Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Τον κώδωνα του κινδύνου για την περαιτέρω επιβάρυνση της μεταφορικής αλυσίδας από ενδεχόμενη εξάπλωση της νέας μετάλλαξης Όμικρον του κορωνοϊού κρούει σε ανάλυσή της η Alphaliner. Μια υπόθεση η οποία, εφόσον γίνει πραγματικότητα, μπορεί να πλήξει και το λιμάνι του Πειραιά, το οποίο ήταν ένα από τα λίγα μεγάλα λιμάνια στον κόσμο που δεν αντιμετώπιζαν προβλήματα. Ωστόσο, οι απεργιακές κινητοποιήσεις του Νοεμβρίου, που κράτησαν τον Σταθμό Εμπορευματοκιβωτίων κλειστό για μία εβδομάδα, η τελευταία απεργία της προηγούμενης Δευτέρας, αλλά και οι νοτιάδες της περασμένης Κυριακής, σε συνδυασμό με τις καθυστερήσεις στα χρονοδιαγράμματα των πλοίων σε άλλα λιμάνια, έχουν «γεμίσει» ασφυκτικά τους αποθηκευτικούς χώρους του «Μεγάλου Λιμανιού».
Η συμφόρηση στα λιμάνια αλλά και γενικότερα στο σύστημα των μεταφορών, ως αποτέλεσμα των επιπτώσεων της πανδημίας, έχει οδηγήσει από τη μια τις ναυτιλιακές εταιρείες τακτικών γραμμών να μετρούν πρωτοφανή κέρδη (υπολογίζεται ότι οι 11 μεγαλύτεροι liners θα καταγράψουν κέρδη 120 δισ. δολαρίων το 2021), αλλά από την άλλη έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στις εισαγωγικές και εξαγωγικές επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο.
Μάλιστα η νέα άνοδος των ναύλων τις τελευταίες ημέρες, παρά τη διόρθωση που είχε προηγηθεί (για παράδειγμα η ναύλωση του containership «Synergy Oakland», μεταφορικής ικανότητας 4.253 teu, ναυπηγημένο το 2009, έναντι 130.000 δολαρίων για διάστημα τριών μηνών), δείχνει ότι το ζήτημα της συμφόρησης στα μεγάλα λιμάνια εξακολουθεί να δημιουργεί προβλήματα.
«Η πρόσφατη εμφάνιση της μετάλλαξης Όμικρον ενδέχεται να ωθήσει την κερδοφορία ακόμη υψηλότερα μέσα στο 2022» σημειώνουν οι αναλυτές, οι οποίοι δικαιολογούν την άποψή τους σημειώνοντας ότι η συγκεκριμένη αγορά έχει διαψεύσει προηγούμενες αρνητικές προβλέψεις. Φέρνουν, μάλιστα, ως παράδειγμα την κινεζική πρωτοχρονιά για το 2021, όταν η αγορά έβλεπε μείωση του ρυθμού ανόδου των ναύλων, κάτι όμως που διαψεύστηκε στην πράξη. Σημειώνουν επίσης ότι τα περιθώρια λειτουργικών κερδών έχουν φτάσειτο 56% κατά μέσο όρο στο εννεάμηνο του 2021, έναντι 3,7% την αντίστοιχη περίοδο του 2020.
«Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι πλοιοκτήτες και οι φορείς εκμετάλλευσης πλοίων ανησυχούν για την προοπτική ενός πλοίου να “παγιδευτεί” σε ένα λιμάνι, καθώς οι καθυστερήσεις στις μετακινήσεις των εμπορευμάτων έχουν υψηλό κόστος. Με συνολικά 2.366.401 teu και το 10% του στόλου να είναι σε αναμονή, η συμφόρηση είναι ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει τη διαθεσιμότητα των πλοίων» αναφέρει από την πλευρά της η VesselsValue.
Τα νέα δεδομένα
Μέχρι πρόσφατα το εμπορικό λιμάνι του Πειραιά ήταν ένα από τα λίγα hub λιμάνια σε όλο τον κόσμο που δεν αντιμετώπιζε προβλήματα συμφόρησης και η διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων διεξαγόταν κανονικά. Κατάσταση που σύμφωνα με την εικόνα που δίνουν τις τελευταίες ημέρες άνθρωποι της αγοράς, άλλαξε. Στο βασικό πρόβλημα, δηλαδή τη συμφόρηση των πλοίων στα λιμάνια, το οποίο ήταν διαχειρίσιμο, προστέθηκαν η επταήμερη απεργία του ενός από τα δύο σωματεία εργαζομένων στους προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων (ΣΕΜΠΟ) τον προηγούμενο μήνα, οι νοτιάδες των τελευταίων ημέρων που εμπόδισαν την προσέγγιση των πλοίων, καθώς και η τελευταία 24ωρη προχθεσινή απεργία. Όπως αναφέρουν άνθρωποι της αγοράς, ένας σημαντικός αριθμός mother ships τις ημέρες αυτές προσπέρασε το λιμάνι του Πειραιά με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν προβλήματα, ειδικά σε εισαγωγές αλλά και εξαγωγές προϊόντων που σχετίζονται με την εορταστική περίοδο.
Σύμφωνα με όσα επεσήμαναν στη «Ν» κύκλοι της αγοράς του Πειραιά, το γεγονός ότι containerships προσπέρασαν το λιμάνι του Πειραιά για λόγους απεργίας και όχι για λόγους συμφόρησης δημιουργεί «κακό προηγούμενο» στη φήμη του λιμανιού και επεσήμαναν με νόημα ότι «το δικαίωμα στην απεργία είναι ιερό, όπως είναι όμως και το δικαίωμα στην εργασία». Επισημαίνεται ότι τις ημέρες των απεργιακών κινητοποιήσεων οι απεργοί είχαν κλείσει τις εισόδους στο λιμάνι, με αποτέλεσμα να μην έχουν πρόσβαση όσοι εργαζόμενοι πιθανόν ήθελαν να δουλέψουν, όπως για παράδειγμα όσοι είναι μέλη του δεύτερου εργατικού σωματείου του ΣΕΜΠΟ, που όπως αποδεικνύεται με τις τελευταίες αρχαιρεσίες έχει υπερδιπλάσια μέλη (1.070 με 480).
