Από την έντυπη έκδοση
Του Πάνου Φ. Κακούρη
[email protected]
Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών εισήλθε πλέον στην τελική ευθεία, μια διαδικασία που αναμένεται να ολοκληρωθεί επιτυχώς μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου. Ομως, από το παζλ της ανακεφαλαιοποίησης λείπει για την ώρα μια σημαντική παράμετρος, ίσως η σημαντικότερη, εκείνη των «κόκκινων» δανείων. Πιθανότατα εντός της εβδομάδας η κυβέρνηση θα παρουσιάσει τη σχετική ρύθμιση, χωρίς όμως να αποκλείεται και νέα καθυστέρηση, λόγω της ιδιαιτερότητας του ζητήματος.
Η σημασία των «κόκκινων» δανείων είναι τεράστια, αν αναλογιστεί κανείς πως το ύψος τους φτάνει σε 100 δισ. ευρώ, επί συνόλου δανείων 210 δισ. ευρώ. Προφανώς είναι τεράστιο πρόβλημα, καθώς με απλά λόγια οι τράπεζες δεν εισπράττουν τοκοχρεολύσια για το 40% των δανείων που έχουν χορηγήσει και δεν έχουν νέα κεφάλαια να αναχρηματοδοτήσουν την οικονομία, συντηρώντας τον φαύλο κύκλο του αδιεξόδου. Ωστόσο, η επίλυση δεν είναι εύκολη για πολλούς λόγους. Ορισμένοι από τους δανειολήπτες, αντικειμενικά, δεν έχουν τη δυνατότητα να αποπληρώνουν πλέον τα δάνεια που έχουν λάβει, στην προ κρίσης περίοδο. Τα νοικοκυριά γιατί μειώθηκαν ή εξαφανίστηκαν τα εισοδήματά τους, οι δε επιχειρήσεις είτε οδηγήθηκαν στο «λουκέτο» είτε είναι στο όριο και πασχίζουν να το αποφύγουν.
Υπάρχουν όμως και αρκετοί, που είναι οι συστημικοί κακοπληρωτές, οι οποίοι κρύβονται πίσω από τους πραγματικά έχοντες πρόβλημα και περιμένουν να επωφεληθούν, όπως συμβαίνει με τα χρέη προς την εφορία. Ποιος δεν έχει ακούσει από φίλο ή γνωστό ή σε κάποιο καφέ πως κάπου υπάρχει ένας δικηγόρος που… διαγράφει δάνεια.
Στη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς, η κυβέρνηση θεωρεί πως πρέπει να προστατευτεί από κατάσχεση η πρώτη κατοικία εάν η αξία της είναι μέχρι 300.000 ευρώ. Οι θεσμοί αντιπροτείνουν χαμηλότερο όριο, που αφήνει έξω αρκετούς δανειολήπτες. Κανείς εκ των δύο συνομιλητών δεν μας εξηγεί, επισήμως, σε ποιες αξίες ακινήτων αναφέρονται. Σε εκείνες που ίσχυαν όταν ελήφθησαν τα δάνεια ή στις σημερινές που είναι μειωμένες κατά 40% – 50%;
Επίσης, στον διάλογο κυβέρνησης – θεσμών θα πρέπει να συμμετάσχουν και οι τράπεζες. Ο πρόεδρος του Ομίλου της Πειραιώς, Μιχάλης Σάλλας, παρενέβη ανοιχτά, τασσόμενος κατά των πλειστηριασμών, που, όπως τόνισε, είναι κοινωνικά άδικοι, αλλά θα προκαλέσουν και ζημία στις τράπεζες, αφού εάν τα δεκάδες χιλιάδες ακίνητα περιέλθουν στις τράπεζες, θα εκμηδενιστεί η αξία τους. Πρότεινε, δε, και μια λύση που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί από κυβέρνηση και θεσμούς. Την καταβολή ενός συμβολικού ποσού μηνιαίως από όσους πραγματικά αδυνατούν να εξυπηρετήσουν το σύνολο του δανείου, και να φύγουν από τη ζώνη των «κόκκινων».
Είναι σαφές πως η κυβερνητική παρέμβαση οφείλει να βρει τη «χρυσή τομή» μεταξύ όλων αυτών των παραμέτρων και να κλείσει άμεσα και επιτυχώς ένα επώδυνο κεφάλαιο για την οικονομία.