Η Δύση θα πρέπει να χαράξει από νωρίς «κόκκινες γραμμές» έναντι του Ερντογάν και αυτό σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να υποτάξει τις αρχές του Κράτους Δικαίου στις απαιτήσεις της Άγκυρας, γράφει το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel σε ανάλυση για τους εκβιασμούς του Τούρκου προέδρου.
«Οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι επιστρέφουν πλέον σωρηδόν στην Τουρκία. Την περασμένη εβδομάδα ήταν ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ. Αυτή την εβδομάδα ήταν η σειρά του νεοεκλεγέντος Πρωθυπουργού της Σουηδίας Ουλφ Κρίστερσον να επισκεφτεί στην Άγκυρα τον Τούρκο Πρόεδρο Ερντογάν. Μόλις πριν από ένα χρόνο, ο Τούρκος πρόεδρος ήταν ένας παρίας της διεθνούς Πολιτικής. Εξαιτίας της απρόβλεπτης Εξωτερικής του Πολιτικής, είχε κατορθώσει να αποξενώσει ταυτόχρονα Ευρωπαίους, Αμερικανούς και διάφορα κράτη της Μέσης Ανατολής. Ο πόλεμος στην Ουκρανία άλλαξε απότομα την κατάσταση.
«Περιζήτητος ηγέτης»
Ξαφνικά ο Ερντογάν είναι ένας περιζήτητος ηγέτης. Είναι ένας από τους λίγους πολιτικούς που διατηρεί στενούς δεσμούς τόσο με τη Μόσχα, όσο και με το Κίεβο» γράφει το γερμανικό περιοδικό.
«Σε συνεργασία με τον ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες διαπραγματεύτηκε μάλιστα τη Συμφωνία για τα Σιτηρά μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, η οποία έχει κάπως απαλύνει την πείνα στον κόσμο.
Αλλά ο Ερντογάν δεν θα ήταν ο Ερντογάν, αν δεν γνώριζε πώς να εκμεταλλευτεί υπέρ του αυτή την ιδιαίτερη γεωπολιτική κατάσταση. Μετά από σχεδόν 20 χρόνια στην εξουσία έχει αποκτήσει όσο κανένας άλλος Τούρκος πολιτικός την ικανότητα να εκμεταλλεύεται τις αδυναμίες των αντιπάλων του. Αυτό τον έκανε τον πιο ισχυρό αρχηγό του τουρκικού κράτους από τον ιδρυτή της Τουρκικής Δημοκρατίας Κεμάλ Ατατούρκ και μετά. Εδώ και καιρό χρησιμοποιεί αυτή τη στρατηγική και στις σχέσεις του με τις άλλες χώρες. Έτσι, εμφανίζεται διατεθειμένος να εγκρίνει τη σχεδιαζόμενη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, μόνον εφόσον η Σουηδία και η Φινλανδία αποστασιοποιηθούν ακόμη πιο ξεκάθαρα από το YPG, το παρακλάδι του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος PKK στη Συρία. Ο Τούρκος Πρόεδρος απαιτεί συγκεκριμένα από τη Στοκχόλμη και το Ελσίνκι να εκδίδουν στην Τουρκία τους υποστηρικτές του PKK/YPG. Μέχρι στιγμής, οι Ευρωπαίοι έχουν αντιμετωπίσει τα αιτήματα της τουρκικής κυβέρνησης με δικαιολογημένες επιφυλάξεις. Τα νομικά εμπόδια είναι μεγάλα, καθώς θα πρέπει να είναι εγγυημένη η δίκαιη δίκη στη χώρα απέλασης, κάτι που συχνά δεν συμβαίνει στην περίπτωση της Τουρκίας.
Ωστόσο, ο Σουηδός Πρωθυπουργός έστειλε κατά την επίσκεψή του το μήνυμα ότι θα προβεί σε παραχωρήσεις προς τον Τούρκο Πρόεδρο. «Μία από τις προτεραιότητες της κυβέρνησής μου είναι η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, η καταπολέμηση του συνδυασμού οργανωμένο έγκλημα και τρομοκρατία», δήλωσε στην Άγκυρα. Μια φωτογραφία που κυκλοφόρησε αμέσως στα φιλοκυβερνητικά τουρκικά ΜΜΕ δείχνει τον Ερντογάν να μιλά στον Κρίστερσον με υψωμένο το δάκτυλο. Το σουηδικό Κοινοβούλιο προτίθεται την ερχόμενη εβδομάδα να προετοιμάσει την αυστηροποίηση της αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας.
Άσκηση ισορροπίας
«Η αντιμετώπιση του Ερντογάν είναι για τη Δύση μια άσκηση ισορροπίας. Από τη μία πλευρά, ο πόλεμος στην Ουκρανία εξαναγκάζει Ευρωπαίους και Αμερικανούς να συμβιβαστούν ως ένα βαθμό με τον εξουσιαστή στην Άγκυρα, καθώς το γεωπολιτικό του βάρος είναι πολύ μεγάλο για να τον δυσαρεστήσουν ειδικά αυτή τη στιγμή. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να αποφύγουν την εντύπωση ότι είναι ευάλωτοι στους εκβιασμούς. Γιατί αυτό θα παρακινούσε τον Ερντογάν να συνεχίσει να παίζει το παιχνίδι του.
Η ΕΕ έχει ήδη διδαχθεί κατά τη διάρκεια της προσφυγικής κρίσης του 2015-2016 το τι σημαίνει η σύναψη συμφωνίας με τον Ερντογάν. Εκείνη την εποχή προέβη σε εκτεταμένες πολιτικές παραχωρήσεις για να πείσει την τουρκική κυβέρνηση να εμποδίζει τους πρόσφυγες από το να συνεχίζουν το ταξίδι τους προς την Ευρώπη. Από εκείνο το χρονικό σημείο και μετά, ο Ερντογάν αξιοποίησε αυτό το μοχλό πίεσης, όποτε του δόθηκε η ευκαιρία.
Ασφαλώς δεν θα βλάψει, εάν οι Ευρωπαίοι υπενθυμίσουν στον Τούρκο πρόεδρο ότι τους χρειάζεται τουλάχιστον όσο τον χρειάζονται και εκείνοι. Λίγους μήνες πριν από τις κρίσιμες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές, η τουρκική οικονομία εξακολουθεί να βρίσκεται σε κρίση. Ο πληθωρισμός έφτασε τον Οκτώβριο στην τιμή-ρεκόρ του 85%. Οι πιθανότητες νίκης του Ερντογάν δεν θα αυξηθούν, εάν τώρα μειωθούν και οι εμπορικές συναλλαγές με την Ευρώπη», σημειώνει το Der Spiegel.
