Skip to main content

Καταλονία: Νέα πρόκληση για την Ευρώπη

Από την έντυπη έκδοση

Του Μωυσή Λίτση
[email protected]

Το ρολόι πίσω σε σκοτεινές εποχές, τότε που η καταλανική αυτονομία συντρίβονταν από τις μπότες των νικηφόρων στρατευμάτων του δικτάτορα Φράνκο, μοιάζει να γυρίζει η σε πλήρη εξέλιξη καταλανική κρίση. Μια κρίση που απειλεί να συνταράξει το ευρωπαϊκό εγχείρημα σε μια κρίσιμη καμπή.

Η ανεξαρτητοποίηση της Καταλονίας παραμένει αρκετά νεφελώδης ως προς τις επιδιώξεις της, αφού το ίδιο το στρατόπεδο του «ναι» δεν είναι παρά μια ετερόκλητη ιδεολογικά συμμαχία, που την ενώνει η απέχθεια προς την κεντρική κυβέρνηση της Μαδρίτης.

Η είδηση μάλιστα περί απαγγελίας κατηγοριών για στάση κατά του αποπεμφθέντος Καταλανού προέδρου Κάρλες Πουτζδεμόν και οι πληροφορίες ότι έχει καταφύγει στο Βέλγιο απειλούν να μεταφέρουν την κρίση της Καταλονίας εκτός ισπανικών συνόρων.

Το οξύμωρο στην περίπτωση της Καταλονίας είναι ότι τα κυρίαρχα υπέρ της απόσχισης κόμματα θέλουν μια ανεξάρτητη μεν από τη Μαδρίτη Καταλονία, ενταγμένη ωστόσο στην Ε.Ε., στην Ευρωζώνη και το ΝΑΤΟ. Κάτι ανάλογο με αυτό που επιδιώκουν οι οπαδοί της σκωτικής ανεξαρτησίας, που θέλουν τη Σκωτία ανεξάρτητη από το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά ως ανεξάρτητο κράτος-μέλος στην Ε.Ε.

Τα παραπάνω είναι μερικά μόνο παραδείγματα των αντιφατικών εν πολλοίς εξελίξεων που πυροδοτεί η καταλανική κρίση. Από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε, ο διεθνής Τύπος βρίθει από αναλύσεις για τον φόβο της «βαλκανοποίησης» της Ευρώπης, τον κίνδυνο δηλαδή η σημερινή Ευρώπη να «σπάσει» σε νέα μικρότερα ανεξάρτητα κράτη, καθώς οι παλιές τοπικές-εθνοτικές αντιπαλότητες βγαίνουν από το λήθαργο ετών…

Ήδη στην Ιταλία οι περιφέρειες της Λομβαρδίας και του Βένετο επιζητούν μεγαλύτερη αυτονομία, με το σχετικό αίτημα να συγκεντρώνει πολύ υψηλά ποσοστά -95% (!)- στο πρόσφατο δημοψήφισμα στις δύο αυτές περιοχές.

Εκτός από την Καταλονία, υπάρχουν οι Βάσκοι και η Γαλικία στην Ισπανία, η Κορσική στη Γαλλία, η Σκωτία στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και η χρόνια κάτω από το χαλί αντιπαράθεση Φλαμανδών και Βαλλόνων στο Βέλγιο.

Την εποχή του θριάμβου υποτίθεται της παγκοσμιοποίησης και της «χαλάρωσης» των εθνικών ταυτοτήτων, ο τοπικισμός, οι εθνικές ιδιαιτερότητες και τα ιστορικά τραύματα βγαίνουν στο προσκήνιο… Όπως έγραψε στους «Financial Times» ο κορυφαίος αρθρογράφος Γκιντεόν Ράχμαν, «οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα ήθελαν να αγνοήσουν την κρίση στην Ισπανία. Η ισπανική κρίση ίσως να μην αγνοήσει αυτούς».