Με μεγάλες συγκεντρώσεις στην Κωνσταντινούπολη έκλεισαν τις προεκλογικές εκστρατείες τους για τις κρίσιμες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές της Κυριακής ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που διεκδικεί μια νέα θητεία με ενισχυμένες εξουσίες, κι ο κυριότερος αντίπαλός του, ο Μουχαρέμ Ιντζέ, που ενσαρκώνει τις ελπίδες της αντιπολίτευσης.
Ανησυχώντας για το γεγονός ότι η Κωνσταντινούπολη είχε ψηφίσει «όχι» στο δημοψήφισμα για την ενίσχυση των προεδρικών εξουσιών, ο Ερντογάν πολλαπλασίασε τις τελευταίες ημέρες τις εμφανίσεις του στην πόλη, μόνο σήμερα εκφώνησε τουλάχιστον πέντε ομιλίες σε διαφορετικές συνοικίες.
Αντιθέτως, ο Ιντζέ, ο υποψήφιος του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (CHP), επέλεξε να κάνει μόνο μία μεγάλη συγκέντρωση, στην οποία προσέλκυσε εκατοντάδες χιλιάδες κόσμου. Εξίσου μεγάλες ήταν και οι δύο προηγούμενες προεκλογικές συγκεντρώσεις του, σε Σμύρνη και Άγκυρα, Πέμπτη και Παρασκευή. Ο ίδιος υποστήριξε ότι σήμερα κατέβασε στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης «πέντε εκατομμύρια» ανθρώπους, αριθμός που είναι αδύνατον να επιβεβαιωθεί. Σύμφωνα με την αστυνομία, στη συγκέντρωση αυτή στη συνοικία Μαλτεπέ μετείχαν περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι.
Ο 54χρονος πρώην καθηγητής φυσικής παρουσίασε μια ζοφερή εικόνα της Τουρκίας, σε περίπτωση νίκης του Ερντογάν, αναφερόμενος στο αδύναμο νόμισμα, τις αυξημένες τιμές των προϊόντων και το άλυτο ακόμη πρόβλημα των περίπου 3,5 εκατομμυρίων σύρων προσφύγων.
«Αλλά αν νικήσει ο Ιντζέ, θα έχουν κερδίσει 80 εκατομμύρια άνθρωποι, θα κερδίσει η Τουρκία» είπε, μιλώντας για τον εαυτό του σε τρίτο πρόσωπο.
Κάλεσε επίσης τους υποστηρικτές του να κινητοποιηθούν για τις επόμενες 36 ώρες, ώστε να διασφαλιστεί ότι η ψηφοφορία και η καταμέτρηση των ψήφων θα διεξαχθούν χωρίς προβλήματα.
Στην απέναντι πλευρά του Βοσπόρου, ο Ερντογάν απέρριψε τους φόβους περί νοθείας, διαβεβαιώνοντας ότι οι εκλογές θα είναι δίκαιες. «Έχουμε λάβει όλες τις αναγκαίες προφυλάξεις» τόνισε.
«Αύριο θα έχουμε μια Τουρκία εντελώς διαφορετική. Αύριο οι διακρίσεις θα τελειώσουν» δεσμεύτηκε ο Ιντζέ, υποσχόμενος, μεταξύ άλλων, να ξαναρχίσει τη διαδικασία για την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και να καταργήσει το Passolig, μια ταυτότητα που είναι αναγκαία για να μπορεί κανείς να παρακολουθεί ποδοσφαιρικούς αγώνες κι έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων μεταξύ των φιλάθλων.
«Είμαστε υπέρ των δικαιωμάτων, του νόμου και της δικαιοσύνης. Τον στηρίζω (τον Ιντζέ), επειδή είναι ανεπιτήδευτος, έντιμος και φιλεύσπλαχνος» είπε μια οπαδός του στο Γαλλικό Πρακτορείο.
«Η χώρα μας χρειάζεται νέο αίμα, όπως τον Μουχαρέμ Ιντζέ, για αυτό βρίσκομαι εδώ» είπε από την πλευρά της η 54χρονη Νουράι Ουγκουρλού που κατέβηκε για πρώτη φορά σε προεκλογική συγκέντρωση, γιατί ανησυχεί για την αύξηση του κόστους ζωής. «Η τιμή της πατάτας και των κρεμμυδιών εκτοξεύτηκε. Πώς θα ζήσουμε σε μια τέτοια χώρα;» διερωτήθηκε.
Παρά το «ρεύμα» που φαίνεται ότι έχει τις τελευταίες ημέρες ο αντίπαλός του, ο 64χρονος Ερντογάν διαβεβαίωσε τους υποστηρικτές του ότι «Θεού θέλοντος, αύριο το βράδυ θα γιορτάζουν όλοι μαζί». Απαντώντας στον Ιντζέ, που εξέφρασε φόβους για νοθεία, επέμεινε ότι η Τουρκία είναι «κράτος δικαίου». Αναφέρθηκε επίσης στην έλλειψη κυβερνητικής εμπειρίας του Ιντζέ, ο οποίος πάντως είναι βουλευτής τα τελευταία 16 χρόνια.
«Το να είσαι καθηγητής φυσικής είναι ένα πράγμα, να διαχειρίζεσαι μια χώρα είναι άλλο. Το να είσαι πρόεδρος απαιτεί εμπειρία, απαιτεί γνώση της διεθνούς κοινότητας» επισήμανε.
Ορισμένα τηλεοπτικά κανάλια μετέδιδαν ταυτόχρονα τις σημερινές προεκλογικές συγκεντρώσεις, έχοντας χωρίσει στα δύο την οθόνη τους. Η δημόσια τηλεόραση TRT, πάντως, δε μετέδωσε ούτε δευτερόλεπτο από την ομιλία του Ιντζέ.
Εκτός του Ερντογάν και του Ιντζέ, άλλοι τέσσερις υποψήφιοι διεκδικούν την προεδρία στις αυριανές εκλογές, μεταξύ των οποίων η επικεφαλής του νέου κόμματος της εθνικιστικής δεξιά Iyi («Καλό») Μεράλ Ακσενέρ και ο φυλακισμένος Κούρδος Σελαχατίν Ντεμιρτάς, πρώην ηγέτης του φιλοκουρδικού κόμματος HDP.
Μολονότι ο Ερντογάν εμφανίζεται ως απόλυτο φαβορί, πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι ενδεχομένως δε θα μπορέσει να συγκεντρώσει ποσοστό μεγαλύτερο του 50% ώστε να εκλεγεί από τον πρώτο γύρο, ενώ και το κόμμα του, το AKP, μπορεί να χάσει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο.
Με βάση το νέο προεδρικό σύστημα, ο νικητής των αυριανών εκλογών θα αποκτήσει διευρυμένες εξουσίες. «Θεού θέλοντος, η Τουρκία θα αρχίσει να πετάει μ’ αυτό το σύστημα… Μ’ αυτό το σύστημα θα πετύχουμε πράγματα που οι άλλοι ούτε καν φαντάζονται» είπε ο Ερντογάν στην πρώτη από τις πέντε σημερινές ομιλίες του, στη συνοικία Εσενιούρτ της Κωνσταντινούπολης.
Οι υποστηρικτές του εκφράζουν τη βεβαιότητα ότι μόνο ο Ερντογάν μπορεί να εγγυηθεί την οικονομική και πολιτική σταθερότητα της χώρας σ’ αυτή τη δύσκολη περίοδο. «Η σταθερότητα είναι σημαντικότερη από οτιδήποτε άλλο. Πιστεύω ότι, αφού περάσουμε στο νέο σύστημα ορισμένες αποφάσεις, θα λαμβάνονται πολύ πιο γρήγορα. Η οικονομία θα ισχυροποιηθεί» δήλωσε ο Μεχμέτ Εντζίν, ένας 52χρονος έμπορος επίπλων που παρακολούθησε την πρώτη συγκέντρωση.
Πάνω από 60 εκατ. οι ψηφοφόροι
Δικαίωμα ψήφου στην ψηφοφορία της Κυριακής έχουν 59.391.328 ψηφοφόροι. Σ’ αυτούς θα πρέπει να προστεθούν άλλοι 3.049.065 εκλογείς του εξωτερικού, από τους οποίους έχουν ήδη ψηφίσει 1.486.408, σε κάλπες που στήθηκαν σε 123 αντιπροσωπείες της Τουρκίας, σε 60 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Οι κάλπες αυτές έκλεισαν κι έχουν μεταφερθεί σφραγισμένες στην Άγκυρα, όπου θα παραμείνουν έως ότου ξεκινήσει η καταμέτρηση.
Οι κάλπες ανοίγουν στις 8 το πρωί και θα κλείσουν στις πέντε το απόγευμα, για πρώτη φορά την ίδια ώρα σε όλη τη χώρα, όπως αποφάσισε το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο.
Από το απόγευμα του Σαββάτου ισχύουν οι απαγορεύσεις προπαγάνδας, που επιβάλλει το ανώτατο εκλογικό Συμβούλιο. Η δημοσίευση δημοσκοπήσεων είναι ήδη απαγορευμένη το τελευταίο δεκαήμερο πριν από την εκλογική διαδικασία.
