών-μελών. Όπως είπε, εάν δεν γίνει μια βαθιά μεταρρύθμιση στη λειτουργία των θεσμών, ο ίδιος δεν πρόκειται να συναινέσει σε καμία νέα διεύρυνση της Ε.Ε.
Η αποτυχία δείχνει επίσης και τους κακούς χειρισμούς που έγιναν από Ευρωπαίους αξιωματούχους, αλλά και ηγέτες, συμπεριλαμβανομένης και της καγκελαρίου Μέρκελ, η οποία έχει χάσει πλέον την επιρροή που είχε στους ομολόγους της. Μάλιστα, ο κ. Μακρόν «κάρφωσε» με έμμεσο τρόπο και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, ζητώντας στο μέλλον να προετοιμάζονται καλύτερα οι συναντήσεις των Ευρωπαίων ηγετών.
Διχασμός
Πριν ακόμη ξεκινήσουν οι εργασίες της συνόδου, την Κυριακή το μεσημέρι, φάνηκε η απειλή του αδιεξόδου. Οι χώρες-μέλη είχαν χωριστεί σε δύο μεγάλες ομάδες, όπου η μια υποστήριζε την ανάληψη της προεδρίας της Κομισιόν από τον Γερμανό υποψήφιο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) Μάνφρεντ Βέμπερ και η άλλη υπέρ του Ολλανδού υποψήφιου των σοσιαλιστών και νυν αντιπροέδρου της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς. Οι συνεχείς διαβουλεύσεις στη διάρκεια της νύχτας δεν στάθηκαν αρκετές στο να ξεπεραστούν οι διαφωνίες, δεδομένου ότι δεν υπήρξε πλειοψηφία για τον έναν ή τον άλλο υποψήφιο.
Χθες το πρωί αρχικά δημιουργήθηκαν κάποιες προσδοκίες για επίτευξη συμφωνίας, γιατί φάνηκε πως σχηματίστηκε μια πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπέρ του σοσιαλιστή Φρανς Τίμερμανς, ωστόσο οι συζητήσεις δυσκόλεψαν ξανά όταν η συζήτηση επεκτάθηκε και στα πρόσωπα που θα αναλάβουν τις υπόλοιπες θέσεις, δηλαδή προέδρου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζες και έμμεσα προέδρου της Ευρωβουλής.
Ο κ. Τουσκ διαπίστωσε λίγο πριν από το μεσημέρι ότι δεν ήταν εφικτή η συμφωνία και αποφάσισε να «απελευθερώσει» τους Ευρωπαίους ηγέτες μέχρι σήμερα στις 11 το πρωί.
Προβάδισμα Τίμερμανς
Σήμερα οι συζητήσεις προφανώς θα ξεκινήσουν εκεί που σταμάτησαν χθες, δηλαδή σε ένα προβάδισμα του κ. Τίμερμανς στη μάχη της διαδοχής του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ την 1η Νοεμβρίου. Εάν το σενάριο αυτό επιβεβαιωθεί, τότε μπορεί να ξεκαθαρίσει το τοπίο και για τις υπόλοιπες θέσεις.
Ειδικότερα, φαίνεται ότι στον κ. Βέμπερ θα επιχειρηθεί να «χρυσωθεί το χάπι» με την προεδρία της Ευρωβουλής. Οι ευρωβουλευτές θα ψηφίσουν αύριο το μεσημέρι και για τον λόγο αυτό είναι απαραίτητη η συμφωνία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Λογικά τον κ. Βέμπερ θα υποστηρίξουν οι τρεις μεγαλύτερες ομάδες της Ευρωβουλής, το ΕΛΚ, οι Σοσιαλιστές και οι Φιλελεύθεροι, ενώ έπειτα από 2,5 χρόνια θα τον διαδεχθεί ο υποψήφιος των Φιλελευθέρων και επί σειρά ετών πρωθυπουργός του Βελγίου Γκι Φέρχοφσταντ.
Για τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που θα διαδεχθεί τον Ντόναλντ Τουσκ την 1η Δεκεμβρίου, προορίζεται ο Φιλελεύθερος υπηρεσιακός πρωθυπουργός του Βελγίου Σαρλ Μισέλ.
Για τη θέση της ύπατης εκπροσώπου για την εξωτερική πολιτική, που θα διαδεχθεί τη Φεντερίκα Μογκερίνι την 1η Νοεμβρίου, προορίζεται η Βουλγάρα πρώην επίτροπος της Κομισιόν και νυν επικεφαλής της Παγκόσμιας Τράπεζας Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα ή η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, οι οποίες προέρχονται από το ΕΛΚ.
Ο διάδοχος του Ντράγκι
Τέλος, για τη διαδοχή του Μάριο Ντράγκι στην προεδρία της ΕΚΤ από την 1η Δεκεμβρίου η απόφαση μπορεί να μην ανακοινωθεί σήμερα, γιατί αφορά μόνο τους ηγέτες της Ευρωζώνης, και προβάδισμα έχουν δύο Γαλλίδες, η Λοράνς Μπουν και η γνωστή μας επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ.
Πάντως, απαιτούνται πολύ λεπτοί χειρισμοί στην επιλογή των προσώπων, ώστε να υπάρχει η απαραίτητη ισορροπία που θα επιτρέψει στην Ευρωβουλή να την επικυρώσει. Χωρίς το πράσινο φως των ευρωβουλευτών δεν μπορεί να αναλάβει τα καθήκοντά του κανένας Ευρωπαίος αξιωματούχους.
Ο νέος πρόεδρος της Ευρωβουλής αμέσως μετά την έγκρισή του στα μέσα του μήνα θα ξεκινήσει της συναντήσεις με τις κυβερνήσεις και τους υποψήφιους επίτροπους, τους οποίους αφού επιλέξει μέσα από έναν κατάλογο θα προχωρήσει μέσα στον Αύγουστο στη διανομή των χαρτοφυλακίων.
Η Ελλάδα διά Ισπανού εκπροσώπου
Στη σημερινή συνεδρίαση η χώρα μας δεν θα έχει εκπροσώπηση, γιατί ο πρωθυπουργός αναχώρησε χθες για Ελλάδα, προφανώς λόγω προεκλογικών υποχρεώσεων, ενώ δεν θα επιστρέψει σήμερα στις Βρυξέλλες. Μάλιστα, όπως ανακοινώθηκε χθες τον κ. Τσίπρα και κατ’ επέκταση την Ελλάδα θα εκπροσωπήσει εάν χρειαστεί σε ενδεχόμενη ψηφοφορία ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ. Και οι δύο υποστηρίζουν την υποψηφιότητα του Φρανς Τίμερμανς για την προεδρία της Κομισιόν.
«Στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., καταγράφηκε μια συντριπτική πλειοψηφία εναντίον της υποψηφιότητας του Μάνφρεντ Βέμπερ. Πρόκειται για μια υποψηφιότητα που δεν ενώνει, αλλά διαιρεί την Ευρώπη και η οποία τελικά απορρίφθηκε». Αυτό υπογραμμίζει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Καταγράφηκε επίσης μια ισχυρή πλειοψηφία υπέρ της υποψηφιότητας του Φρανς Τίμερμανς, την οποία στηρίζουμε όλες οι προοδευτικές δυνάμεις της Ευρώπης», αναφέρει και συνεχίζει: «Οι διαβουλεύσεις θα συνεχιστούν, μέχρι να εξαντληθούν οι δυνατότητες απόλυτης συναίνεσης. Η Ελλάδα για άλλη μια φορά συντάχθηκε με τις δυνάμεις που επιθυμούν μια ανοικτή, προοδευτική και κοινωνική Ευρώπη. Στην αυριανή (σ.σ.: σημερινή) συνάντηση των ηγετών, δεν θα παραβρεθώ λόγω των ανελαστικών υποχρεώσεων της προεκλογικής εκστρατείας. Θα με εκπροσωπήσει ο Ισπανός Πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ».