Τα σχέδια της Ελλάδας για ενίσχυση των στρατιωτικών εξοπλισμών αλλά και νέες μαρτυρίες γερμανικής ανθρωπιστικής οργάνωσης για παράνομα pushback προσφύγων από την ελληνική ακτοφυλακή στον γερμανικό Tύπο.
Στην πρόθεση της Ελλάδας να επενδύσει σε νέους στρατιωτικούς εξοπλισμούς αναφέρεται η Die Zeit και σημειώνει: «Η Ελλάδα ανακοίνωσε νέα εξοπλιστικά προγράμματα. Η Τουρκία την απειλεί με πόλεμο σχεδόν καθημερινά εξαιτίας της διαμάχης για τα αποθέματα φυσικού πλούτου στο Αιγαίο και αυτός είναι ο λόγος με τον οποίο η Αθήνα θεμελιώνει την απόφασή της». Όπως παρατηρεί η Zeit «παρά όλες τις εκκλήσεις για αποκλιμάκωση η κυβέρνηση στην Αθήνα ανακοίνωσε νέα εξοπλιστικά προγράμματα». Και λίγο παρακάτω η εφημερίδα σημειώνει: «η Τουρκία κατηγορεί την Ελλάδα ότι διεκδικεί μια άδικη κατανομή φυσικού πλούτου. Και οι δύο χώρες έχουν στείλει τους στρατούς τους για ασκήσεις στην περιοχή. Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν τέλη Αυγούστου είχε ανακοινώσει ότι η χώρα του “δεν θα κάνει παραχωρήσεις” και επικαλέσθηκε τις νίκες των Σελτζούκων Τούρκων εναντίον των Βυζαντινών κατά τον Μεσαίωνα.» Η τουρκική στάση συνοψίζεται ως εξής, σύμφωνα με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν: «Η Τουρκία θα λάβει αυτό που δικαιούται και είναι αποφασισμένη να κάνει ό,τι είναι απαραίτητο πολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά».
Την ίδια ώρα η Ελλάδα, γράφει η Zeit, «βρίσκεται σε επαφή με φιλικές κυβερνήσεις για να ενισχύσει τον στρατιωτικό εξοπλισμό των ενόπλων δυνάμεών της (…) H Ελλάδα θα μπορούσε να αγοράσει γαλλικά μαχητικά Rafale και τουλάχιστον μια γαλλική φρεγάτα (…) Την περασμένη εβδομάδα, η Ελλάδα είχε συγκεντρώσει 2,5 δισ. Ευρώ στην αγορά ομολόγων».
Νέες μαρτυρίες για παράνομα pushback στο Αιγαίο
Εκτενές ρεπορτάζ της Frankfurter Rundschau αναφέρεται σε μαρτυρίες για παράνομες επαναπροωθήσεις προσφύγων (pushback) από την ελληνική ακτοφυλακή στο Αιγαίο, μια τακτική η οποία είχε παρατηρηθεί ήδη από το 2014. Σύμφωνα με την Βερολινέζα ακτιβίστρια Μαρί Ρέαντ από την ανθρωπιστική οργάνωση Mare Liberum «η κατάσταση είναι καταστροφική». Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της γερμανικής εφημερίδας, «η οργάνωση παρατηρεί την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα ελληνοτουρκικά σύνορα. Σε συνέντευξή της προς την FR καταλήγει σε ένα ζοφερό συμπέρασμα: η ελληνική ακτοφυλακή “με πλήρη αδιαφορία” επιχειρεί κατά προσφυγικών πλοιαρίων. Αυτό καταδεικνύουν πάνω από 200 pushback, τα οποία έχει καταγράψει η Mare Liberum από τον Μάρτιο. Τα pushback είναι παράνομες επαναπροωθήσεις προσφύγων, οι οποίοι δεν έχουν έτσι καμία δυνατότητα υποβολής αίτησης ασύλου. Αυτές οι κατά κυριολεξία “απωθήσεις” πέρα από τα σύνορα παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο και τη Χάρτα Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ. Σύμφωνα με τις αριθμητικές καταγραφές της Mare Liberum από τον Μάρτιο έχουν επαναπροωθηθεί στα τουρκικά ύδατα πάνω από 6.000 άνθρωποι. “Αυτό αποτελεί μια νέα διάσταση”, αναφέρει η Ρέαντ. και λίγο παρακάτω συμπληρώνει: ‘Όχι μόνο η ποσότητα αλλά και η ποιότητα των pushback έχει αλλάξει. Χτυπήματα και πυροβολισμοί εναντίον προσφύγων, επικίνδυνοι ελιγμοί της ακτοφυλακής:’είναι μια εντελώς νέα μορφή βίας’».
Όπως αναφέρει στην Frankfurter Rundschau η ακτιβίστρια: «Μόνο τις τελευταίες δέκα ημέρες είχαμε έξι βάρκες με πρόσφυγες που ξαφνικά εξαφανίστηκαν μετά την άφιξή τους στη Λέσβο». Στην ίδια εφημερίδα μιλά και ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ από τη Χίο Ανδρέας Μιχαηλίδης ο οποίος αναφέρει ότι «πράγματι φαίνεται να υπάρχει αύξηση των pushback». Ο ίδιος, αναφέρει το ρεπορτάζ, «βλέπει ως αιτία αφενός μια αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης απέναντι στην “εργαλειοποίηση των προσφύγων” από την Τουρκία και αφετέρου την ολοένα πιο ξενοφοβική στάση απέναντι στη μετανάστευση, χαρακτηριστικό των δεξιών κομμάτων σε όλη την Ευρώπη». Για τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης η γερμανική εφημερίδα παρατηρεί ότι «η Ελλάδα αρνείται τακτικά μια παράνομη συμπεριφορά των αρχών της» και αναφέρεται στη διάψευση αναφορών για επαναπροωθήσεις από τον Έλληνα πρωθυπουργό στους New York Times. Εντούτοις σύμφωνα με την FR «και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες θεωρεί στο μεταξύ “αξιόπιστες” αναφορές που θέλουν την ελληνική ακτοφυλακή να διώχνει πρόσφυγες στη Μεσόγειο αφήνοντάς τους στη μοίρα τους. Ως εκ τούτου η Ύπατη Αρμοστεία ζήτησε από την ελληνική κυβέρνηση να διερευνήσει τις κατηγορίες και να σταματήσει “τέτοιες πρακτικές”».
Η γερμανική κυβέρνηση και το ζήτημα των pushback
Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ «η γερμανική κυβέρνηση, όπως δηλώνει, “βρίσκεται σε συνεχή επαφή με την ελληνική κυβέρνηση και για τα θέματα μετανάστευσης καθώς και την εφαρμογή των διατάξεων του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου”, όπως απάντησε μετά από αίτημα της Αριστεράς. Η γερμανική κυβέρνηση δεν θέλει να απαντήσει δημόσια για το θέμα των ελιγμών της ελληνικής ακτοφυλακής που θέτουν σε κίνδυνους μετανάστες επειδή φοβάται αρνητικές επιπτώσεις στις διμερείς σχέσεις Γερμανίας-Ελλάδας».
Τέλος, ο ρεπορτάζ σημειώνει, κατόπιν αναφοράς της ανθρωπιστικής οργάνωσης ότι «οι ελληνικές αρχές φαίνεται να διαταράσσουν τη δράση της Μare Liberum. To πρωί του Σαββάτου μέλη της ακτοφυλακής και της αστυνομίας έκαναν έλεγχο στο πλοίο που ανήκει στην ανθρωπιστική οργάνωση και κατάσχεσαν όλες τις ηλεκτρονικές συσκευές. Σύμφωνα με δηλώσεις του πληρώματος, τα μέλη του κρατήθηκαν σε αστυνομικό τμήμα για 8 ώρες». Μάλιστα τα μέλη του πληρώματος ανέφεραν στην FR ότι δέχονται πιέσεις πλέον και από το γερμανικό υπ. Μεταφορών και τον αρμόδιο υπουργό Αντρέας Σόιερ (CSU) -εκεί υπόκεινται τα γερμανικά πλοία που πλέον στη Μεσόγειο. «Οι ακτιβιστές υποπτεύονται ότι ο Σόιερ θέλει στοχευμένα να αποτρέψει τις ανθρωπιστικές επιχειρήσεις: “Αυτόπτεις μάρτυρες από την κοινωνία των πολιτών που καταγράφουν εγκλήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ανεπιθύμητoι στη Μεσόγειο”αναφέρει η Μαρί Ρέαντ». Τη στάση του Σόιερ, σύμφωνα με την FR, καταδικάζει και η Κλαούντια Ροτ, πολιτικός των Πρασίνων και αντιπρόεδρος της γερμανικής Βουλής.
«Η μέθοδος Λουκασένκο»
Την έκρυθμη κατάσταση στη Λευκορωσία και τις συνεχιζόμενες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις και συλλήψεις σχολιάζει η Süddeutsche Zeitung εστιάζοντας στο αυταρχικό μοντέλο διακυβέρνησης του Λουκασένκο: «Η μέθοδος του Αλεξάντερ Λουκασένκο είναι τόσο παλιά όσο το καθεστώς του: οι αντιπολιτευόμενοι οδηγούνται στη φυλακή ή απομακρύνονται από τη χώρα (…) O Λουκασένκο φαίνεται ότι εδώ και καιρό έχει χάσει την αίσθηση της πραγματικότητας. Αυτό αποδεικνύουν οι περίεργες εμφανίσεις του με καλάζνικοφ, η λανθασμένη εκτίμησή του για το κίνημα διαμαρτυρίας, oι αδέξιες προσπάθειές του να γοητεύσει το Κρεμλίνο, από το οποίο εξαρτάται τώρα η μοίρα του. Οι διαδηλωτές τον κοροϊδεύουν για όλα αυτά (…) Mέχρι στιγμής το κίνημα αντίστασης δεν έχει εκφοβιστεί. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι η Δύση δεν τους αφήνει μόνους ενώπιον αυτού του μανιώδους ηγέτη και συνεχίζει να καταγγέλλει τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Δήμητρα Κυρανούδη
