Skip to main content

Ερυθρά Θάλασσα: Πώς οι Χούθι αυτοσυντηρούνται από τις επιθέσεις- Η «κόκκινη» γραμμή του Μπάιντεν

REUTERS/Khaled Abdullah

Ούτε οι ΗΠΑ ούτε οι Χούθι εκτιμάται ότι θέλουν κλιμάκωση- Υπάρχουν ωστόσο πολλά «αλλά»

Το σκηνικό που έχει διαμορφωθεί στην Ερυθρά Θάλασσα μοιάζει εκρηκτικό. Οι επιθέσεις των ανταρτών Χούθι της Υεμένης σε εμπορικά πλοία έχουν προκαλέσει προβλήματα στις θαλάσσιες μεταφορές, με αποτέλεσμα την σύσταση πολυεθνικής δύναμης, υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών, με στόχο την επιτήρηση της θαλάσσιας περιοχής με στόχο να μην κλείσει από κάποιο απρόβλεπτο γεγονός η Διώρυγα του Σουέζ.

Οι επιθέσεις των Χούθι σε πλοία που πιθανώς συνδέονται με το Ισραήλ έχουν, σύμφωνα με αξιωματούχους των σιιτικής ομάδας, στόχο να πιέσουν το Τελ Αβίβ να τερματίσει τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας. Βέβαια την ίδια ώρα, οι επιθέσεις δημιουργούν ένα κλίμα ενθουσιασμού στο εσωτερικό της Υεμένης, επιτρέποντας στην ομάδα να στρατολογεί νέους μαχητές.

Οι Χούθι ενισχύονται στο εσωτερικό

Πριν από τις 7 Οκτωβρίου, οι Χούθι δέχονταν πίεση στην Υεμένη για θέματα όπως οι αντιδημοφιλείς κυβερνητικές μεταρρυθμίσεις και η αδυναμία καταβολής μισθών. Αλλά η υποστήριξή τους προς τον λαό της Γάζας έχει την πλήρη υποστήριξη του λαού της χώρας.

Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης των Χούθι υποστηρίζουν ότι από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα, έχουν σημειωθεί περισσότερες από 1.000 διαδηλώσεις, μποϊκοτάζ ή στρατολογήσεις. Πολλοί στην Υεμένη έχουν κουραστεί να πολεμούν, μετά από περίπου δέκα χρόνια εμφυλίων συγκρούσεων. Ωστόσο, η υποστήριξη προς την Παλαιστίνη έχει αποδειχθεί τόσο δημοφιλής που οι Χούθι μπόρεσαν να στρατολογήσουν νέους μαχητές που θέλουν να πολεμήσουν στη Γάζα. Ωστόσο, όπως εξηγει ο Νίκολας Μπράμφιλντ, ερευνητής που ειδικεύεται στην Υεμένη,  οι Χούθι τους ξεγελούν.

«Έχουν στρατολογήσει ένα σωρό μαχητές με την υπόσχεση ότι θα πάνε να πολεμήσουν στην Παλαιστίνη», είπε ο Μπράμφιλντ. «Τους λένε ”Θα πας να πολεμήσεις στην Παλαιστίνη” και μετά στέλνουν αυτές τις δυνάμεις ενάντια στο προπύργιο της κυβέρνησης της Υεμένης, Μαρίμπ».

Γι’ αυτό και δεν αναμένεται να σταματήσουν τις επιθέσεις τους, παρά την πολυεθνική δύναμη που έρχεται στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας.

«Οι Χούθι δεν πρόκειται να σταματήσουν αυτό που κάνουν, έως ότου ολοκληρωθεί η ισραηλινή επίθεση στη Γάζα», εκτίμησε ο Γκρέγκορι Μπρου, αναλυτής του Eurasia Group, στο Al Jazeera, προσθέτοντας πως ακόμα και να τελειώσει ο πόλεμος στη Γάζα, θα μπορούσαν να συνεχίσουν την δράση τους για ένα διάστημα.

Αν και η κατάσταση θα μπορούσε να φέρει χάος, εκτιμάται ότι ούτε οι ΗΠΑ ούτε οι Χούθι έχουν συμφέρον να ξεφύγει η κατάσταση. Οι ισορροπίες είναι, ωστόσο, λεπτές δημιουργώντας άλλο ένα ακανθώδες πρόβλημα για τον Λευκό Οίκο που δυσκολεύεται να ευχαριστήσει όλους τους περιφερειακούς του συμμάχους.

Το «μήνυμα» στη Σαουδική Αραβία

Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, σύμφωνα με το Bloomberg, πιέζουν για άμεση στρατιωτική δράση. Η Σαουδική Αραβία από την άλλη επιθυμεί μια πιο διπλωματική προσέγγιση, φοβούμενη περαιτέρω κλιμάκωση των Χούθι.

Η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα βρίσκονται σε πόλεμο με την οργάνωση από το 2015, και προσπαθούν μάταια να αποκαταστήσουν την κυβέρνηση της Υεμένης που ανατράπηκε το 2014. Η ομάδα όμως οπλίζεται και εκπαιδεύεται εκτενώς από το Ιράν, ενώ παράλληλα διατηρεί σημαντική επιχειρησιακή ανεξαρτησία.

Το «επικίνδυνο παιχνίδι» στην Ερυθρά Θάλασσα: Τι αλλάζει με τις επιθέσεις των Χούθι

Τους τελευταίους μήνες, οι Χούθι και η Σαουδική Αραβία διαπραγματεύονται με στόχο μια μακροπρόθεσμη κατάπαυση του πυρός, μετά από την εκεχειρία με τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών το 2022 που σε μεγάλο βαθμό έχει σταματήσει τον εμφύλιο πόλεμο στη χώρα.

Ωστόσο, οι επιθέσεις στην Ερυθρά Θάλασσα δεν αποκλείεται από κάποιους αναλυτές να είναι εν μέρει μια διπλωματική στρατηγική των Χούθι, δεδομένου οτι οι εντάσεις στην περιοχή και οι πιθανές διαταραχές στο εμπόριο πετρελαίου πλήττουν τις περισσότερες περιφερειακές οικονομίες, από τις οποίες η Σαουδική Αραβία είναι η μεγαλύτερη.

«Η επίθεση στα πλοία είναι μια ευκαιρία να αυξήσουν το διακύβευμα εναντίον της Σαουδικής Αραβίας», όπως το έθεσε ο Σαναμ Βακίλ, αναπληρωτής επικεφαλής του προγράμματος Μέσης Ανατολής Βόρειας Αφρικής στο Chatham House. «Αυτό που θα μπορούσαμε να παρακολουθήσουμε είναι μια μικρή επαναδιαπραγμάτευση».

Η «κόκκινη» γραμμή του Μπάιντεν

Μέσα σε όλα αυτά υπάρχει και ο αμερικανικός παράγοντας και οι αναμενόμενες αντιδράσεις τους στις εξελίξεις. Μέχρι στιγμής οι ΗΠΑ είναι ξεκάθαρο ότι δεν επιθυμούν κλιμάκωση. Τι θα γίνει όμως αν οι Χούθι περάσουν τις «κόκκινες» γραμμές του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν;

«Αν οι Χούθι καταφέρουν να ρίξουν μια βολή και χτυπήσουν ένα από τα αμερικανικά αντιτορπιλικά, εάν η αντιπυραυλική άμυνα αποτύχει ή κάτι περάσει, τότε θα επέλθει κόλαση την οποία θα πληρώσουν», εκτιμάει ο διευθύνων σύμβουλος της Beacon Global Strategy, Μίκαελ Άλεν.

«Όσο κι αν δεν θέλει κλιμάκωση, και αυτό φαίνεται να είναι η κυρίαρχη θέση της εξωτερικής του πολιτικής, ο Μπάιντεν δεν καταλαβαίνω πώς θα μπορούσε να κάνει αυτό» σε αυτές τις περιπτώσεις. «Αν δώσουν μια γροθιά, ο Μπάιντεν θα πρέπει να αντεπιτεθεί πολύ, πολύ σκληρά».

Ο Λευκός Οίκος φαινόταν επίσης να διστάζει πραγματοποιήσει επιχειρήσεις αντιποίνων στις συνεχείς επιθέσεις που πραγματοποιούνται σε στόχους εναντίον των ΗΠΑ στη Συρία και το Ιράκ τους τελευταίους μήνες, αλλά τελικά πραγματοποίησε αρκετές αεροπορικές επιδρομές εναντίον στόχων που συνδέονται με το Ιράν και στις δύο χώρες. Μάλιστα σε μία επίθεση σκοτώθηκε ένας Αμερικανός πολίτης.

Άλλος ένας θάνατος στην Ερυθρά Θάλασσα μπορεί να οπλίσει το χέρι του Μπάιντεν, είπε ο Άλεν. «Αν σκοτώσουν έναν πολίτη των ΗΠΑ, νομίζω ότι αυτό είναι το έναυσμα του Μπάιντεν για να αντεπιτεθεί».

Μέχρι στιγμής, τα δυτικά στρατιωτικά σκάφη στην περιοχή έχουν αντιμετωπίσει τις επιθέσεις των Χούθι. Το USS Carney έχει επανειλημμένα καταρρίψει drones και βαλλιστικούς πυραύλους που εκτοξεύθηκαν από την Υεμένη, ενώ η γαλλική φρεγάτα Languedoc έχει επίσης αναχαιτίσει επιθέσεις των Χούθι.

Βέβαια με κάθε νέα επίθεση έρχονται νέοι κίνδυνοι. «Είναι ένα μαθηματικό πρόβλημα», κατέληξε ο Άλεν.

Με πληροφορίες από Al Jazeera και Newseek