Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Αντιστροφή τάσης με αύξηση των εισαγόμενων ναυτιλιακών κεφαλαίων στη χώρα μας και το εγχώριο τραπεζικό σύστημα διαπιστώνει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος εμφανίζεται περισσότερο αισιόδοξος για το επόμενο διάστημα, καθώς εκτιμά ότι η θετική πορεία δύναται να βελτιωθεί περαιτέρω. Ανάλογη αισιοδοξία διατυπώνεται και από την πλευρά του ελληνικού εφοπλισμού, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξουν μία σειρά διευθετήσεων στο τραπεζικό σύστημα, σε σχέση με τα capital controls, κ.λπ.
Τα παραπάνω προέκυψαν σε γεύμα που παρέθεσε η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών στον διοικητή την ΤτΕ. Ο κ. Στουρνάρας σημείωσε ότι μετά την επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων καταγράφηκε και σημαντική πτώση των εισπράξεων από τη ναυτιλία, εν μέρει και λόγω του κλονισμού της εμπιστοσύνης στον εγχώριο τραπεζικό κλάδο, που οδήγησε στην εκτροπή των ναυτιλιακών εισπράξεων σε ξένες τράπεζες. Ωστόσο, πρόσθεσε, σήμερα το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι πλήρως ανακεφαλαιοποιημένο, έχουν ληφθεί μέτρα για τη μερική άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων, μερικά από αυτά στοχευμένα προς τον κλάδο της ναυτιλίας, και αποκαθίσταται με γοργούς ρυθμούς η εμπιστοσύνη στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Επίσης, όπως είπε, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία για το εννεάμηνο Ιανουαρίου -Σεπτεμβρίου, το 2017 καταγράφεται ήδη μερική επάνοδος στην προ του 2015 κατάσταση.
Η θετική πορεία δύναται να βελτιωθεί περαιτέρω, αφενός λόγω της αναμενόμενης χαλάρωσης των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων και, αφετέρου, λόγω των υψηλότερων ναύλων στις διεθνείς ναυλαγορές, πρωτίστως στον κλάδο του ξηρού/χύδην φορτίου. Σύμφωνα με τον διοικητή της ΤτΕ, την περίοδο 2002-2014 τα έσοδα από ναυτιλιακές υπηρεσίες ανήλθαν κατά μέσο όρο σε σχεδόν 44% των συνολικών εισπράξεων από υπηρεσίες και αντιστάθμισαν το 43% περίπου του εμπορικού ελλείμματος της χώρας. Όμως καταγράφηκε σημαντική μείωση των εισερχόμενων ποσών από το δεύτερο εξάμηνο του 2015. Η πτώση αυτή οφείλεται πρωτίστως στους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων και συνεπώς δύναται να αναστραφεί με την οριστική άρση τους. Έτσι το 2016, λόγω των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων και των χαμηλών ναύλων, οι εισπράξεις από υπηρεσίες θαλάσσιων μεταφορών αντιπροσώπευσαν μόνο το 23% των συνολικών εισπράξεων του ισοζυγίου υπηρεσιών, κάλυψαν δε το 35% του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου, ενώ οι καθαρές εισπράξεις (εισπράξεις µείον πληρωµές) αντιστοιχούσαν στο 29% του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών. Όπως προαναφέρθηκε ήδη, η εικόνα αυτή τείνει να αλλάξει.
Ωστόσο, η αναμενόμενη χαλάρωση και η επακόλουθη οριστική άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων, σε συνδυασμό με την άνοδο της παγκόσμιας οικονομίας και του παγκόσμιου εμπορίου, θα μπορούσαν να αυξήσουν τη συμβολή της. Επίσης ο κεντρικός τραπεζίτης αποκάλυψε ότι η χρηματοδότηση της ποντοπόρου ναυτιλίας από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα τα τελευταία επτά χρόνια μειώθηκε κατά 10 δισ. ευρώ. Σήμερα τα υπόλοιπα δανείων προς τη ναυτιλία ανέρχονται πλέον σε 8,2 δισ. ευρώ, όταν στα μέσα του 2010 ξεπερνούσαν τα 18 δισ. ευρώ. Ο διοικητής της ΤτΕ έσπευσε να διευκρινίσει, ότι και στην υπόλοιπη Ευρώπη έχουν καταγραφεί σημαντικές μειώσεις στα χαρτοφυλάκια τραπεζών που παραδοσιακά χρηματοδοτούσαν τη ναυτιλία. Μέρος αυτού του κενού κάλυψαν, με διάφορες μορφές χρηματοδότησης, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Ασίας.
Ο διοικητής της TτΕ χαρακτήρισε μοναδικό επίτευγμα για μια χώρα του μεγέθους της Ελλάδας να έχει γίνει παγκόσμιος ηγέτης στον τομέα της ναυτιλίας και αναφέρθηκε σε μια σειρά προκλήσεων που αντιμετωπίζει η ναυτιλία της χώρας μας, μεταξύ των οποίων είναι η πορεία των ναυλαγορών, το φορολογικό καθεστώς, οι περιορισμοί στην ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων.
Ειδικά για το φορολογικό καθεστώς και την παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά του ελληνικού ναυτιλιακού φορολογικού συστήματος, αποκάλυψε ότι σήμερα, και ύστερα από πολλές προσπάθειες, έχει βρεθεί αμοιβαίως αποδεκτή και επωφελής λύση για τη μεγάλη πλειοψηφία των ανοικτών θεμάτων, ενώ και για τα υπόλοιπα οι διαπραγματεύσεις βαίνουν καλώς. Στο σημείο αυτό ο κ. Στουρνάρας αναφέρθηκε στην οικειοθελή συνεισφορά της ναυτιλιακής κοινότητας με στόχο τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας στα χρόνια της κρίσης, σημειώνοντας ότι το συνυποσχετικό έχει παραταθεί δύο φορές, το καλοκαίρι του 2014 και του 2017, καθιστώντας πλέον τη διάρκειά του πενταετή (2014-2018), με τα πρόσθετα έσοδα για το 2018 να εκτιμώνται σε 107 εκατ. ευρώ.
