Για «αδιέξοδα που δημιουργεί η πρόχειρη και στείρα επικοινωνιακή» εξαγγελία Μητσοτάκη για την απολιγνιτοποίηση της χώρας έως το 2028, απουσία σχεδίου για τις λιγνιτικές περιοχές της Ελλάδας, καθώς και για σχέδιο ιδιωτικοποίησης των ενεργειακών υποδομών της χώρας «που υποκρύπτει η κυβέρνηση της ΝΔ», κάνουν λόγο 61 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, με επίκαιρη επερώτηση που κατέθεσαν στη Βουλή, με επικεφαλής τον τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτη Φάμελλο.
Επισημαίνουν τα κεντρικά προβλήματα που δημιουργεί η εν λόγω εξαγγελία χωρίς κανέναν σχεδιασμό, τόσο σε σχέση με την επάρκεια του ενεργειακού συστήματος της χώρας, όσο και με τη βίαιη διάρρηξη της οικονομικής και κοινωνικής βάσης της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, περιοχών που σηκώνουν εδώ και δεκαετίες το βάρος της ηλεκτροδότησης της Ελλάδας.
Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ μιλούν για το «πραγματικό πολιτικό σχέδιο της ΝΔ, πίσω από την προσπάθεια δημιουργίας ενός “πράσινου” προσωπείου για αμιγώς επικοινωνιακούς λόγους», που δεν είναι άλλο από την επιλογή υποκατάστασης του λιγνίτη με φυσικό αέριο, με ιδιωτικές μονάδες εισαγόμενου καυσίμου με σημαντικό ανθρακικό αποτύπωμα, όπως αποτυπώνεται και στη μελέτη επάρκειας ισχύος του ΑΔΜΗΕ για την περίοδο 2020-2030 (η οποία εκπονήθηκε μετά την εξαγγελία, τον Ιανουάριο του 2020).
Τονίζουν ακόμη ότι η κυβέρνηση διαμορφώνει το ενεργειακό μείγμα της χώρας, μόνο βάσει ιδιωτικών συμφερόντων, στην ηλεκτροπαραγωγή και στα δίκτυα, με αποτέλεσμα ο ενεργειακός σχεδιασμός, η μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα, η ανταγωνιστικότητα και η ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας να αφήνεται στην ιδιωτική πρωτοβουλία.
Το πρωταρχικό ερώτημα που θέτουν είναι εάν το χρονοδιάγραμμα της κυβέρνησης για την απολιγνιτοποίηση είναι εφικτό και πώς θα ανασταλούν οι καταστροφικές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες για τις λιγνιτικές περιοχές της Ελλάδας, τη στιγμή που πολύ μεγάλο μέρος της τοπικής οικονομίας στη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη εξαρτάται οικονομικά και κοινωνικά από τη λειτουργία των μονάδων.
Οι 61 βουλευτές υπογραμμίζουν πως δεν έγινε διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες, «με τελευταίο επεισόδιο την αποτυχία της πρόσφατης επίσκεψης του κυβερνητικού επιτελείου στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, στα πλαίσια της συνεχιζόμενης επικοινωνιακής διαχείρισης της Δίκαιης Μετάβασης. Παράλληλα με την “ημερίδα» της 08/02/2020, που δεν έγινε σε δημόσιο χώρο, διεξήχθη συγκέντρωση διαμαρτυρίας, καθώς και ακολούθησε η αποχώρηση των τοπικών φορέων από την προσχηματική διαβούλευση, δημάρχων, εργαζομένων, διότι δεν υπήρχε κανένα συγκεκριμένο σχέδιο προς παρουσίαση».
Ο ΣΥΡΙΖΑ σημειώνει πως, «σε απόλυτη αντίθεση με τη δήθεν πράσινη πολιτική της ΝΔ», η κυβέρνησή του απέρριψε την επιλογή υποκατάστασης του λιγνίτη με φυσικό αέριο, το μερίδιο του οποίου προβλεπόταν επίσης να μειωθεί από 27% το 2016 σε 18% στην ηλεκτροπαραγωγή, το 2030, αλλά αντίθετα προβλεπόταν η υποκατάσταση του λιγνίτη από ΑΠΕ. Όπως συμπληρώνει, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ήταν επίσης, η πρώτη που ξεκίνησε την κατάρτιση ενός οδικού χάρτη για τη μετάβαση της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας στη μεταλιγνιτική εποχή. Με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και με τη συνδρομή ειδικών της Παγκόσμιας Τράπεζας, εξασφάλισε κονδύλια μέσω μέρους των εσόδων από τον εκπλειστηριασμό δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για τη στήριξη της Δίκαιης Μετάβασης και σύστησε το πρώτο στην Ευρώπη εθνικό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, το οποίο συζητήθηκε σε δημόσια εκδήλωση στις 4 Ιουνίου 2018 στην Κοζάνη, ενώ τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το πλαίσιο της χρηματοδότησης, καθώς και προτάσεις ώριμων έργων που θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν στις ΠΕ Κοζάνης, Φλώρινας και στο Δήμο Μεγαλόπολης.
Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ζητούν από τον αρμόδιο υπουργό, Κωστή Χατζηδάκη, να τους ενημερώσει σε ποιες μελέτες επιπτώσεων και ανάπτυξης της χώρας βασίστηκε η εξαγγελία της απολιγνιτοποίησης, ποιες είναι οι επιπτώσεις της εξαγγελίας αυτής στο Επιχειρησιακό Πλάνο της ΔΕΗ, ποιο είναι το περιεχόμενο και τα χρηματοδοτικά εργαλεία του ολοκληρωμένου και διαφορετικού παραγωγικού μοντέλου που προτείνει η κυβέρνηση για τις λιγνιτικές περιοχές της χώρας, καθώς και πώς θα εξασφαλίσει η κυβέρνηση περισσότερα μέτρα και χρηματοδότηση για τις λιγνιτικές περιοχές της χώρας στη διαπραγμάτευση που έχει ξεκινήσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη χρηματοδότηση της Δίκαιης Μετάβασης, και ιδιαίτερα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, λαμβάνοντας υπόψη την υστέρηση της Ελλάδας στην αρχική ανακοίνωση της ΕΕ για την κατανομής πόρων.