Η σαρωτική νίκη του Τουφάν Ερχιουρμάν στα Κατεχόμενα, με ποσοστό 62,76% έναντι 35,81% του Ερσίν Τατάρ, σηματοδοτεί μια σημαντική πολιτική στροφή για την τουρκοκυπριακή κοινότητα – και ενδεχομένως, ένα νέο κεφάλαιο για το Κυπριακό.
Ποιος είναι όμως ο Τουρκοκύπριος πολιτικός που πέτυχε την ανατροπή απέναντι στις βουλήσεις της Άγκυρας;
Η πορεία του
Ο Τουφάν Ερχιουρμάν γεννήθηκε το 1970 και είναι νομικός, πανεπιστημιακός και πρώην «πρωθυπουργός» του ψευδοκράτους στα Κατεχόμενα.
Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Άγκυρας, όπου εκπόνησε διδακτορικό με θέμα τον θεσμό του Συνηγόρου του Πολίτη.
Δίδαξε δημόσιο δίκαιο σε πανεπιστήμια της Τουρκίας και της Κύπρου – ανάμεσά τους το Middle East Technical University, το Hacettepe University, το Eastern Mediterranean University και το Near East University.
Από νωρίς ασχολήθηκε με τη διοικητική μεταρρύθμιση και τη θεσμική διαφάνεια, ενώ εργάστηκε και στο υπουργείο Δικαιοσύνης της Τουρκίας (1999-2004), όπου συνέβαλε στη θέσπιση του θεσμού του Ombudsman.
Σταδιακή ανάβαση στην πολιτική σκηνή
Η εμπλοκή του στην ομάδα διαπραγμάτευσης για το Κυπριακό (2008-2010) υπό τον Μεχμέτ Αλί Ταλάτ ήταν το πρώτο του πολιτικό βήμα.
Το 2013 εξελέγη «βουλευτής» του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (CTP), ενός κόμματος σοσιαλδημοκρατικής κατεύθυνσης, και ανέλαβε ρόλο στη συνταγματική αναθεώρηση.
Το 2016 εξελέγη ηγέτης του CTP, ενώ το 2018 σχημάτισε τετρακομματική κυβέρνηση συνασπισμού, υπηρετώντας ως «πρωθυπουργός» έως τον Μάιο του 2019, οπότε παρέδωσε την εξουσία στον Ερσίν Τατάρ.
Η νίκη-μήνυμα της 19ης Οκτωβρίου
Η εκλογική επικράτηση του Ερχιουρμάν αποτελεί ηχηρό μήνυμα αποστασιοποίησης από την πολιτική της Άγκυρας και τον δρόμο των «δύο κρατών» που ακολούθησαν Ερντογάν και Τατάρ.
Οι Τουρκοκύπριοι επέλεξαν έναν ηγέτη που υποστηρίζει λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στην πρώτη του δήλωση, ο Ερχιουρμάν κάλεσε σε ενότητα λέγοντας πως «δεν υπάρχουν χαμένοι», ευχαρίστησε κόμματα και ανεξάρτητους υποψηφίους που στήριξαν την εκστρατεία του και ανακοίνωσε ότι παραιτείται από την ηγεσία του CTP, προκειμένου –όπως είπε– «να κυβερνήσει όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως πολιτικής προέλευσης».
Το νέο σκηνικό στο Κυπριακό
Η Λευκωσία υποδέχθηκε το αποτέλεσμα με συγκρατημένη αισιοδοξία.
Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης συνεχάρη τον Ερχιουρμάν και εξέφρασε ετοιμότητα για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, με αφετηρία το Κραν Μοντανά.
Η πρόεδρος της Βουλής Αννίτα Δημητρίου δήλωσε ότι «οι Τουρκοκύπριοι γύρισαν την πλάτη στη λύση των δύο κρατών», ενώ ο γ.γ. του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου έκανε λόγο για «θετικό και ελπιδοφόρο μήνυμα για μια ομόσπονδη Κύπρο».
Από την άλλη πλευρά, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συνεχάρη τον νέο ηγέτη, επαναλαμβάνοντας πως «η Τουρκία θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της ΤΔΒΚ».
Μετριοπαθής, ευρωπαϊστής
Πέρα από το πολιτικό αποτέλεσμα, η νίκη του Ερχιουρμάν αναδεικνύει τη βούληση πολλών Τουρκοκυπρίων να αντισταθούν στην πλήρη ενσωμάτωση στα τουρκικά πρότυπα.
Ο ίδιος έχει ταχθεί κατά των μαζικών πολιτογραφήσεων, των παρεμβάσεων στα σχολεία και κάθε προσπάθειας αλλοίωσης του κοσμικού χαρακτήρα της κοινότητας.
Η στάση του αναμένεται να επηρεάσει άμεσα τις επόμενες κινήσεις του ΟΗΕ, με την ειδική απεσταλμένη Μαρία Ολγίν να προετοιμάζει νέα άτυπη, διευρυμένη συνάντηση υπό τα νέα δεδομένα.Γ
ια πρώτη φορά μετά από πέντε χρόνια αδράνειας, το Κυπριακό δείχνει να εισέρχεται σε νέα φάση κινητικότητας. Αν ο Τουφάν Ερχιουρμάν κατορθώσει να ισορροπήσει ανάμεσα στις προσδοκίες της τουρκοκυπριακής κοινωνίας και στις πιέσεις της Άγκυρας, τότε η εκλογική του νίκη ίσως αποδειχθεί αφετηρία μιας νέας προσπάθειας επανένωσης του νησιού.
