O πρώην υπ. Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι μίλησε στην DW στο περιθώριο της Διάσκεψης του Μονάχου για την προεδρία Τραμπ, την κλιματική αλλαγή, την Ευρώπη, τις προσπάθειες για ειρήνευση στο Αφγανιστάν.
«Ο πρόεδρος των ΗΠΑ κατέχει την πιο ισχυρή θέση εξουσίας στον κόσμο», τονίζει ο άλλοτε επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας. «Αλλά αυτή η άσκηση εξουσίας απαιτεί υπευθυνότητα. Και αυτό δεν συμβαίνει. Ο πρόεδρος Tραμπ ουσιαστικά διαλύει το ΝΑΤΟ, απωθεί τον κόσμο, προσβάλλει την Άνγκελα Μέρκελ και άλλους Ευρωπαίους ηγέτες, ενώ την ίδια στιγμή επαινεί τον πρόεδρο Πούτιν ή τον Όρμπαν στην Ουγγαρία. Αυτό είναι απαράδεκτο».
Ιδιαίτερα έντονη κριτική εκφράζει ο Τζον Κέρι για την περιβαλλοντική πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος φαίνεται να αγνοεί ή και να αμφισβητεί το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, παρά τις προειδοποιήσεις της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας. «Αν καθήσουμε όλοι μαζί, μπορούμε να λάβουμε σημαντικές αποφάσεις για την ηλεκτροκίνηση, για την κατασκευή των απαραίτητων υποδομών, για την ανάληψη πρωτοβουλιών που δεν ενισχύουν μόνο μερικές χώρες εις βάρος των υπολοίπων. Αλλά δεν ασχολούνται καν με όλα αυτά. Δεν έχουμε δει μία συνάντηση του G20 για την κλιματική αλλαγή. Γιατί δεν γίνεται αυτό; Ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα μπορούσε να συγκαλέσει μία τέτοια διάσκεψη…» επισημαίνει ο Κέρι.
Έλλειψη ηγεσίας στη διεθνή σκηνή
Ο Τζον Κέρι είχε συμμετάσχει ενεργά στις επίπονες διαπραγματεύσεις που κατέληξαν στη Συμφωνία των Παρισίων για το Κλίμα. Ωστόσο το 2017 ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ αποχωρούν από τη συμφωνία. Πρόκειται για μία απογοητευτική συμπεριφορά, που εκπέμπει λάθος μήνυμα, ιδιαίτερα προς τη νέα γενιά, τονίζει ο Κέρι: «Αυτό που είναι απογοητευτικό, νομίζω, για τη νέα γενιά, είναι η αίσθηση ότι οι ηγέτες …δεν ηγούνται! Κι έχεις τους 16χρονους, τους 17χρονους να λένε στους ενήλικες ότι πρέπει επιτέλους να συμπεριφερθούν ως ενήλικες. Να αναλάβουν τις ευθύνες τους, να κάνουν κάτι…».
Θα μπορούσε ο ίδιος ο Τζον Κέρι να αναλάβει ευθύνες, διεκδικώντας το χρίσμα των Δημοκρατικών για τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου; Απαντώντας σε σχετική ερώτηση της DW λέει ότι το σκέφτηκε, αλλά θεώρησε ότι αποτελεί καλύτερη επιλογή ο Τζο Μπάιντεν, ο οποίος άλλωστε ήταν παλαιός και καλός φίλος. Άλλωστε ο ίδιος ο Κέρι είχε υπηρετήσει ως υπουργός Εξωτερικών επί Ομπάμα, την εποχή που ο Μπάιντεν ήταν αντιπρόεδρος των ΗΠΑ.
Χρειάζεται «δημιουργική διπλωματία» στο Αφγανιστάν
Ανοιχτή εκκρεμότητα της αμερικανικής διπλωματίας παραμένει η κατάσταση στο Αφγανιστάν. Ο Τζον Κέρι λέει ότι ελπίζει να επιτευχθεί τελικά συμφωνία με τους Ταλιμπάν, υπό τον όρο ότι δεν θα τεθεί υπό αμφισβήτηση η σημερινή κυβέρνηση του Αφγανιστάν. Παράλληλα, διαβλέπει την ανάγκη για νέες πολιτικές συμμαχίες στην περιοχή. «Νομίζω ότι η Κίνα και η Ρωσία, αλλά και άλλες χώρες όπως το Κιργκιστάν ή το Τουρκμενιστάν, μπορούν να γίνουν εγγυητές ή να επωμιστούν ρόλο στις προσπάθειες για την ειρήνευση», επισημαίνει. «Αλλά αυτό προϋποθέτει μία δημιουργική διπλωματία. Όλοι αυτοί θα πρέπει να καθίσουν γύρω από το ίδιο τραπέζι».
Τί γίνεται όμως στην Ευρώπη; Τι περιμένει η γηραία ήπειρος μετά το Brexit και ποιον ρόλο μπορεί να διαδραματίσει η Γερμανία στις μελλοντικές εξελίξεις; «Είναι προφανές ότι η Γερμανία είναι μία εξαιρετικά σημαντική χώρα», επισημαίνει ο Τζον Κέρι. «Για πολλά χρόνια η Γερμανία, η Γαλλία και η Μ.Βρετανία- όσο ήταν μέλος της ΕΕ- μοιράζονταν σημαντικές ευθύνες σε μία ‘κοινότητα των 28’, η οποία αναζητούσε μία κοινή κατεύθυνση. Με το Brexit οι Βρετανοί αποφάσισαν να κινηθούν σε διαφορετική κατεύθυνση και θα δούμε πού θα οδηγήσει αυτό. Αλλά νομίζω ότι αυτή η διαδικασία έχει ενδυναμώσει την Ευρώπη».
Ίνες Πολ, Λίζα Χένσελ Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου
