Skip to main content

Νόμισμα χωρίς «πρόσωπο»

Από την έντυπη έκδοση

Της Νατάσας Στασινού
[email protected]

Στα ιταλικά και όχι μόνο Μέσα κυκλοφορούν και πάλι τα σχέδια των mini-Bots, ενός είδους παράλληλου νομίσματος. Οι εμπνευστές του δεν έκρυβαν μάλιστα την πρόθεση να παραπέμπει στη λιρέτα, επιλέγοντας τα χρεόγραφα αυτά να απεικονίζουν σπουδαίες προσωπικότητες της χώρας, που έκαναν την εμφάνισή τους και στο παλιό ιταλικό νόμισμα.

Είναι σύνηθες τα νομίσματα των χωρών να φέρουν εθνικές μορφές από τους χώρους της πολιτικής, του πολιτισμού ή και του αθλητισμού, πρόσωπα κοινώς αποδεκτά και αναγνωρισμένα για την αξία τους. Με το ευρώ πάλι δεν έχουμε κάτι τέτοιο. Τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα, στην κοινή τους όψη για όλα τα μέλη, δεν απεικονίζουν κανένα απολύτως πρόσωπο. Και αυτό δεν ήταν τυχαίο. Οι Ευρωπαίοι δυσκολεύονταν να συμφωνήσουν ποιες προσωπικότητες θα μπορούσαν να τα κοσμούν. Ο εθνικός ήρωας μίας χώρας δεν ενέπνεε απαραίτητα σεβασμό και καλά αισθήματα σε μία άλλη. Πόσο μάλλον τα πολιτικά πρόσωπα της πιο πρόσφατης Ιστορίας. Και έτσι για τη μία όψη διάλεξαν «παραστάσεις, που συμβολίζουν την ενότητα της Ευρώπης» και για την άλλη κάθε χώρα αφέθηκε να επιλέξει ποιο δικό της πρόσωπο θα τιμήσει.

Το «απρόσωπο» ευρώ λέει πολλά για τη «μάχη» ανάμεσα στην προσπάθεια για κοινό βηματισμό, ενιαία φωνή και δράση, σύγκλιση μεταξύ των μελών από τη μία και την απροθυμία για εκχώρηση υπερβολικού ελέγχου από την άλλη. Το ενιαίο νόμισμα, που κάποτε προκαλούσε ρίγη ενθουσιασμού ως σύμβολο της ενοποίησης και εργαλείο ευημερίας, σήμερα αμφισβητείται, όπως και συνολικά το οικοδόμημα που προσέφερε έξι και πλέον δεκαετίες σταθερότητας.

Για τις περισσότερες χώρες η ένταξη στην Ε.Ε. και την Ευρωζώνη δεν στηρίχθηκε σε οικονομικά όσο σε πολιτικά κριτήρια. Έως και την τελευταία διεύρυνση, με την οποία εντάχθηκαν τα μέλη του πρώην ανατολικού μπλοκ, υπήρχε διάχυτη η αίσθηση πως όχι μόνο η Ευρώπη είχε αφήσει για τα καλά πίσω της βαθιές οικονομικές κρίσεις, αλλά και ότι με την ένταξη στο ευρώ γινόσουν «Ευρωπαίος» στο επίπεδο ευημερίας, στις αξίες, στον πολιτισμό.

Η ενιαία αγορά ωφέλησε τους πάντες, δείχνουν πρόσφατες μελέτες, ακόμη και εάν το κέρδος δεν ήταν ίδιο για όλους. Το ευρωπαϊκό εγχείρημα όμως, που προωθήθηκε πάντα από τα επάνω προς τα κάτω, έμεινε εν πολλοίς «απρόσωπο» για τη μεγάλη μερίδα των πολιτών. Όσο αυτό δεν αλλάζει, θα κινδυνεύει να γκρεμιστεί.