Skip to main content

Έξοδος με όλες τις «πόρτες» ανοικτές

Από την έντυπη έκδοση

Της Έφης Τριήρη
[email protected]

Η άκρως χαλαρή νομισματική πολιτική του Μάριο Ντράγκι θα ξεπεράσει ακόμη και τη θητεία του στο τιμόνι της ΕΚΤ. Ο Ιταλός κεντρικός τραπεζίτης θα τερματίσει την οκταετή θητεία του στα τέλη Οκτωβρίου χωρίς να έχει αυξήσει τα επιτόκια ούτε μία φορά στο αξίωμα αυτό. Και τώρα που ο χρόνος μετρά αντίστροφα, επαναφέρει στο παιχνίδι την άκρως χαλαρή νομισματική πολιτική. Ο Ντράγκι είπε ότι η ΕΚΤ θα διατηρήσει τα επιτόκια στα σημερινά ιστορικά χαμηλά έως τα τέλη του α’ εξαμήνου του 2020, περισσότερο απ’ ό,τι προγραμμάτιζε αρχικά. Παρότι αυτό ήταν έκπληξη, οι επενδυτές αρχικά το ερμήνευσαν ως ουδετερότητα, δηλ. ότι μέχρι τότε δεν θα υπάρξει ούτε άνοδος ούτε μείωση.

Αυτό, προτού ο Ντράγκι ενημερώσει ότι κάποιοι συνάδελφοί του έκαναν λόγο για πιθανότητα περαιτέρω επιτοκιακών μειώσεων και κάποιοι άλλοι επανέφεραν στο τραπέζι την επανεκκίνηση του προγράμματος αγοράς ενεργητικού. Η ΕΚΤ ίσως θα πρέπει να χαλαρώσει ξανά τη νομισματική πολιτική της. Άλλωστε, ο ίδιος έχει αρκετές φορές επικαλεστεί γεωλογικούς παράγοντες και τον προστατευτισμό ως κινδύνους για την οικονομία της Ευρωζώνης. Εάν επαληθευτούν, ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει πολύ πιο χαμηλά από τον στόχο 2% της ΕΚΤ. Από την άλλη, όμως, τα επιτόκια κάτω από το μηδέν είναι πρόβλημα για τις τράπεζες, πάνω στις οποίες βασίζεται η ΕΚΤ για να επανεκκινήσει τις χορηγήσεις δανείων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Και οι όροι του νέου γύρου φθηνών μακροπρόθεσμων δανείων δεν ήταν τόσο γενναιόδωροι όσο αναμενόταν.

Άρα, λοιπόν, καλείται να βρει μία λύση ανάμεσα σε δύο άκρα τα οποία θα πρέπει να γεφυρωθούν. Το «παιχνίδι» τώρα γίνεται πολύ δύσκολο για τον κορυφαίο κεντρικό τραπεζίτη που έφτιαξε το όνομά του το 2012, όταν δεσμεύθηκε ότι θα κάνει «ό,τι περνά από το χέρι του» για να σώσει το ευρώ την τότε κρίση χρέους, καθώς τα περιθώρια κινήσεων εξαντλούνται: τα επιτόκια της ΕΚΤ είναι σε ιστορικό χαμηλό και ο ισολογισμός της δεν έχει αρχίσει να συρρικνώνεται. Ούτε υπάρχει κάποια σαφή ένδειξη για το ποιος θα τον διαδεχθεί και εάν ο διάδοχός του θα έχει την ίδια δέσμευση για ριζικά μέτρα. Δύο, λοιπόν, είναι τα συμπεράσματα από την πολιτική που έχει υιοθετήσει ο Μάριο Ντράγκι.

Πρώτον, ακολουθεί μία τακτική παρόμοια με τον πρόεδρο της Fed Τζερόμ Πάουελ υποσχόμενος να δράσει σε πιθανή επιδείνωση των προοπτικών και δεύτερον, στέλνει μηνύματα χαλάρωσης και στον υπόλοιπο κόσμο: η Αυστραλία μείωσε τα επιτόκιά της για πρώτη φορά σε τρία έτη, η Ινδία το ίδιο και τώρα αυξάνονται οι πιθανότητες ότι και η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας θα λάβει περαιτέρω μέτρα στήριξης.