Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνα Κοκκαλιάρη
[email protected]
Σε ένα διπλωματικό σπριντ 30 ημερών θα φανεί η εξέλιξη των ελληνοτουρκικών σχέσεων, ωστόσο η Άγκυρα διατηρεί ψηλά τους τόνους με ένα μπαράζ δηλώσεων. Την ίδια στιγμή η Αθήνα επενδύει στη διπλωματία και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας συνεχίζει τον κύκλο επαφών, μεταβαίνοντας σήμερα στη Ρωσία.
Ο χρόνος μετρά αντίστροφα για δύο κομβικής σημασίας «ραντεβού» τον Ιούνιο. Στις 14 του επόμενου μήνα θα πραγματοποιηθεί η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ, όπου θα δώσει το παρών και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Στο περιθώριο της Συνόδου θεωρείται πιθανό να υπάρξει μια συνάντηση ανάμεσα στον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν (σημειώνεται πως αναμένεται επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μελβούτ Τσαβούσογλου στην Αθήνα).
Παράλληλα σε έναν μήνα -στις 24 Ιουνίου- θα γίνει η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε., όπου θα επαναξιολογηθεί η πορεία των ευρωτουρκικών σχέσεων. Από την πλευρά του, πάντως, ο κ. Ερντογάν συνεχίζει την προκλητική ρητορική, κοιτώντας περισσότερο προς τον αραβικό κόσμο και λιγότερο προς τη βελτίωση των σχέσεων με ΗΠΑ και Ε.Ε. Στον… χορό των εμπρηστικών δηλώσεων ήρθε να προστεθεί η αναφορά του Τούρκου προέδρου πως αν πρόκειται να υπάρξει μια νέα διαδικασία διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό δεν θα πρέπει να είναι πλέον μεταξύ δύο κοινοτήτων, αλλά μεταξύ «δύο κρατών». Άμεση ήταν η απάντηση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη, που χαρακτήρισε αδιανόητο να αναμένει η Τουρκία ότι μπορεί να επιτύχει λύση πέραν, μακριά και έξω από τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών ή τους όρους εντολής του γ.γ. του ΟΗΕ.
Στο μεταξύ, ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ επιτέθηκε για ακόμα μία φορά κατά της Ελλάδας με τους γνωστούς ισχυρισμούς ότι με τις ενέργειες και τη ρητορική της η χώρα μας σαμποτάρει την προσπάθεια συνεννόησης με την Τουρκία. Ανάμεσα, μάλιστα, στις αναφορές που έκανε, έφτασε στο σημείο να ασκήσει κριτική για «επεκτατισμό».
Την ίδια στιγμή από τα Χανιά, όπου παρέστη στις εκδηλώσεις για τη συμπλήρωση 80 ετών από τη Μάχη της Κρήτης, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος τόνισε πως «οι Ένοπλες Δυνάμεις είναι απολύτως ικανές να αρθούν στο ύψος της περίστασης και να διασφαλίσουν στο ακέραιο και στο απόλυτο τα εθνικά μας δίκαια και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα».
Το επόμενο διάστημα αναμένεται να ενταθούν οι διπλωματικές πρωτοβουλίες, με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια να δίνει μια «εικόνα» στην Ειδική Έκδοση για το 2021 του Επενδυτικού Οδηγού για την Ελλάδα. Το μήνυμα που εξέπεμψε είναι πως η Ελλάδα φιλοδοξεί να λειτουργήσει σαν γέφυρα συνεργασίας, αφενός μεταξύ των Βαλκανίων και της υπόλοιπης Ευρώπης, αφετέρου μεταξύ της Μέσης Ανατολής και του Κόλπου. Στόχος της ελληνικής πλευράς είναι να προωθηθεί η συνεργασία σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, όπως η οικονομία, η ενέργεια, ο τουρισμός, ο πολιτισμός, ακόμη και η πολιτική προστασία σε μια γεωγραφική περιοχή που εκτείνεται από την Ευρώπη έως τον Κόλπο.
Με τον κ. Δένδια να σημειώνει πως η Ελλάδα δεν χτίζει συμμαχίες ενάντια σε κανέναν και δεν αποκλείει κανέναν υπό την προϋπόθεση του σεβασμού του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της θάλασσας. «Η στρατηγική μας δεν είναι απάντηση στην κλιμάκωση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, που προκαλείται από τις νεο-οθωμανικές φιλοδοξίες της Τουρκίας και τις προσπάθειές της να οικοδομήσει μια σφαίρα επιρροής στην περιοχή, που προσπαθούν να προσομοιώσουν, αν και ανεπιτυχώς, την πολιτική εξουσίας του 19ου αιώνα» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών θα μεταβεί στο Σότσι, όπου θα έχει συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ, με τις συνομιλίες να επικεντρώνονται σε θέματα διμερούς και πολυμερούς συνεργασίας, καθώς και στις περιφερειακές εξελίξεις. Στη συνέχεια θα μεταβεί σε Ανάπα και Γκελεντζίκ -πόλεις στα παράλια του βορείου Ευξείνου Πόντου με μακραίωνη ελληνική παρουσία- όπου θα έχει σειρά συναντήσεων.
Είναι εμφανές πως η Αθήνα δίνει έμφαση στην οικοδόμηση διμερών δεσμών τόσο με τους εταίρους της στην Ε.Ε. και στη ΝΑ Ευρώπη όσο επίσης στη Μέση Ανατολή και στον Κόλπο. Βαρύτητα δίνεται στην ενίσχυση των υφιστάμενων ισχυρών δεσμών με παραδοσιακούς συμμάχους (όπως οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο), αλλά και στην προσέγγιση χωρών που έχουν αυξημένο αποτύπωμα σε παγκόσμιες υποθέσεις (Κίνα, Ινδία, Ρωσία, Ιαπωνία, Καναδάς και Αυστραλία). Επίσης στόχος είναι να οικοδομηθούν σχέσεις με άλλα μέρη του κόσμου που δεν θεωρούνταν παραδοσιακά ως προτεραιότητα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, όπως για παράδειγμα τα γαλλόφωνα μέρη της Αφρικής.
Αναφορικά με τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, ο κ. Δένδιας αναφέρθηκε στην αναθεωρημένη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας η οποία ιδανικά θα έχει υπογραφεί μέχρι το τέλος του καλοκαιριού. Επίσης αναφέρθηκε στη στρατηγική εταιρική σχέση σε πολλούς άλλους τομείς, συμπεριλαμβανομένου του εμπορίου, της οικονομίας, της μετανάστευσης και της ασφάλειας.
