Από την αρχή του χρόνου χιλιάδες άνθρωποι επιχείρησαν να φτάσουν στην Ιταλία από τη Λιβύη. Η Frontex κατηγορεί τις οργανώσεις που τους διασώζουν ότι στηρίζουν διακινητές. «Κυνισμός», αντιτείνουν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα.
Η κατηγορία δεν είναι και τόσο καινούργια. Ωστόσο, ποτέ δεν είχε διατυπωθεί τόσο αιχμηρά και ξεκάθαρα όσο την εξέφρασε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής υπηρεσίας φύλαξης των συνόρων Frontex, Φαμπρίς Λεζερί. Τόνισε στην εφημερίδα Welt ότι «πρέπει να αποτρέψουμε το ενδεχόμενο παροχής στήριξης στα εγκληματικά δίκτυα και στους διακινητές στη Λιβύη εξαιτίας του γεγονότος ότι διασώζονται μετανάστες από ευρωπαϊκά πλοία ολοένα πιο κοντά στις λιβυκές ακτές».
Η κατηγορία αυτή στρέφεται σαφώς κατά των ανθρωπιστικών οργανώσεων που συμβάλλουν στη διάσωση ανθρώπων στη θάλασσα και προκαλεί τη σφοδρή αντίδραση του γενικού διευθυντή των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Γερμανία Φλόριαν Βέστφαλ, ο οποίος αντιτείνει ότι το εγκληματικό δίκτυο των διακινητών λειτουργεί εξαιτίας της αποτυχίας της Ε.Ε. να δημιουργήσει νόμιμες οδούς μετανάστευσης προς την Ευρώπη.
Όπως επισήμανε, «αυτό σημαίνει ότι το επιχειρησιακό μοντέλο των διακινητών λειτουργεί μόνο επειδή οι άνθρωποι δεν έχουν άλλη εναλλακτική από το να ξοδεύουν συχνά όλες τους τις οικονομίες για να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή τους πάνω σε μια τρύπια βάρκα στη Μεσόγειο. Το να προσπαθεί κάποιος να κατηγορήσει τις οργανώσεις που σώζουν τους ανθρώπους που χρειάζονται βοήθεια στη θάλασσα -κάτι που είναι καθήκον τους άλλωστε- είναι το πραγματικό πρόβλημα και αρκετά κυνικό πρέπει να πω».
Πολλές καταγγελίες για βασανιστήρια και φυλακίσεις
Είναι βέβαιο ότι οι διακινητές επιβιβάζουν το τελευταίο διάστημα πρόσφυγες ολοένα συχνότερα σε άκρως ακατάλληλες φουσκωτές βάρκες, ποντάροντας προφανώς ότι ευρωπαϊκά πλοία θα σπεύσουν να τους διασώσουν μετά τον απόπλου τους από τη Λιβύη. Ο επικεφαλής της Frontex εκτιμά ότι το τελευταίο διάστημα το 40% των σωστικών επιχειρήσεων στα ανοιχτά της Λιβύης διενεργούνται από ανθρωπιστικές οργανώσεις.
Ο πρόεδρος των Γερμανών Γιατρών Χωρίς Σύνορα δεν συμμερίζεται αυτή την άποψη και υπογραμμίζει ότι δεν θα έπαιρναν τόσοι άνθρωποι αυτό το ρίσκο απλά επειδή υποθέτουν ότι θα τους διασώσουν στη θάλασσα. Όπως λέει, οι περισσότεροι φεύγουν από τη Λιβύη κατά κύριο λόγο εξαιτίας της κακοποίησης και των βασανιστηρίων, με τα οποία βρίσκονται αντιμέτωποι.
Όπως επισημαίνει ο Φλόριαν Βέστφαλ, «δημοσιεύσαμε μόλις πρόσφατα μια έκθεση με μαρτυρίες ανθρώπων από την Ερυθραία, οι οποίοι καταγγέλλουν επανειλημμένα βασανιστήρια και φυλακίσεις. Και οι 60 γυναίκες από την Ερυθραία που μας μίλησαν είχαν πέσει θύματα σεξουαλικής βίας στον δρόμο της φυγής τους και στη Λιβύη ή γνώριζαν περιπτώσεις γυναικών που είχαν υποστεί βιασμό ή κάτι παρόμοιο».
